Oldalképek
PDF
ePub

sedes est Dei; aliter est, est: non, non, id est, ver- A voluit esse. Et sic faciamus ut hæredes patris possibum dici in ore et in corde: quod amplius est a malo mus esse; nam et lex humana, hæreditare facit est, id est, ex indignitate illius, cui non creditur, filios.

Oculum pro oculo, id est, non reddere malum pro malo. Si quis percusserit te in dexteram maxillam, id est, si hæreticus percusserit te in dogma male scripturæ, præbe illi aliud dogma divinæ Scripturæ, ad vivendum. Qui vult tunicam tuam tollere, id est, crimen quod in te homines sciunt de te, dispoliare : Dimitte et pallium, id est, criminis, cujus solus conscius es, da ei confessionem. Et si quis te angarisaverit mille passus, vade cum illo alia mille, id est, ut exieris corpore, vade et mente. Qui petit a te da ei, id est, qui interrogat, dic ei, sive pauperi eleemosynam.

Sanctifice!ur nomen tuum : hic rogamus, ut in nobis sanctificetur, id est in operibus nostris; nam ejus nomen semper sanctum est. Veniat regnum tuum, id est, sicut optant filii regnum patri suo ita et nos oramus, ut ille regnet in nobis, et non diabolus: ille, et non peccatum, sive Ecclesia, sive Evangelium.

Fiat voluntas tua, et reliqua. Sicut angeli in cœlo sine culpa famulantur: ita et nos vel sicut in animabus, ita et in corpore: vel sicut Christiani, ita haeretici: sicut Ecclesia, ita Synagoga: sicut justitia, ita peccatum. Convertant, ut illis fiat voluntas

Panem nostrum quotidianum: id est, omni die usque ad caput anni: hodie, id est, semper : panem, id est Christum. Sic agere debemus, ut cum quotidie possimus accipere ad remedium. Et dimitte nobis, et reliqua hic cautionem cum Deo facimus: si dimittemini, dimittetur vobis.

Et ne nos inducas in tentationem. Sicut seduxisti homines in diluvio, vel illos in Sodoma, vel Pharaonem in mare, sive in tentatione diaboli, aut hominum insidias.

Dictum est antiquis, Diliges proximum tuum, et odio B tua. habebis inimicum tuum. Quomodo dixit, non solvere legem, recte implet, quia in vetere dicit de diabolo, inimicum odire hic autem de utroque. Treis modis diligimus inimicos: corde qui nos corde odit : opere bene facere illi, qui nos opere persequitur: orare verbo, qui nos verbo criminant. Calumniantibus vobis, id est, falsa accusatio. Ut sitis filii patris vestri, et reliqua id est, quasi aliquis portasset aurum, argentum nobis et si maledixisset nos, et percussisset, dilexerimus eum, et cum illa defecissent, et nos defecissemus ideo non deficiente vita promittitur. Qui solem suum, et reliqua et pluit super justos, quia in utroque totus mundus continetur in sole, arida, et calida, in pluvia, humida et frigida: de his quatuor factus est mundus sic nos debemus dare inimicis C nostris cibum et potum, vestimentum, et verbum dilectionis.

:

Si enim diligitis eos, et reliqua. Publicanus dicitur, quia publice peccat, aut qui rem publicam agit; ethnici, gentiles. Estote perfecti, id est, ut perfecte hæc impleatis in eleemosynis, in jejuniis, in orationibus; ne coram hominibus videamini, id est, quod bona opera per laudem humanam non fiant.

Cum ergo facis eleemosynam, id est, fac sacerdoti, et pauperi, et inimico. Hypocrita dicitur fictus. Perceperunt mercedem suam, non Dei: Nesciat sinistra tua, id est, vana gloria: dextera, omnia propter Deum fac. Intra in cubiculum, id est, in cordis secreta clauso ostio, id est, contra vanam gloriam.

Sed libera nos a malo. Id est, a diabolo, a peccato, ab homine malo. Hæ septem orationes: a ut septem gratie Spiritus sancti : quatuor communes sunt omnibus: tres petitiones ad coelestia pertinent, id est, sanctificetur nomen tuum, adveniat regnum tuum, fiat voluntas tua: quatuor ad istam vitam.

Cum autem jejunaverint, et reliqua, exterminant facies suas. Id est, transfigurant se, id est, ut videantur ab hominibus, quia jejunant. Unge caput tuum, el lava faciem tuam, id est quod Domino dare vis, qui est caput tuum, proximo tuo da. Noli thesaurizare in terra, id est, in cœlo: ne ærugo, id est, vana gleria, aut ira, ținea, invidia aut superbia, fures, dæmo. nes, aurum, sensus, mundus, vestimentum; nam cibus, prædicatio divina.

Lucerna corporis tui ; id est, doctor, vel princeps tuus; corporis, id est, hominis interioris, si simplex fuerit unius rei. Nemo potest duobus dominis servire ; ubi fuerit thesaurus tuus, et reliqua aut unum odio

Nolite multum loqui, id est, ne multas petitiones, D habebit, id est, qui nec sibi bonus; alium diliget, qui

aut multa verba dicere, sive per altitudinem vocis Deum rogare. Scit enim Pater quod vobis opus est, sic ergo orate, Pater noster, id est, vivamus in terra, ut patrem habeamus in cœlo; charitatem et fraternitatem ostendimus dum dicimus noster. Hoc dicit imperator, et mendicus: dicit dominus et servus; simul dicunt; Pater noster. Ergo qui unum patrem habent, fratres sunt ideo non dedignetur dominus servum suum fratrem habere, quem Dominus Christus frater

Luxatus textus hic erat verbis, ut septem gratiæ Spiritus sancti, quæ subsequenti isocolo subjungebatur, adjecto etiam verbo orasset, quod sensum intercipiebat.

sibi bonus id est, diabolum contemnere, Deum amare. Qui divitiis servit, diabolo servit. Mammona dicuntur divitiæ, sive nomen diaboli.

Nonne anima plus est quam esca. Id est, qui minora dat Deo, et majora diabolo. Respicite volatilia cœli, et reliqua. Quia mos est avium in altum volare, et canticum cantare, et aliquid sibi voluerint in terra, accipiunt a Domino: ita et homines debent cœlestia cogitare, et Deum laudare; et cum cibis indigent,

b Erat civibus. Mox quod dicitur, deponant quas portant sarcinas, nos substituere coacti sumus, pro his verborum monstris, deponant portam fides pa lasticas 11. !

a Domino in terra accipiunt reparationem divinita- A diaboli, veniunt ad idem, recumbent, id est, inhabi

tiş. Quanto magis Pater vester, qui bonus est natura, dabit bona petentibus se, id est, fidem per charitatem. Intrate per angustam portam, ubi non capient peccatores, nisi deponant quas portant sarcinas. Duo, id est, charitatem Dei et proximi duo luminaria, superius Evangelium, inferius vetus Lex, ubi quis offendat, non intrat. Quam lata porta, et reliqua : id est, divitiis et propria voluntate servientes.

tant. Quare cum tribus tantum, id est, propter remissionem. Qui concupiscunt, illuc flebunt illis est stridor dentium, quorum Deus venter est. Socrum Petri febricitantem: id est, synagogæ dubietas.

Tetigit manum. Præstavit auxilium, dimissa febre, id est, desinit incredulitas. Ministrabat ei, id est, benedicebat ei per vesperum, ostendit ei finem mundi. Dæmonia, id est, peccata: per vulpes, id est, homines incredulos: per volucres, homines divites. Non reclinet caput, ubi non est fides. Mortuos mortuum sepelire, id est, corpus animam aliter, si peccator laudat peccatorem.

:

Attendite vobis, id est, à falsis doctoribus cavete : in vestimentis ovium, id est, boni doctoris, lupi rapaces, id est, animas in perditione rapiunt. A fructibus eorum, id est, ex operibus, cognoscelis eos, id est, numquid colligunt de spinis: id est, de hæreticis, uvas, id est, virginitatem; de tribulis ficus, id est, conjugem de hæreticis. Arbor bona, homo bonus, B fixus: ventus, id est, subitanea tentatio. Dæmonia

arbor mala, homo malus: qui agit opera mala.

Non omnis qui dicit mihi, Domine, Domine, et reliqua. De illis dicit qui amant in angulis stare orantes. Sed qui facit voluntatem Patris mei, id est, qui servat mandata. Multi mihi dicunt, Domine, id est, multi sunt qui intrant per eam. Quia numquam novi vos, id est, bonum, vel hæretici. Discedite a me, id est, qui sperant non esse remissionem peccatorum. Omnis qui audit verba mea, et reliqua; qui contra prædicationem non agit, assimilabitur viro sapienti, qui ædificavit domum super petram, id est, super opus bonum, ne intraret pluvia in eum, id est, doctrina hæretica flumina, persecutiones hæreticorum, venti, dæmones. Nubes accipiunt pluviam de mare, hæretici doctrina de mundo. Et non cecidit domus, C id est, non cadit, qui super fidem stat in Christo.

Et omnis qui audit verba mea, et non faciet ea. Id est, mos fuit in Lege quod non esset in populo qui non esset mundus, et si sanitatem accepisset, ostendisset se sacerdoti: et offerebatur pro eo munus : duos turtures, aut duos pullos columbarum. Et fuerat cum eis juxta hoc opus, lignum hysopum, et coccinum erga cacumen ipsius ligni, et dispergebatur sanguis alterius avis super istud lignum: super alterum avem, et ipse dimittebatur in aere. Lignum crux Christi; coccinum, passio ejus. Et oportet ad martyrium ire, per passionem Christi, et sanguis noster spargatur super crucem ejus, nam ascendat ad Ecclesiam, post passionem corporis nostri in martyrio.

In testimonio illis. Id est, ut non solvisset legem, vel vidissent quod natus esset a lepra. Centurio figurat doctores, puer paralyticus contractus, significat genus humanum, in peccatis conclusum. Invenit Jesus in centurione trina mysteria, primam humilitatem, ubi ait: Domine, non sum dignus, ut intres sub lectum meum: secunda fides, ubi ait, tantum dic verbum, el sanabitur : tertia, id est, prudentia, ubi dixit, homo sub potestate. Miratur Jesus in centurione, id est, invenit in eo sapientiam, qua fuerat doctus per prædicationem divinam. Ab oriente conversi, id est, ab infantia; ab occidente, id est, a senectute; a meridie, a juventute; ab aquilone, id est, de potestate

Navis, id est, Ecclesiæ motus et fluctus, id est, tentatio dormitatus, id est, incarnatus, sive cruci

cus, gentilis, gens cum perfidia. Per monumenta, hoc sunt corpora per viam non transit, id est, per gentilitatem ad regnum. Grex porcorum ostendunt homines ante conversionem: dimersi in mare, id est, in profundum. Per pastorem ostendit philosophos.

Surrexit: id est, curatus est: reversus in domum suam, id est, ad primam creationem. Sponsus, Christus est sponsa, Ecclesia: filii sponsi, Apostolj sunt. Rudis pannis, doctrina Evangelii: scissis pannis, hoc sunt homines veteres. Vinum novum, et utres veteres, nova prædicatio ad homines veteres. Princeps figuram tenet prophetarum, vel patriarcharum. Puella hæc est synagoga. Tenuit Jesus mauum ejusdem puelle, id est, auxilium ei præstitit. Messis multa, id est, corda parata: messores, doctores. Non duas tunicas, id est, non dupla mente nec dupla fiducia, in novum, aut in vetus Testamentum. Non calciamentum, id est, non testimonium malorum : neque virgam, id est, non fortitudinem, sed per patientiam. Pax reversa, id est, merces recepta: per pulverem, inquinamentum. Hoc sunt, quia pulvis tribus modis impedit, gressus obligat, oculos obscurat, vestimenta inquinat. Serpens cruciata abscondit caput suum, id est, apostoli cruciati, non negantes Christum. Persecutiones, hoc sunt hæreses, De civitate in aliam, id est, per singulas quæstiones librorum.

ཏ སྨཱ

Nihil opertum quod non reveletur : id est, passio Christi et omnium doctorum. Quod dico in tenebris, id est, ad Judæos, dicite in lumine, id est, in Ecclesia. D Duo passeres, id est, corpus et anima, seu Christus, el Barabbas. Asse, id est, fides: per gladium, hoc sunt verbum prædicationis. Aliter, duo passeres, id est, duo Testamenta. Asse, hoc est, Christus. Separare patrem a filio, hoc est, fideles ab infidelibus. Accipit crucem, id est, crucia teipsum. Scandalizare in Christo, id est negare Christum. Arundinem vento agitatam, hoc sunt homines adulatores vacuos sine fructu. Regnum cœlorum vim patitur, hoc est, quia per cruciationes carnis et pœnitentiæ, pervenitur ad regnum Dei. Ipse est Elias, qui Joannes, quia ipse spiritus erat in Elia in secundo adventu, qui in Joanne fuit in primo adventu. Pueri sedentes in foro, hoc sunt prophetæ. Cantavimus vobis, et non saltasti

tibias, id est, nuntiavimus vobis adventum, et non A pter divitias suffocat illud : in terram bonam, id est,

credidistis. Lamentavimus, et non planxistis, annuntiavimus vobis pœnitentiam, expavistis confessioni. Quatuor modis sunt laudationes: Confitebor tibi, Domine, Pater cæli; fidei, Credo in Deum Patrem : martyrum Qui confitetur me coram hominibus : peccatorum: Confitemini Domino quoniam bonus, Abscondisti a sapientibus, id est, qui sapientia hujus mundi utuntur; revelasti parvulis, id est, discipulis. Vocatio quatuor modis facta est in novo: Venite ad me omnes, qui laboratis. In vetere: Venite, filii, audite me in futuro, Venite, benedicti.

qui audit et intelligit. Et facit fructum tricesimum, ostendit ordinem conjugatorum, sequentium mandatum Dei; fructus sexagesimus ordinem viduarum, perseverantium in Domino; fructus centesimus, hoc sunt ordines martyrum, monachorum, vel virginum. Qui habet dabitur ei, ostendit apostolos: qui habent Christum, dabitur eis et intellectus. Et qui non habet, ipsum quod habet auferetur ab eo, ostendit Judæos; ipsam Legem quam habebant, auferetur ab eis. Videntes non videant, hoc sunt Judæi, qui oculis videntes, corde non credebant; audientes non audiant: ostendit curas corporis audiebant et duris cordibus non intelligebant. Simile est regnum cœlorum homini qui seminavit semen bonum in agro suo;

Jugum, id est, doctrina levis est volentibus, gravis nolentibus eam. Perfectio treis modis intelligitur, id est, discipulorum, per baptismum peccatorum, per remissionem: Judæorum, per renovationem novi B qui seminat filius hominis est semen verbum Dei Testamenti. Per sata, id est, messis, quod significat Legem veterem. Sabbatum requies novi Testamenti; discipuli vellentes spicas, id est, trahentes testimonia de veteri, ad confirmandum novum confricantes manibus, id est, exprimentes in sensum spiritalem. Homo manum aridam habens, ostendit avaritiam, qui cupidus est in accipiendum, avarus ad largiendum. Qui solebat rapere, discat largire. Extendit manum, id est, purgato corde, restituta est; significat conversionem ad fidem. Lignum fumigans, id est, corda gentium parata ad fidem. Hominem dæmoniacum, mutum et cæcum, significat humanum genus. In domo alligavit fortem, id est, Christus alligavit diabolum. Vasa ejus, hoc sunt corda gentium. Progenies viperarum, quomodo potestis loqui bona cum sitis C mali? per viperam ostendit synagogam: progenies, id sunt Judæi; sicut occidit filius viperam matrem suam, sic Judæi Christum, qui est sapientia omnium mater. Generatio mala et adultera, idem, deserentes Dominum, adhærentes idolis.

in corda credentium : in agro, id est, in mundum : zizania, filii nequam, id est operarii iniquitatis. Inimicus qui seminavit, id est, diabolus. Messis, consummatio sæculi est messores, angeli sunt. Pro quid fasciculus dicitur? quia non omnes æqualiter judicantur, sed adulteri cum adulteris, et omnes pares æqualiter. Granum sinapis, significat Christum: homo seminans, Deus Pater est: in agro, id est, in mundo. Minimum omnibus seminibus: significat Christum, refutatum a Judæis. Cum autem creverit, id est, surrexerit, fit arbor, id est, ascendit ad cœlum ; rami ejus, hoc sunt apostoli; volucres in ramis ejus, id sunt sancti, qui terrena despiciunt, cœlestia concupiscunt. Aliter granum sinapis, sermo sancti Evangelii : homo seminans, Christus est, in agro, in mundo. Minimum omnium, id est, servatum in cordibus fidelium, propter sapientiam philosophorum; fit arbor, id est ascendit super omnem sapientiam mundanam; ramos ejus, ostendit explanationes singulorum doctorum; volucres, id est, amatores scientiæ, de semente accepto, id est, doctrina Evangelii.

Mulier, id est, sapientia, abscondit in farina, id est, in corda fidelium, sata tria, ostendit tres filios Noe; donec fermentatum est totum, id est, dum prædicatum est Evangelium in totum mundum. Simile est regnum cælorum thesauro abscondito, thesaurus, id est, Christus vel sapientia: in agro, id est Ecclesia, sive in Scripturis divinis. Vendidit omnia, id est,

Regina Austri venit a finibus terræ: significat gentes: audire sapientiam Salomonis, id est, doctrinam Christi. Immundus spiritus exit ab homine, id est, a Judæis; abiit per arida loca, id est, per gentes; revertit in domum, id est, ad Judæos; invenit eam scopis mundatam, id est, traditionum paternarum; assumpsit secum septem spiritus nequiores, hoc sunt omnes dies eorum in malo opere versi; intrantes in domum, id est, in corda persecutorum, quia Christum persecuti sunt et prophetas. Mater et fratres, id D reliquit vilia, seu res terrenas: emit agrum, id est, est, synagoga et Judæi; foras stantes, id est, extra Ecclesiam; quærentes colloqui tecum, ostendit in futuro conversionem Judæorum ad fidem. Exiit Jesus de domo; sedebat ad mare, duobus modis intelligitur, id est, de cœlo in mundum, de Judæis ad gentes. Ascendit in navi, id est, in cœlos; turbas ad littus, significatur præsens vita. In similitudinem, hoc in parabolis; seminat ipse qui prædicat: seminat, id est, verbum Dei secus viam, id est, qui audit verbum Dei, et non intelligit : in petrosa, id est, qui audit verbum Dei, et accepit illum, et accedente tentatione, negat illum; in spinis, id est, audit verbum, et proa Scriptum erat inita, fortasse pro quinta, tametsi id

regnum cœlorum. Homo negotians, qui quærit doctrinam divinam, invenit unam margaritam, id est, sapientiam Christi; vendidit omnia, id est, vitia. Simile est regnum cœlorum sagenæ missæ in mare, per sagenam, verbum prædicationis ostenditur; in mare, id est, in mundo; ex omni genere piscium congreganti, id est, omne genus humanum. Audit verbum Dei secus littus, id est, prope finem mundi : paterfamilias, Christus est, scribæ doctores apostoli sunt venit in patriam suam, id est ad Judæos. Tetrarcha, id est, a quarta pars regni.

Alligavit Joannem et misit in carcerem : ostendit quoque falso. Nos quarta rescripsimus, ut rei ve

terminum Legis veteris. Herodiades significat syna- A oves quæ perierunt domus Israel, ostendit corporali

gogam; puella saltavit in convivio, ostendit gentes
saltantes ante idola : caput Joannis in disco, significat
corpus Christi in altare, caput illius in corde fidelium;
datum est puellæ, id est, Ecclesiæ ex gentibus; attu-
lit matri suæ, ostendit conversionem Judæorum, in
futurum; secuta ostendit pedestres; ostendit, non
cum pecuniis anteguis, sed cum proprio labore de-
bet homo sequi Deum. Curavit infirmos, id est, abluit
peccatis et ab idolis. Hora jam præteriit, id est, lit-
tera legis; quinque panes, id est, quinque libri Moysi;
duo pisces, id est, duo Testamenta, sive duo ordi-
nes, id est, sacerdotum et prophetarum, sive duo li-
bri Josuæ. Turba discumbebat super fenum, id est,
super arida corda, sive super vitia discumbebat. Et
acceptis panibus, intuens in cœlum, id est, abstraxit C
sensum; fregit, id est, historiam legis expressit in
spiritalem sensum, et apparuit intellectus; benedixit,
id est, multiplicavit. Duodecim cofinos plenos, id est,
de doctrina sancta duodecim apostolos, pro qua
causa non computantur mulieres et parvuli sicut
viri, quia parvuli non valent repugnare contra vitia
sua; sic et mulieres, quia imperfectus sexus est. Jus-
sit ascendere in naviculam, id est, in Ecclesiam; præ-
cedere trans fretum, id est, de Judæis ad gentes. Qua-
tuor modis vocatur : prima natura: secunda cogna-
tione: tertia gente quarta affectu. Quatuor modis
dicitur homo; quid dicitur, id est, bonum, bene,
pænitentiam agite, et reliqua; malum male, sanguis
ejus super nos; bonum male, ubi dicitur de cæco,
tu solus discipulus ejus es? malus bene, ubi Aposto- C
lus ait, tradidi hujusmodi hominem in interitum Sa-
tanæ, ut spiritus salvus fiat. Vespere autem facto, solus
erat, ostendit finem mundi. Solus venit redimere
humanum genus.

Navis in medio mare: id est, Ecclesia in medio mundi: jactabatur fluctibus, id est, persecutiones patiebatur; ventus contrarius, id est, diabolus; quarta vigilia noctis venit Jesus, ostendit in quarta lege, id est, Evangelii. Ambulans Jesus super mare, id est, calcans amaritudines sæculi; ambulavit Petrus super aquas, super amaritudines, sive calcans vitia peccatorum. Petro mergente in mare, id est, dubietate fidei; sic omnis qui dubitat in fide, mergit in peccatum. Extendit manum Jesus, apprehendit eum, id est, dedit ei adjutorium fidei. Hæc sunt quatuor leges: prima in natura: secunda lex littera: tertia prophetarum : quarta evangelistarum. Cum transfretassel, id est, cum transisset; venerunt in terra Genesar, id est, de Judæis ad gentes; obtulerunt ei male habentes, id est, idolis servientes.

Mulier Chananæa ostendit primitivam Ecclesiam filia ejus a dæmonio vexata, id est, Ecclesia gentium, ab idolis corrupta. Sanata est puella ex illa hora, ostendit conversionem gentium, ex illa hora qua Christo crediderunt. Non sum missus nisi ad

ritas constet. Cæterum innumera alia, quæ singulatim notare piget, emendamus toto contextu, ut nullus PATROL. XXX.

ter ad Judæos; aliter, quia omnes credentes in Deum Israel vocantur. Sumere panem, id est, doctrinam; filiorum, id est, Judæorum; dari canibus, id est, gentibus. Catelli edunt, id est, gentes; accipiunt de micis, id est, de minoribus mandatis.

Misereor turbæ : ostendit quia Deus totus misericors est; triduum perdurant mecum, ostendit fidem 1 Trinitatis; non habent quid manducent, id est, non habent verbum prædicationis; Nolo eos dimittere jejunos, ne deficiant in via, id est, ne pereant in via erroris in præsente vita, quia fides sine operibus mortua est. Per septem panes ostendit eptaticum, per paucos pisces ostendit ordinem prophetarum, vel sacerdotum. Super terram discumbens, ostendit perfectiores jam calcasse vitia sua per septem sportas, septem dectores Spiritus sancti. Pharisæi, divisi, Saducæi, justificati: cœlum serenum, id est, resurrectio Christi : cœlum rubicundum, effusio sanguinis cœlum triste, passionem Christi ostendit : tempestas rutilans significat persecutionem. Cavete a fermento Pharisæorum, id est, a doctrina eorum. Simon, id est, obediens, id est, filius Jona, id est, columba, quod interpretatur Spiritus sanctus caro et sanguis non revelavit tibi, id est, pater et mater non ostendit tibi. Portæ inferni sunt peccata hominum : claves regni cœlorum, potestas est ligandi et solvendi, id est, per poenitentiam aperientur. Multa pati a senioribus et scribis, hæc dicens Jesus ostendit passionem et resurrectionem. Dicit ad Petrum, Vade post me, ostendit ipsum crucifixum. Post me abneget semetipsum, id est, contemnat voluptatem carnis. Qui amat, voluptatem, propriam animam perdit: anima hic, pro voluptate ponitur : qui perdit animam suam, inveniet eam. Duobus modis animam perdit homo, per martyrium, et abnegationem corporis : inveniet eam, id est, in regnum Dei : commutationem dat pro anima, qui carnem suam cruciat, et animam nutrit.

Post sex dies, jam in septimo, ostendit ætates mundi, septima quæ requies intelligitur. Petrum, Jacobum et Joannem, hic ostendit totam Ecclesiam; ducit illos in montem, id est, in regnum Dei. Splenduit facies ejus sicut sol, id est, saneti in gloria Patris aliter vetus Testamentum splenduit in Novum. D Vestimenta alba sicut nix, id est, congregatio omnium fidelium. Per Moysen ostendit litteram Legis per Eliam, ordinem prophetarum. Christus cum discipulis ostendit novum Testamentum. Nubes tetra, id est, Legis littera. Nubes candida, id est, prædicatio Evangelii. Nubes pluvialis, id est, prædicatio apostolorum, qui faciebant fructum pœnitentiæ, post ascensionem Christi.

Cum venisset ad turbas, id est, cum descendisset in mundum. Homo genibus provolutus, ostendit ordinem prophetarum, qui rogabat pro se, quasi Ec

fere versus sit, cui medicam manum non adhibuerimus.

18

infante et seniore: Paterfamilias conduxit operarios in vineam suam, pater Christus est: prima mane, ostendit initium mundi: operarios, cultores mandatorum Dei: vinea, id est Ecclesia in vetere vinea, lex, sive synagoga denarium diurnum, vitam æternam. In foro, id est, in mundo. Prima hora venit Abel tertia hora Noe, et filii ejus : sexta hora venit Abraham nona hora venit Moyses et David: undecima hora venit populus gentium. Alio modo, prima hora, id est, infantia: secunda hora adolescentia : sexta juventus; nona senectus: undecima decrepita ætas. Quacumque hora conversus ingemuerit homo ex toto corde accipit denarium diurnum. Sero factum, id est, fine mundi. Procurator vineæ, Christus; qui murmuraverunt Judæi sunt, dicentes Portavimus pondus diei, id est, portantes legem et prophetas.

clesia filius ejus lunaticus, ostendit populum gen- A facti sunt novissimi. Sic de Petro et latrone : sic de tim, adorantes idola. Cadit in ignem, id est, in cupiditatem : crebro in aquam, id est, in luxuriam. Transi hinc, de Judæis ad gentes: Vade ad mare, id est, ad gentes. Mitte hamum, id est, verbum prædicationis. Piscis qui primum ascendit in alium, ostendit a cornemium in ore ejus invenies staterem, id est, confessionem fidei, humanitatem et divinitatem. Da eis pro me et pro te, id est, pro me, fidem, et pro te, excusationem. Parvulus intrat inregnum cælorum, id est, non ætate parvus, sed mente purus unde ait Apostolus, Estote parvuli in malitia. Qui scandalizaverit unum ex his, id est, sive injuria corporali, sive in adversione fidei. Suspendatur mola, id est, cura, sive circuitus hujus sæculi in collo ejus, in labore sæculi: dimergatur in mare, id est in sæculum. Manus tua, id est, pa- B rens tuus pedes, id est, minister: oculus, id est, episcopus tuus, aut sacerdos, seu doctor et senior. Nec contemnatis unum ex his, ne contra eorum innocentiam. Ovis quæ erravit, ostendit humanum genus : pastor, Christus est; oves relicta in montibus, ostendit ordines angelorum, qui consistunt in cœlestibus.

Si peccaverit frater tuus, corripe eum inter le et ipsum ut detectio peccati non fiat, et improperium fratri non nascatur; dic Ecclesiæ, id est, congregationi fidelium; ethnicus, id est, gentilis, et publicanas est, qui publice peccat. Non imago eorum sit tibi in odio, sed opera eorum. Si duo consenserint, id est, caro et anima. Si caro consenserit animæ : qui petit, per fidem accepit.

Simile est regnum cœlorum homini regi, qui voluit C rationem ponere cum servis suis. Qui decem millia talenta, est qui peccat in Deum. Qui debet centum denarios, est qui peccat in fratrem suum; conservi qui judicaverunt, angeli sunt. Cum consummasset Jesus sermones istos, migravit ad Galilæam, id est, in line mundi, de gentibus ad Judæam.

Relinquit homo patrem et matrem: ostendit quia relinquit Christus Patrem in cœlo; sic tamen relinquit, ut non deserat: matrem, id est, synagogam. Adhærebit uxori suæ, id est, Christus Ecclesiæ. Erunt duo in carne una, ostendit quia Christus est caput, corpus vero Ecclesia. Uxor deseritur a viro, id est, cum discesserit quis a Christo, tunc conjungit se heresi in uno scelere. Quatuor animæ pereunt, id est, qui dimittit uxorem suam extra rationem, et qui D dimissam ducit. Difficile dives intrabit, et reliqua : de his dicit qui sub avaritia possident; foramen acus, posterula Jerusalem dicitur. Alio modo foramen acus, confessio fidei, vel pœnitentiæ: divites Judæi dicuntur camelus populus gentium. Tertio modo foramen acus, ostendit passionem Christi camelus, id est, qui portat pecccata generis humani, In regeneratione, id est, per resurrectionem.

Erunt novissimi primi : et primi novissimi. Novissimi fuerunt populus gentium; Judæi fuerunt primi,

a Fortasse coronarium, nempe aurum : quod tributum imperatoribus, sive magistratibus Romano

:

Jericho, interpretatur luna: significat defectionem populi. Duo cæci significant Judæos et gentes; sedentes secus viam, id est, præsens vita juxta finem: transire Jesum, id est, per incarnationem et humanitatem transivit per mundum; stare Jesum, divinitatem ostendit. Cum appropinquasset Jerosolyma, est, cum venisset in mundum. Bethfage, id est, domus buccæ, vel maxillæ : Mons Oliveti, id est, nomen trium luminum, id est, refectio laboris, consolatio operis, notitia veri luminis. Castellum quod contra vos est, id est, Jerusalem, quæ contra legem Evangelii repugnabat. Solvite et adducite mihi, ostendit conversionem Judæorum, sive gentium, per prædicationem apostolorum. Dominus opus habet, non aliud nisi fidem ad Sion, id est, specula: vitæ filia Sion, id est, congregatio fidelium: per vestimenta, ostendit doctrinam fecerunt eum desuper sedere, id est, Christus in corda fidelium; straverunt vestimenta in via, conversionem humilitatis ostendit. Ramos de arboribus, id est, doctrina gentium: turba quæ præcedit, ostendit Judæos: turba sequens, significat gentes. Osanna, salvum me fac, sive salvifica : sicut salvas Judæos, salva et gentes: sicut salvas angelos, salva humanum genus. Aliter ramos de arboribus, id est, simplices doctores, qui per simplicitatem doctrinam patrum quasi surculos abscindunt. Intravit Jesus in templum, id est, in Ecclesiam, Ejecit vendentes et ementes, id est, qui dona Spiritus sancti vendunt et emunt, qui baptismum vel quamcumque sacrationem. Cathedra, id est, doctrina : mensa, id est, mandata legis pueros clamantes in templo, id est, in Ecclesia. Relictis illis, abiit foras, ostendit relictos Judæos abiit ad gentes. Bethania, id est, domus obediens. Ibi mansit, ostendit Christum in corde obedientium manere revertitur in civitatem, ostendit in primo adventu venisse ad Judæos. Quid esuriit nisi fidem Judæorum? Arbor fici, id est, synagoga: secus viam, juxta litteram. Nihil invenit in ea, nisi folia, id est, substitutionem Ju

rum provinciæ pendebant. Sed hariolari non vacat. Inferius plura, quæ tuto licuit, emendantur.

« ElőzőTovább »