A quo tota tibi vita, salusque datur.
Si facies illi tua displicet, unde placebit?

Ejus in arbitrio jusque favorque manent. Quod prohibet fieri, scelus est: quod præcipit, æquum, Juraque pro placito stantque caduntque suo. Huic quæ sola placet, sola virtute placebis, Quæ tibi si desit, cætera cuncta nocent. Jura colit, pacem statuit, fundatque quietem, Et tumidos hostes mente manuque domat. Sed seu jura vocent, seu fulminet ensis in hostes, Non nisi sancta gerit, non nisi sancta probat. Confer ei quoscunque duces, quoscunque potentes, Plebs erit hoc viso maxima turba ducum. Si reges videas, quid ad hunc nisi rustica turba? Et bene, si dici rustica turba queunt. Particulamque tui præmonstrans, experiere Quæ maneat totum gratia, vel quis honor. Si placet hæc, totus poteris fortasse patere: Sed si displiceat, cetera claude toga. Verba salutantis sint prima; subinde facetus, Te dabis obsequiis, hospitiumque petes.

Non gravis hospes eris, potuque ciboque verendus
Sufficiet vestis non preciosa tibi.

Non oneraris equis, phaleras nec poscis equorum,
Nec te servorum copia magna premit.
Sufficiet vel sola domus, visusque patroni,

Ejus et alloquio, consilioque frui.

Curia quid possit, quid speret plebs, ubi regni
Vires, una domus sola docere potest.

Si develatam faciem monstraverit, aut non
Præstringat visum cassibus ille tuum,
Quid sapiens stulto differt, quid paupere dives,
Quid misero felix? si sapis ecce vides.
Si fuerit lætus, oculos auresque libenter
Exponet nugis forsitan ille tuis.

Sic igitur nugas sparges, ne tædia gignant,
Quæ rebus lætis sunt inimica nimis.
Si jubet ut nugas agites, nugare decenter :
Nam sibi per nugas seria credet agi.
Utilibus nugas, sic aptes seria ludis,

Ut tibi sit gravium nulla timenda manus.
Si jubet ut taceas, statua taciturnior esto,
Nec redimas signis verba negata tibi.
Quum satiatus erit, vel quum majora vocabunt,
Ora conductus detur ut inde tibi.

I citus, atque redi; ne quorum carpere nugas
Ausus es, infligant tela, necemque parent.
Unum discedens secreta profer in aure:
Quicquid agant alii, tu memor esto tui.
Quæque caro fœnum, flos fœni, gloria carnis,

Hæc nihil est: nihilo quid minus esse potest.
Munera fortunæ, viscata puta vitiorum

Semina, sunt scelerum pabula, mortis iter. Sunt laquei, sunt insidiæ, sunt toxica mortis, Quam non effugient, quos dea cæca colit. Quod fortuna dedit, et quod dabit, est alienum, Auferet hoc totum, quum volet illa, tibi. Retia pennatis nequeunt prævisa nocere, Tu quæcunque vides, retia mentis habe. Retia sunt quæcunque vides, hominemque ligatum Ad miseram mortem per mala quæque trahunt. Forsitan, unde tibi datur hæc audacia? quæret,

Dices nil metuens, omnia tutus agit.

Omnia tutus agit, quem nec spes, nec timor angit,
Cui mala nulla placent, omnia tutus agit.
Hispana rediens, aut Vasconis utere lingua,
Sed tamen in verbo plus gravitatis habe.
Indue sic linguam, sic vestes indue gentis,
Salva sit ut morum regula, salva fides.
Pendeat ex humeris crux ænea, sit coma tetra,

Hispida cæsaries, barba recisa parum.
Sitque gravis vultus, sint frons oculique pudici,
Insontesque manus, pauper amictus erit.
Dum tibi conductus fuerit, securior ibis,
Et via sit pedibus quælibet apta tuis.
At si defuerit, longas protende diætas,
Contineatque pedes publica strata tuos.
Nusquam divertas, ne quis te lædat euntem.
Nugarumque luat garrula lingua notas.
Omnia, si nescis, loca sunt plenissima nugis;
Quarum tota cohors est inimica tibi.
Ecclesia nugæ regnant, et principis aula;
In claustro regnant, pontificisque domo.
In nugis clerus, in nugis militis usus;

In nugis juvenes, totaque turba senum.
Rusticus in nugis, in nugis sexus uterque ;

Servus, et ingenuus, dives, egenus, in his. Accelera gressus, cauto diplomate pergens Ad mare, quo Morini littora nostra petunt. Hospitium tandem sera cum nocte subibis, Ut valeas, esto sobrius, esto gravis.

Gens penetranda tibi, prælarga, bibaxque, loquaxque,
Et cui, ni morem gesseris, hostis eris.
Emergunt lites modicæ, quas magna sequuntur

Jurgia, vulneribus fœta, necemque ferunt.
Sed quia virtutem gens diligit, et veneratur,
Si bene credaris vivere, tutus eris.

Non modo tutus eris, sed summo dignus honore
Quæque libet fieri, cuncta licenter age.
Cantia te felix genuit, te Cantia fovit,

Illustris regum, pontificumque parens.
Hic tibi debetur, sedes finisque laborum :
Illa tibi requiem præparat, illa domum.
Anglorum sedem primam pete, sive Britonum;
Si Britonum mavis dicere, nemo vetat.

Indignum, litem si tempus agit breve longam,
Digna quidem non sunt tempora longa brevi.
Quum de re constat, non sit de nomine pugna;
Ne foveat litem lana caprina diu.

Quicquid vis dicas, dum sit caput illa Britannis,
Quam tibi præsignat angelus arce micans.
Angelus iste quis est, aut quæ domus ista, requires?
Namque novos rerum forma movere solet.
Hæc est illa domus, quæ Christum prima recepit:
A qua suscepit insula tota fidem.
Insula tota fidem cepit, fideique parentem
Prædicat, extollit, audit, honorat, amat.
Consilii magni si nosti forte datorem,
Non erit ignotus angelus iste tibi.
Angelus e specula totum circumspicit orbem,
Et corpus pennis subvehit, atque tegit.
Sic videt e specula, sic protegit omnia pennis,
Ut jus non habeat hostis in orbe suo.
Hic tempestates prænunciat, atque serenum;
Ventorum rabiem temperat, atque maris.
Ne quid obesse queat, non dormit nocte, dieque
Stat; quia subjectos undique stare facit.
Accedens propius, Christi properabis ad aulam,
Ut veniam culpis promereare tuis.

Illic finiti solventur vota laboris :

Hic lachrymas, gemitus, hic pia tura dabis.
Excipiet fratrum reducem te tota chorea :
Et laudes pro te sospite læta canet.
Quicquid habes quod eis placeat, largire libenter:
Quidlibet, ut fuerit utile, cuique dabis.

Si potes, Odoni studeas donare salutein:
Accipiatque Brito te veniente crucem.
Hic narrare tui tandem discrimina fati
Exactæque viæ prospera cuncta licet.

Quid sit ovis sub vulpe latens, vulpesve sub agno,

Pelle leonina dic quid asellus agat.

Quid leo dum servit, quid agit, dum regnat asellus,
Turturis in specie passeris acta canes.
Quid faciant pardi timidi, leporesque fugaces,
Et spes conversi quæ sit habenda lupi.
Quid repens testudo paret, scarabæus onustus,
Curque levi ventus grandis ab imbre cadat.
Sed quia nemo potest cunctis virtute placere,
Sufficiat paucis te placuisse bonis.
Spernantur si forte tuæ sub judice nugæ,
Non sit iniqua manus, aut tua lingua procax.
Libera donentur cunctis suffragia, teque
Iste bonum dicat, dicat et ille malum.
Si locus est liber, cur non sit libera lingua?
emo satis firmus, quem levis aura movet.
Quid facient enses, si te levis aura cruentet ?
Verba quidem non sunt verbera, verba times?
Linguarum strepitus solidam non transeat aurem,
Auris inepta nimis, quam sonus urit iners.
Exercent alii linguas, tibi pareat auris ;

Lingua quidem prodest, non tamen aure magis.
Illis in lingua mens est, tibi sit cor in aure.
Os patulum sit eis, auris aperta tibi.
Obice virtutis confringitur impetus oris,
Et linguæ stimulo mens malesana perit.
Nemo, nisi vanus, falso lætatur honore,

Conscia mens culpæ, quam mala dicta movent. Frons adamante tibi sit durior, igne perusta Sit cutis, a verbis ne notet ora rubor. Plena pudore tamen, qualem decet illius esse, Qui timeat vitii sordidus esse nota. Alterius linguæ dic quis moderatur habenas? Vix est, qui propriæ possit habere modum. Lubrica sæpe cadit, quoniam versatur in udo:

Sæpe cadens labem contrahit, atque notam.