Dominici,, filii Chák bani; et Oliverii, filii Bethlem, fratrum eiusdem de Chalka, seruientium magistri Dominici, filii Comitis Stephani, de genere Ratholt, dilecti et fidelis nostri, que nobis a tempore coronacionis nostre, diuersis fortune casibus se submittere (submittendo) contra nostros infideles, pro fidelitate nobis et Corone regie debita, impenderunt maxime tunc, cum infideles Barones nostri, seu inimici capitales, contra nostre Maiestatis personam Budam venissent, vastus, spolia, incendia, cedes, et exstirpaciones vinearum, ac alia diuersa nocumenta Bude et circa Budam in praeiudicium nostri regiminis et honoris committere non formidantes; iidem Nobiles, scuto bone fidei protecti, cum aliis nostris fidelibus se adiungentes, contra ipsos infideles, et inimicos nostros irruentes, viriliter dimicarunt; vbi idem Magister Mathei vulnus accepit lethale, et Michael frater ipsorum, in ipso conflictu per eosdem infideles nostros captus extitit, et capite detruncatus. Ceterum cum Rolandus, filius Rolandi, gener Stephani, filii Marci, infidelis nostri, cum suis complicibus, seu malefactoribus ad spoliandum et destruendum Comitatum Albensem venisset; iidem Nobiles cum comprouincialibus suis contra ipsos pro defensione eorumdem, et ipsius provincie insurgentes, cum eisdem conflictum habuissent, Deo propitio, victoriam laudabilem sunt adepti; Nicolaus, seruiens ipsius magistri Mathei, in eodem conflictu pro fidelitate, nobis obseruanda, extitit interemptus. Nos itaque attendentes et considerantes fidelitates et seruitia Magistri Mathei, Pauli et Dominici et Oliuerii predictorum, licet pro tot et tantis seruitiis suis, nobis fideliter impensis, po

tioribus donatiuis digni habeantur; tamen in aliqualem recompensationem suorum seruitiorum, seu fidelitatum, et specialiter pro morte Michaëlis et Nicolai prefatorum, et pro vulnere Magistri Mathei, quamdam terram nostram, seu predium, Gyala vocatam, în magna insula existentem, cum omnibus vtilitatibus 'seu pertinenciis suis sub eisdem metis et terminis, quibus ipsa terra primitus limitata extitit et possessa, dedimus, donauimus ja et contulimus ipsis Matheo, Paulo, Dominico et 0liuerio, et per ipsos eorum heredibus, heredumque suorum successoribus, iure perpetuo et irreuocabiliter possidendam, habendam pariter et teneudam. In 'cuius rei memoriam, perpetuamque firmitatem, presentes concessimus litteras, dupplicis sigilli nostri munimine' roboratas. Datum per manus viri discreti, magistri St. doctoris de-cretorum, aule nostrae Vice-Cancellarii, dilecti et fidelis nostri. Anno Domini Millesimo, trecentesimo, secundo, regni autem nostri anno secundo." E MSS. Cornidesii T. I. pag. 306. Katona ibid. pag. 32. sqq.

XXVIII.

A. Ch. 1302. Idem Ladislaus Iordano, Comiti de Scepus, in praemium fidelitatis villam Eur donat. s. b. X. kal. Septembr.

Ladislaus, Hungariae etc. Rex, Magnifici Domini Venceslai Bohemiae ac Poloniae regis primogenitus, confert Iordano, Comiti Saxonum de Scepus, villam Ewr. Datum Budae in octaua Beatorum Petri et Pauli Apostolorum Anno Domini MCCCII. Homo regius erat Magister Iacobus, filius Odolphi. Relatio Statutionis: Datum in Capitulo Scepusien

1

si in Octauis Beati Iacobi Apostoli Ann. MCCCII. Merita comitis Iordani in priuilegio contenta: Per mortem Andreae regis regnum Hungariae vacauit, Iordanus cum amicis suis operam addixit Wenceslao Regi Bohemiae et Poloniae, vt Ladislaus vocaretur et eligeretur. Ladislao iam coronato, reluctantibus licet malignis, vniuersitatem Saxonum de Scepus ad fidelitatem inuitauit, et castrum Scepusiense manibus regiis assignauit. Datum per manus discreti viri Magistri Stephani, Doctoris Decretorum, Aulae nostrae Vice-Cancellarii, dilecti et fidelis nostri, Anno Domini MCCCII. X. kalendas Septembris Regni autem nostri anno secundo. " Sigillum dupplex impendens. Ex vna parte effigies regis sedentis; in altera in medio insignia Regni: crux dupplicata cum corona; circum circa aliorum regnorum insignia. "

E collectione Kaprinaiana sub B. nro. XC. pag. 313. Tomo XLIII.

XXIX.

A. Ch. 1302. Carolus Robertus Ioanni Episcopo Nitriensi fidelitatis merito, ad compensanda item damna ab aemulis suis eidem illata, Comitatum Nitriensem donat. s. l. regni sui anno secundo.

Karolus, Dei gracia, Hungarie, Dalmacie, Croacie, Rame, Seruie, Gallicie, Lodomerie, Cumanie, Bulgarieque Rex. Vniuersis Christi fidelibus, presencium noticiam habituris, salutem in Domino sempiternam. Ad ea presertim regia sublimitas suum debet celeste dirigere arbitrium, perque et tesauros tesaurizat in celis, vbi nec fur furatur, nec latro depredatur, nec erugo consumit, nec tinea demolitur, et terrena eius prosperis suc

cessibus felici diplomate augmentantur. Hoc autem precipue tunc perfectionis opere completur, cum Deus, per quem reges regnant, et in regimine sui solii iusta decernunt, condigne honoratur, cum cultus diuini Numinis in Ecclesiis munificentiis regalibus attollitur, et cum fidelibus subditis, preser tim prelatis Ecclesiarum, pro laboribus multis, pro moribus castis, pro actibns strenuis, grata remuneratio in recompensiuam victissitudinem exhibetur. Proinde ad vniuersorum tam presencium, quam futurorum noticiam harum serie volumus peruenire: quod quia Venerabilis in Christo Pater Iohannes, Dei gracia Episcopus Nitriensis, dilectus et fidelis noster, fungens aduc (adhuc) in minoribus, cum adhuc in Sicilia, regno aui nostri fuissemus, et demum tempore eleccionis sue, maxime in eo, quod cum venerabili viro, domino Gregorio, electo Strigoniensi, de consilio et consensu Prelatorum, Baronum, et Nobilium Regni Hungarie in introductione nostra in Hungariam, regnum nostrum, gratissimos et fideles exhibuit fumulatus, per quos non modicam penuriam expensarum et laborum sollicitudinem fuit perpessus, et alia quam plurima grata obsequia, quae per singula quia longum esset recitare, et presentibus inseri tediosum, fideliter nobis impendit; tamen pauca de pluribus presentibus duximus inserenda. Primum si quidem ante coronationem nostram, et postmodum cum diuina gracia annuente solium regni Nri Hungarie fuimus adepti, idem Venerabilis Pater glutino et deuocione fidelitatis nobis aderens (adhaerens) indefesse et continue absque interpolacione lateri nostro assistens Ecclesiam ipsius Nitrien

sem in ipso tempore eleccionis sue, per quosdam emulos et infideles regni nostri potenciores de illis partibus, fere per triennium extitit in decimis tributis, possessionibus ac aliis iuribus vniuersis desolata et miserabiliter deuastata. Per que eadem Ecclesia ad extreme vastitatis exinanicionem, et inreparabilis dissolucionis obprobium fuit quasi irremediabiliter deducta. Ita quod successu plurimi temporis nequit recuperare pristini et integri status qualitatem; et eisdem temporibus idem Venerabilis Pater ex predictis iniuriis, et dampnis Ecclesie sue illatis, penuria, paupertate, ac egestate, nimia in se et suis multipliciter affectus, nec subsidii a nobis valens habere solamen, propter regni nostri intensum dissidium, patienter, humiliterque hec omnia comportans, nunquam a nobis extitit separatus. Preterea idem Dominus Episcopus, euangelice scripture sequens doctrinam, reliquit pro Deo et iustitia nobis suffragantibus et pro fidelitate nostre Regie Maiestati debita patrem, matrem, fratres, sorores, cognatos, propincos (propinguos ), se et illos prodicioni, inuasioni, destruccioni, et inopinatis fortune casibus pro nobis exponendo. Ex quibus nonnulli, praeter infinita dampna rerum, tormentati, afflicti, verbera et ludibria experti, nonnulli etiam in hore (ore) gladii pro fidelitatibus, quibus idem Dominus Episcopus nobis nitebatur assidue complacere, sunt occisi. Quinque (Quidque) pluria? Hic fuit, qui sequens nostram Regiam Maiestatem, abnegauit semetipsum, suos, atque sua; non eum terruerunt mortis mine, non rerum dampna, non patris, fratrum, cognatorum, amicorum continua excidia, non pericula, non emulaciones, non contentiones, non alie