Oldalképek
PDF
ePub

Loris sui spontaneo motu reduceret; neque enim A pelagus, non alienigenae quidam imperabant dii. Quocoactam habemus vitam. Quoniam vero tam infinita et tam communia sunt divina lumina providae illuminationis, hoc est, divinae providentiae, quae illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum, ita vt nulla propria potestate liberi arbitrii eorum, quae provisa sunt facienda, obcaecari, hoc est, obscurari et alienari, a communi omnium et intelligibilium et rationabilium cognitione valeant prohiberi; nam omnibus capacibus suis universaliter distribuuntur, nullaque creatura illorum pracsentia privatur, inestque omnibus cognitionis eorum naturalis possibilitas : propterea dicit: neque per provisorum propriam potestatem divina lumina providae illuminationis obcaecantur. Sive enim intel

8

6

3

19

20

niam statuit excelsus terminos gentium secundum numerum angelorum Dei, et quoniam Michael principem Hebraeorum 16 esse Scriptura testatur, deinde, hoc est, hac de causa datur intelligi, quia non alienigenae quidam imperabant dii et aliis gentibus, ex quibus et nos respeximus, hoc est, credidimus in illud apertum et magnum et copiosum pelagus paratum omnibus in traditionem 18. Promptum namque est infinitae bonitatis pelagus, tradere se omnibus valentibus participare illud; nulli enim denegatur, quia nulli invidet, non est enim acceptio personarum apud Deum; communicari ab omnibus volens. Alienigenas autem deos appellat daemones, quos alienigenae nationes praeter Hebraeos colebant, ignorantes filios Dei sibi imperasse. Unum autem omnium principium, et ad ipsum reduxerunt sequentes, secundum unamquamque gentem principantes Angeli 2. Unum est enim omnium principium, ad quod principantes angeli per singulas gentes reduxerunt, sequentes, obedientes videlicet sibi. Sequitur laus Melchisedech regis et sacerdotis Hebraeorum. Melchisedech intelligendum summum sacerdotem, existentem Dei amicissimum existentibus 2a, non existentium, sed vere existentis excelsi Dei. Quae laus apertioribus verbis potest depromi, ut sit sensus: Melchisedech intelligendus est summus sacerdos existere non eorum, quae sunt 25, sed vere existentis excelsi Dei, amicissimus Dei ex his, quae sunt. Potest etiam sic interpretari: Melchisedech inC telligendum summum sacerdotem, existentem Dei amicissimum existentium, non existentium, sed ipsius vere existentis excelsissimi Dei. Fere tamen 26 est unus sensus; ac si diceret Intelligendus Melchisedech quasi 27 summus sacerdos et amicissimus existentium Deo; non existentium tamen, sel ipsius vere existentis excelsissimi Dei 28 sacerdos est. Etenim sic simpliciter Melchisedech ipsi theosophi non amicum Dei tantum, sed et sacerdotem vocaverunt. An ut sapientes aperte significarent, quia non solum eis in ipsum, qui vere est, Deum convertit, adhuc autem et aliis ut summus sacerdos eduxit ea quae est 29 ad verum et solam divinitatem reductione 3o. An forte, inquit, divini sapientes non amicum Dei

23

lectuales sive rationales creaturae intra naturales B suos motus permaneant, eosque non rumpant, sive per contrarios motus naturae terminos velint transgredi; sicut divinas leges excedere, ita divinis illuminationibus communiter et generaliter carere non possunt. Sed facit dissimilitudo intellectualium visionum, seu vultuum, öıç ® namque et visio et vultus interpretari potest, lucis donationem ex superplena, hoc est, plus quam plena paterna bonitate 7, aut omnino non participatam et non distributam ad earum, visionum videlicet, reformationem. Sunt enim, qui divinae illuminationis radium sibi praesentem nolunt participare, seu sibi distributum fieri, intellectuales suos oculos sponte sua, ne divinum lumen recipiant, claudendo, dono liberi arbitrii abutentes, et, quod ad reformationem suam sibi distribuitur, respuentes; obcaecatum enim est insipiens cor eorum. Aut eadem dissimilitudo intellectualium vultum participationes facit differentes, parvas aut magnas, obscuras, claras 1o; quidam namque divinum participant lumen minus, quidam plus, quidam cbscurius, quidam clarius. Unius et simplicis et semper eodem modo incommutabiliter habentis, et super expansi11; sive, ut potest transferri, superextenti fontalis radii, Dei Verbi plane, ex paternae bonitatis fonte nascentis, et omnibus intellectualibus ocuiis communiter superfusi, sive quis eum receperit, sive non. Etenim et sol iste visibilis aequaliter omBibus sui luminis radium diffundit 1, non tamen ab omnibus, quibus diffunditur 13 aequaliter participa- D tantum, verum et sacerdotem Dei vocaverunt Mel

10

14

tur vitrum penetrat, silice repercutitur ", purum aera pervolat, aquosa nube resultat.

31

chisedech, ut sapientibus aperte evidenterque significarent, quia non solum ab eis, Hebraeis plane, in Deum convertit, adhuc autem et ab aliis nationibus eduxit summus sacerdos ea reductione, quae est ad veram et solam Divinitatem, fide videlicet et actu VARIAE LECTIONES.

§3. Deinde quia et aliis gentibus, ex quibus et nos respeximus in illud omnibus paratum in traditionem 16 et apertum divini luminis et magnum et copiosum

I et om. B. B perhiberi.

3 Sic AB. Corr. B. AB inter.

ritate paterna. 8 B cculos suos. 9 B est enim. 10 B supra 12 A defundit. 13 diffunditur om., addidi ex coni.

expansis.

traditionem A. intradictionem. 16 B graecorum, C ebreorum.

7

B suos naturales. Boys. Be adscr. aut claras. 11 Rad. corr. B`, AB Emend., AB si licere percutitur.

18 Pro in

17 Sic C et marg. adscr. B', hoc om. AB. 24 Corr. 13 A intradictionem. 19 Rad. corr. B', AB genies. 20 B principante, B corr. principantes. ex vcrs. el text. graec.; pro angeli AB populi. 22 B corr. existentium. 23 Sic corr. B', ABC intelligen25 "Sic AC, B non eorum existere. quae sunt om. B. 26 Sic BC, A intelligendum. 27 Conj., A quem . qui est. 28 Fere tamen unns Dei om. B. * Rad. corr. B', AB esse. ctionera. "Corr. B', AB videnterque, C evidenter quia.

dum.

30 Rad. corr. B', AB reda

8

9

10

6

26

prius 25 angelus praesit 6 Babyloniorum principi, ut vidit Daniel. His apertissimis exemplis indubitanter datur intelligi, omnibus gentibus angelos Dei praeesse, eosque prophetis visiones revelasse. Ordo autem el qualitas propheticae visionis subnectitur : Formationum ab angelis visionis manifestatione angelorum, continuo sacris viris, Daniel et Joseph, ex Deo per angelos revelata. Hyperbaton est 27, cujus ordo est manifestatione revelata visionis formationum 18 ab angelis angelorum 29 continuo ex Deo per angelos sacris viris Daniel et Joseph. Et est sensus 30 : Haec omnia per propheticas visiones in notitiam hominum traducta sunt, dum revelata est manifestatio, hoc est, expositio visionis formationum, imaginationum videlicet et figurationum, quibus prophetici spiritus formati sunt, ab angelis angelorum, id est, a superioribus angelis inferioribus revelata est manifestatio, et continuo ipsa revelata manifestatio per angelos ex Deo sanctis prophetis tradita est. Prius ergo angeli, verbi gratia, principantur 21 archangelis, et consequenter archangeli per angelos sanctis hominibus propheticae formationis revelatae sunt, et hoc totum ex Deo. Quod consequenter subnectit dicens: Unum est omnium principium et providentia. Ac si diceret: A nullo reguntur omnes generationes, sive quae jam credidere, sive quae adbuc tenebris ignorantiae detinentur, nisi ab ipsa una providentia unius 33 omnium principii. Aequaliter enim et communiter divina bonitas omnibus providet nationibus. Quod connexim " edocet: Et nullo 36 modo aestimandum 37, Judaeos quidem plen.ter duxisse divinitatem, angelos autem specialiter, au! aeque honorabiliter, aut oppositis, aut deos quosdam alteros imperare aliis gentibus. Ac si aperte diceret : nullo modo intelligenda est divinitas Judaeis pleniter, vel sicut expressius transfertur, consummative, hoc est, ultra ceteras nationes imperasse per se ipsam, nulla angelica potestate interposita, angelos autem specialiter, id est, viritim 39, vel aeque honorabiliter aliis gentibus, hoc est gentibus, quae acqualiter honorabiles sunt, verbi gratia Romanis, Graecis, ceterisque similibus et aeque potentibus, aut oppositis, id est, contrariis aliis gentibus vei

et' contemplatione. Pulchre autem post angelos, A pãos, ut vidit Joseph, et praeside proprio, dum proqui singulis nationibus imperant, introducitur Melchisedech, rex videlicet et summi Dei sacerdos, qui non solum ex Hebraeorum populo, verum etiam ex aliis generationibus multos in cultum veri Dei convertit. Quod quamvis in sancta historia scriptum non sit, nullo modo debemus dubitare rerum factarum veritatem fuisse, duobus maximis argumentis ad fidem causae dubiae ducti. Primum quidem beatus 4 Dionysius talia incunctanter non dixerit, si apostolica auctoritate, quos viderat et audierat, tradita non didicerit; secundo vetus testamentum nullum patriarcharum tradit, qui tantum gesserit figuram Christi, quantum ipse Melchisedech. Christus autem cum carnis origine Hebraeus sit, non tamen ab Hebraeis solummodo, verum etiam ab omni- B bus gentibus electos adduxit, quibus suam Ecclesiam unicam sibi domum et construxit et spirituali conjugio dilectam sibi sponsam copulavit. Quod mysterium sub symbolo Melchisedech est praenotatum. Pulchre, ut dixi, post angelos gentium principes "introducitur, ut per hoc intelligamus, non solum angelos, verum et sanctos homines cultu divinae dispensationis atque prudentiae legibus, singulis linguis et nationibus imperare. Post " vero mysticam Melchisedech secundum haec 13 morationem ad exempla, quibus angeli imperare nationibus probantur, convertit intuitum dicens : § 4. Et hoc tuam 13 summe sacerdotalem intelligentiam admonebimus, quia et Pharaoni apud ipsos Aegyptios imperante angelo, et Babyloniorum 16 principi C praeside proprio omnium providentiae et dominationis 57 providum et potestativum secundum visiones 18 distributum est, et gentibus illis veri 19 Dei ministri duces statuti sunt. Et admonebimus, inquit, o Timothee 20, tuam summam sacerdotalem intelligentiam, ut incunctanter cognoscas hoc, quia distributum est providum et potestativum, id est provisio et polestas, omnium providentiae et dominationis, Dei Verbi videlicet, qui providentia et dominatio est omnium, distributa secundum visiones, hoc est, juxta quod in visionibus propheticis est revelatum, et quia gentibus illis viri Dei ministri duces statuti sunt. Quod probatur angelo imperante PhaFaoni, dum imperat angelus Pharaoni apud Aegy- D sibimet vel Judaeis, aut deos quosdam alteros,

1

23

comme

38

VARIAE LECTIONES.

13

7

37

40

17 B

1 Pro actu et A actue, C et actione et. Sic C; AB plus, B' corr. prius. 3 Corr. B', ABC veritate. * B supra adser. quod beams. C Prius primus quidem quod beatus. B secundum, C secundum quod. 6 Sit C. Pro vetus A et eius, B ut eius. Voci ut B punct. subi., et ad marg. adser. quod. autem om. B. 8 Sic C, ai om, AB, supra adser. B* Sic C et corr. B', AB spiritualiter iugo. 10 Sic C; AB plus, B' corr. prius. "Sic ABC, B cor. princeps. 12 Conj., pro Post AB Plus, B' corr. prius. Conj., pro secundum haec, A sed haec, Bsed haec (punct. adi. B'). 1 B probabantur. 15 A totum tuam. 16 Corr. B', AB Babyloni eorum. donationes, B corr. dominationes. 18 Corr. B', AB divisiones. 19 Corr. B', AB viri. 20 Emend., AB Thimothe, C Olymothee. B' corr. quae. 22 B et donatio (B' corr. dominatio) est (punct. adi. B') omnium distributiva est. 23 Sic C et ad marg. corr. B ̊, AB iusta. B relativum, B' corr. revelatum. * Corr. B', AB propriis. C et proprio preside dum angelus cet. 26 B corr. praefuit. 27 Corr. B'; pro Hyperbaton est AB Yperbatonem, corr. B Yperbaton est. C Yprobaton. 28. Sic C et corr. B', AB formationem. angelicorum. 30 B sensus est. 31В manifestatio est. 3 Sic C, A B principatur. 33 A unus.

38

21

29

39 B 34 divina om.

4. 38 Sie C, pro connexim AB quo nerim, B' corr. quo connexim. 36 A a nullo, B a nullo (punct. adi B*), "B supra adser. est. se om. B, supra adser. B'. 29 B marg. adscr. i. e. singillatim. Sic C, pro vel acque AB neune. B' voci neque punct. adi, et marg, adscr. vel aeque. gentibus om. AB aliis gentibus (punet. adi B ́) hoc est gentibus. C i. e. gentibus.

41

8

imperium, ut per eum, angelum videlicet, gentem,
cui pracest, in cognitionem unius omnium principi,
quod ipse Dominus est, reduceret: propterea dixit
Michael Judaicum duxisse populum, ut per unumi
ducem unius 17 gentis expresse nominatum 18 ce-
teros ceterarum gentium duces nobis insinuaret"
et ut falsam opinionem Judaeorum destrueret, qui
opinantur, nullum principem nisi ipsum Deum imme-
diate sibi imperare. Sequitur: Aperte nos edocens ",
unam esse omnium providentiam " simul om-
nibus invisibilibus et visibilibus virtutibus super-
essentialiter supercollocatam 3. Tanquam si diceret:
Propterea theologia singulos singularum genera-
tionum angelos tradit, unam uni distribuens, ut

21

25

tiam, quae simul omnibus invisibilibus et visibilibus virtutibus super omnem essentiam supercollocatur. Omnes autem per singulas gentes imperantes angelos, in ipsum ut proprium principium sequentes, voluntate essentiali quasque virtutes extendere. A superioribus subauditur: ut doceret nos eadem theologia, quod omnes imperantes angeli per singulas gentes extendunt, hoc est, subvehunt sequentes, obedientes scilicet sibi voluntate essentiali 26, libero plenae 27 voluntatis arbitrio, quod essentialiter humanis mentibus inest, quasque virtutes, id est, quascunque 29 virtutes animorum libito se sequen tium, in ipsum Deum ut proprium principium; merito, quia Dominus proprium et solum rationalis

daemones plane, imperare. Adversus superbiam Actorum angelorum viritim 16 in ceteris gentibus Judaeorum hoc dictum arbitror, qui ipsum Deum per se ipsum, non per aliquem angelorum sui imperare sibi autumant, ideoque se honorabiliores ceteris gentibus gloriantur, quasi speciale imperium unius Dei electus populus Israel. Sequitur: Sed et eloquium illud secundum ipsam sacram intelligentiam accipiendum 3. Non secundum, inquit, falsam superbamque Judaicam opinionem, qua se veluti propriam Dei haereditatem jactitant, divina providentia accipienda est, sed eloquium illud accipiendum, hoc est, divina Scriptura scrutanda secundum ipsam sanctam intelligentiam, quae docet, rempubiicam universalis creaturae communi providentia et salute gubernari. Propterea subditur : Non ut partiente Deo cum aliis diis aut angelis nostrum B aperte nos edoceat, unam esse omnium providenducatum, et Israel in gentis principatum et gentis ducatum contento", sed ut ipsa quidem una simul omnium excelsa providentia omnes homines salutariter propriorum angelorum restitutoriis manuductionibus distribuente, solo fere ultra omnes Israel in veri Domini illuminationem et cognitionem converso. Non. quasi, inquit, partiretur Deus cum alteris diis aut angelis, hoc est, divideret inter alteros deos aut angelos nostrum ducatum, ceterarum videlicet gentium, ex quibus ad cultum unius veri Dei vocamur, imperium, quasi contentus sit solo Israel in gentis principatum gentisque ducatum, ut esset princeps gentis et dux gentis, non alicujus, nisi solias Judaicae, sed quasi una providentia simul vinnium excelsa omnes homines salutariter, causa C creaturae principium est. Ordo itaque dictionum videlicet omnium salutis, distribueret restitutoriis in cultum Dei manuductionibus, auxiliis plane, propriorum angelorum, dum solus fere extra omnes nationes in veri Domini lucem et cognitionem Israel conversus sit. Unde theologia quidem se ipsum possedisse Israel in vere Dei famulatum significans, facta est portio Domini, ait. Unde 1a, quamobrem, qua de causa, quoniam solus fere Israel in cognitionem conversus est, theologia se ipsum, Dominum profecto, possedisse Israel in famulatum suum significans, facta est portio Domini, ait. Potest etiam interpretari: Factus est, ut subaudiatur Israel, portio Domini. Ostendens autem et eum viritim ceteris gentibus distribuisse cuidam sanctorum angelorum in cognoscendum per eum unum omnium principium, Michael D dixit Judaicum duxisse populum. Ut ostenderet, inquit 15, ipsum Dominum distribuisse cuidam san

[ocr errors]

11

18

est: omnes per singulas gentes imperantes angelos sequentes quascunque virtutes voluntate essentiali in ipsum et proprium principium extendere docet theologia. In hac una sententia sanissima et altissima traditur nobis doctrina. Primum quidem, quia sancti angeli nostri praesules sunt, et non aliam ob causam imperant nobis, nisi ut nos revocent nostris "erroribus et ignorantiis in unius omnium principii et causae cognitionem, quae sola nostra saius est et purgatio et illuminatio et perfectio et summa beatitudo et deificatio. Et quod nemo nostrum invitus reducitur, ne naturalis gloria divinae imaginis, quae maxime in libertate arbitrii nobis data est, decoloretur 31, sed uniuscujusque nostrum interiori virtuti electio datur et libertas et possibiliLas redeundi in eum, ad cujus imaginem facti sumus, et in ipso deificandi 3 et beatificandi, ipso per VARIAE LECTIONES.

80

31

C, AB superbiamque.

8 A vere.

Sic pro suorum. se om. B. 3 B adser. est. Sic AC iactant. Sir C et corr. B', AB saluti. 7B contempto, B corr. contento. Sie C et corr. B', AB dividere. 10 B adser. et imperium. 11 Corr. B; pro quasi contentus A quae contemptus, B quas contentus. C quasi contemptus. 18 quidem om. C, se om. AB. 13 Pro unde A vide. 1 C et 15 Pro inquit B in. 16 B* marg, adscr.: i. e. singillatim vel ut expressius dicatur unam uni vel unan quamque unicuique vel singula singulis. 17 B supra adscr. et unius. 18 Sic C, AB minatum. et rad. corr. B', AB insinueret. 20 Sic C et rad. corr. B', AB sedocens. 21 A unum.

19 Sic & 22 AB un. esse

cmnium esse providentiam. 93 Corr. B', AB supercollocatum. * Sic C, A ad theologiam B ad theologiam (punct. adi. B'). 25 A una. * B superessentiali. C, et corr. B' plane. 'B' marg, allscr. vel singulas, "B' super adscr. a nostris. 30 Corr. B', AB ut; et om. C 31 Sic AC, B decoleretur. 3 Sic C et corr. B', AB deificiendi.

angelos suos nos revocante', adjuvante, qui com- A dum difficilior, quoniam causae omnium omnino

muni.er totum diligit genus humanum.

CAPITULUM X.

Cujus titulus :

Repetitio et anagoge angelicae ordinationis . In hoc capitulo trium caelestium ierarchiaram ex; ositio repetitur breviter carumque ordinationis congregatio et diffe entia .

8

9

invisibili et incomprehensibili propinquior. Manifestior vero ut ante data, hoc est: propterea manifestior 17, quia ante omnia data et constituta, non tempore, verum dignitate et sublimitate naturae, et quia primo, ante omnia, lucet post inacessibilem lucem, quae eam condidit, et quia universalior ceteris, id est, omni varietate et dissimilitudine absolutior, et quia magis in eam, quantum oportet comprehendi, forma omnium effusa est, unigenitum videlicet Dei Verbum, ad 18 quod et per quod formantur omnia. Quatuor modis manifestior est aliis omnibus ierarchiis. Primum quidem, quia ante omnes condita in excelsitudine naturae; secundo, quia primordialiter post Deum lucet et se sequentibus et 19 sibimet; tertio, quia ordines ipsius universaliores, hoc est, inter se invicem similiores sunt; quarto, quia in 20 eam plus quam in aliis omnium forma diffunditur £2 expressiusque in ea manifestatur. Obscurior igitur ceteris prima caelestis ierarchia, quia manifestior, id est lucidior, et lucidior, quia obscurior. Nam claritas ipsius ceterorum caelestium animorum superat fulgorem, eisque infert caliginem, sicut sol intuentibus eum vertitur in tenebras. Sapientior enim omnibus est et incomprehensibilior. Ab ipsa autem iterum proportionaliter secunda 13, et a secunda tertia, et ex tertia secundum nos ierarchia, secundum ipsam bene ornantis “ taxiarchiae legem, in harmonia divina et analogia, ad simul omnis boni orna!us superprincipale principium et consummationem icrarchice 15 reducitur 26. Patet quod ait. Ab ipso Den proxima sibi ierarchia in se ipsum reducitur, hoc est, sursum dicitur. Ab ipsa autem prima corrationabiliter reducitur secunda; a secunda reducitur tertia; ex tertia nostra, id est humana reducitur ierarchia juxta leges bene ornantis taxiarchiae, Deitatis videlicet, in adunatione divina et proportione. Et quorsum omnes reducuntur? Sursum profecto ad superprincipale principium et supercon

§ 1. Connexa est i aque sic ipso quidem honorabilissima circa Deum animorum dispositio ea teletharchica illumina ione *sanctificata 3, in eam immediale ascendendo, occultior et manifestior Divinitatis illuminatione purgatur et illuminatur et perficitur. Connexa est, conjuncta videlicet sibi invicem et inseparabiliter copulata, ipsa honorabilissima dispositio, ipse plane sublimis ornatus, animorum, qui', B immediate circa Deum sunt, tres scilicet ordines primae ierarchiae; et est ipsa dispositio ex teletarchica illuminatione, id est ipsa Divinitate, quae teletarchis dicitur; perfectionum quippe et sanctificationum princeps est; sanctificata, vel sicut expressius transfertur 10, quamvis inusitatius, pontificata, in pontificalem videlicet ordinem subvecta et sublimata; ipsa namque est primum sacerdotium caelestum essentiarum, ab ipso Deo constituta; in eam, teletarchicam plane illuminationem immediate ascendendo ceteris sequentibus se ierarchiis occultior et manifestior per illuminationem Divinitatis purgatur et illuminatur et perficitur. Purgatur quidem omni ignorantia, illuminatur omni sapientia, perficitur omni deificatione 13. Quali autem ratione occultior sit et manifestior una eademque prima ierarchia, subjungitur: Occultior quidem ", tanquam invisibilior et magis simplicata et unificuta, manifestior vero, ut anie data et primo lucet et universalior, et magis in eam, ut oportet, forma effusa. Occultior est ceteris, quia plus invisibilis; vel sicut expressius interpretari potest, intellectualior, quia 16 plus ceteris intellectualis est, propter propinquitatem immediatam illius, qui superat omnem intellectum, et magis simpla facta est et unificata. Tribus itaque modis occultior est ceteris, quia plus invisibilis et intellectualis, et quia magis simpla, et quia magis unita constituta est. Omnis quippe creatura, in quantum intellectualis et simpla et unita est, in tantum ceteris creaturis obscurior et ad cognoscen- p nam subvehitur harmoniam et analogiam.

13

C

summativam consummationem omnis boni ornatus, ad ipsum plane Deum, qui est omnium principiorum principium et plusquam principium, et omnium consummationum consummatio, id est, finis et plus quam finis; ierarchice 7 autem reducitur, hoc es1, unaquaeque ierarchia secundum suas leges in divi

VARIAE LECTIONES

3

B supra adser. et adjuvante, C nos vocante et adjuvante. In hoc capitulo - differentia om. B. Corr. B', AB teletarchia. * Corr. B', AB illuminatio. 5 Corr. B', AB sanctificavi. 6 Pro immediate A in medietate. 7 Sic ABC, B corr. quoniam. A in medietate. Sic BC, A profectionum. 10 transfertur om. ABC, marg. adser. B' 1 A sacerdotum. 12 Sic ABC, B supra adscr. ab omni. 13 Sic AC, B aedificatione. B tamen. 18 B' corr. simplificata. 16 Rad. corr. B', AB quam, C quoniam. 17 Sic ABC.. B' supra adser. est. 18 Sic C et corr. B', AB at. 19 Sic AC, et om. B. 20 A quia magis in, В quia magis in (punct. adi. B'). 1B diffunditur omnium forma. 22 A iterum autem. 93 secunda om. B corr. B', AB ornantibus. $5 Corr. B', AB ierarchiae. 16 A ducitur. 27 A ierarchiae.

NOTAE.

a A, litteris miniatis decimum capitulum. cujus titulus Repetitio et anagoge (supple ordinationis). In hoc capitulo trium caelestium cet. B litteris miniatis: Capitulum undecimum, cui titulus est : Quare omnes caelestes essentiae communiter virtutes vocan

Rad.

tur, B atramento pro undecimum corr. decimum, vocibus quare―vocantur punct. adj,, marginique adser. Repetitio synagoge angelicae bonae ordinationis.

1

2

sime 17 alii; vel 18 certe non solum singulae ierarchiae, et ipsa generalis in primas et medias et ultimas dividuntur virtutes. Sed non temere dicendum, ipsam dispositionem per singulas spe cialiter, id est singulos ordines singularum ierarchiarum 19, in ipsis 20 divinis harmoniis a supersubstantiali harmonia discretos esse in primas, medias, ultimas virtutes. Et ut apertius dicam: non solum singulae ierarchiae in tres ordines discernuntur, verum etiam et unusquisque ordo in primas, et medias, et ultimas virtutes discernitur. Verbi gratia, prima ierarchia in Seraphim veluti primas, et Che rubim veluti medias, et Thronos veluti ultimas discernitur virtutes. Et iterum Seraphim ordo suas

§ 2. Manifestatores autem omnes, et angeli eorum, ▲ tiis intelligitur. Alii quidem alte, alii altius, altisqui ante ipios sunt; ipsi quidem honorabilissimi Da moventis, proportionaliter autem ceteri ex Deo motorum. Omnes virtutes caelestes manifestatores sunt et angeli eorum, qui se praecedunt, ita ut ordines primae ierarchiae, qui sunt ceterorum excellentissimi, manifestatores et angeli sint Dei, qui omnes movet, ceteri vero proportionaliter angeli sint eorum, qui ex Deo moventur. Ut enim prima ierarchia ipsum Deum annuntiat, ita media aununtiat primam tertiae, et tertia annuntiat mediam quartae, quae est nostra. Et ut breviter dicam inferiores ordines gradatim ascendentes superiorum se angeli sunt, et omnes communiter Dei. Tantum enim omnium superessentialis harmonia unicuique rationalium et intellectualium sacro ornatu et ordi- B primas et medias et ultimas possidet differentias.

3

8

nata ductione praevidit, quantum ipse ierarchiarum
unusquisque ordo sacre et decenter posituses.
Tantum, inquit, superessentialis harmonia, summa
videlicet omnium causa, praevidit unicuique ratio-
nali et intellectuali creaturae ornatu sacro et ordi-
nata reductione distribuere, quantum ipse unus-
quisque videlicet ordo ierarchiarum 10 sancte el
pulchre, hoc est, in quantum ordo ierarchiarum 11
exigit, in tantum ei distribuitur ex superessentiali om-
nium adunatione. Et omnem ierarchiam videmus in
primas et medias et ultimas virtutes divisam. Hoc
etiam in superioribus capitibus est praedictum, quod
omnis ierarchia tribus ordinibus substituta sit, quo-
rum duo extremitatum, tertius medietatis obtinet
locum, ut est archangelorum ordo inter principatus C
et angelos. Sed et ipsam, per singulas dicendum, dis-
positionem ipsis divinis harmoniis discrevit. Ac si
diceret: non solum singulas ierarchias videmus 13
in primas et medias et ultimas virtutes divisas, sed
etiam dicendum, quod superessentialis harmonia
ipsam generalem dispositionem omnium caelestium
ierarchiarum in ipsis divinis harmoniis, adunatio-
nibus videlicet, per singulas ierarchias specialiter
discrevit in primas et medias et ultimas virtutes.
"Terarchia siquidem virtutum, potestatum, et domi-
nationum proportionalis medietatis inter tres or-
dines primae et tres tertiae ierarchiae harmoniam
possidet. Ut enim a prima praeceditur media, ita
media praecedit tertiam; et conversim, quemadmo-
dum praeceditur tertia a media, ita media praece- D
ditur a prima. Et haec praecessio et successio in
divinarum illuminationum participationis differen-

16

al

Seraphim cla

Similiter de ceteris ordinibus singularum ierar-
chiarum intelligendum. Quod aperte subsequen-
tibus verbis datur intelligi. Propter quod et ipsos
divinissimos Seraphim ipsi 23 theologi aiunt
terum ad alterum clamare, in hoc, ut aestimo 15,
declarantes, quoniam theologicas scientias ipsi pri-
mi secundis tradunt. Propterea, inquit, theologi
dicunt, alterum ad alterum 26
mare, ut per hoc declararent, quod ipsi Seraphim,
qui primas virtutes habent, secundis Seraphim, qui
secundas, theologicam tradunt scientiam, id est
divinarum rationum speculationem 27. Eadem ratio
in Cherubim et Thronis reliquarumque ierarchia-
rum ordinibus observanda. Praecedit itaque Sera-
phim alium Seraphim, et Cherubim alium Cherubim,
et thronus alium thronum, virtus virtutem, pote-
stas potestatem, dominatio dominationem, princi-
patus principatum, archangelus archangelum, an-
gelus angelum; in ordinibus 28 episcopus episco-
pum, sacerdos sacerdotem oo, diaconus diaconum
ceteraque hujusmodi, ita ut sub eisdem significatio-
nibus nominum primae et mediae et ultimae intelli-
gantur
31 virtutes.

30

89

§ 3. Addiderim autem fortassis et hoc non incongrue, quia et secundum se ipsum unusquisque et caelestis ut humanus animus speciales habet et primas et medias et ultimas ordinationes el virtutes, ad dictas per unumquodque ierarchicarum illuminationum proprias anagogas proportionaliter manifestas, per quas unumquodque in participatione fit, sicut idipsum et fas est et possibile, superincognitissimae purgationis plenissimi luminis anteperfectae perfectionis. VARIAE LECTIONES.

'Corr. B'; pro et angeli, ABC angelis. Emend., ABC sunt. Emend., ABC sunt, ita media annuntiat om. AB, marg. adser. B', Cipsum Deum annuntiant secunde, ita secunda annuntiat primam medie et tertia mediam quarte, q. e. n. Corr. B', AB prima in. ierarchiarum videlicet quisquis ordo unusquisque (punct. B adj. videtur). Corr. B', AB positos. 8 B distributione. Sic G, A ipse qui unusquisque, B ipse qui unusquisque (punct. adj. videtur B'). 10 A ierarchicarum. 11 Sic C, AB ierarchicarum. 1a A singulares, 13 A videntur. 1 Sic C, AB ierarchicarum. 15 A decrevit. 16 tres om. B. 17 B marg. adscr. alii altissime. 18 Pro vel B non. 19 Sic C, A ierarchicarum, B ierarchicarum (punt. adj. B'). oC in primis. "C et supra adser. Bet medias. 2 ultimus om. B,C et ultimas. 23 Bet ipsi." Rad. corr. B', AB theologia juncti. * Corr, B', AB ut testimonio. 16 ad alterum om. B, ad marg. adscr. B'. C alterum Seraphim ad alterum cla27 Sic Cet corr. B', AB speculationum. 2 Corr. B', AB omnibus, C in hominibus. 2 Sic C et corr, B, AB episcopis. Sic C, AB sacerdotum. 31 Sic C et corr. B', AB intelligatur. 32 Conj., AB sit.

mare.

PATROL. CXXII.

8

« ElőzőTovább »