315) Idem Carolus terram Bachta Ciuibus de Eperies ademtam pleno iure restituit. Sub castro Neck dominico die post festum B. Barnabae Apostoli.

316) Idem Carolus possessionem Delnafew, in Comitatu Scepus existentem, quam ex ignorantia iuris Magistris Ladislao, filio Thomae, et Nicolao contulit, restituit, fer. VI. post Lucae.

517) Ioannes PP. XXII. Thomae A. Episcopo Strigonien. bona monasterii S. Benedicti de iuxta Gron ab iniustis detentoribus reuindicanda committit. s. 1. et d.

318) Augustini, Zagrabiensis Episcopi, de marca a homicida Archidiacono soluenda decisio. s.. 1. et: d.

319) Capituli. S. Michaëlis de Castro ferreo testimoniales super amica conuentione inter Gregorium, filium Sándor de Chák, et Ioannem filium Marcelli de Pagha inita. Sine d. et l.

320) Idem Capitulum Ioannem, filium Marcelli de Pagha, totam possessionem Pagha Magistro Ioanni de Chák donasse, testatur. s. d.

321) Capitulum Varadiense de possessione Ujvár emtionis titulo ad Ecclesiam Transiluaniensem deuoluta testatur. In octauis B. Georgii Martyris.

322) Henricus Scepusiensis Praepositus litem super decimis Ecclesiae Quintoforensis resuscitatam componit. In festo Valentini.

323) Conuentus S. Adriani de Zala metationem possessionis Gelse, in Comitatu Zaladiensi, iussu regio peragit. Tertio die festi Purificationis B. Virg.

324) Carolus R. H. modum iudiciorum, seu birsagiorum exigendorum praescribit. s. a.

I..

Anno Christ. 1301. Agnes Regina, Andreae R. H. vidua, de Palatio reginali Vetero-Budae conseruando dispo sitiones elargitur. Budae tertio die octauarum Epiphaniae.

Agnes, Dei gratia, Regina Hungariae, significa

mus, quibus expedit, tenore praesentium vniuersis: quod nos cum tertio die Octauarum Epiphaniae Domini, post obitum Domini nostri Andreae, condam illustris Regis Hungariae, consortis nostri charissimi, inclytae recordationis, procurationem seu conseruationem Palatii Regalis in veteri Buda reliquissemus et resignassemus; Magister Stephanus de Supronio ad petitionem Magistri Dominici, Rolandi Vajvodae, Magistri Tauernicorum nostrorum, Thomae Comitis Nitriensis et Borsiensis, Magistri Pauli de Komaron, Magistri Ladislai, filii Lucae, Magistrorum Pauli Praepositi Colocensis, aulae nostrae Vice-Cancellarii, et Nicolai Praepositi Bosnensis, dictum palatium in suam receperit procurationem, suis propriis expensis conseruandam et aedificandam tam in opere ligneo, quam murario; idemque Rolandus Vajvoda, Magister Dominicus, Thomas Comes, Paulus et Nicolaus Praepositi promiserint: quod pecuniam, quam idem Magister Stephanus expenderit in conseruationem seu aedificationem palatii memorati, eidem refundi procurabunt plenarie bona fide, et sine fraude, loco et tempore opor

י

tunis. Datum Budae tertio die Octauarum praedictarum. Anno Domini MCCCI."

E Miscellaneis Diplomatum, litterarum et actorum publicorum Hungariae in folio Nro. 3. Ex his patet Andream III. R. H. reuera XIV. Mensis Ian. A. 1301. in castro Budensi, decessisse, vti notauit Dlugossus Hist. L. IX. col. 898. Anno iam isto eadem Agnes monasterium fundauit Viennae ad Portam Coeli dictum pro monialibus Ordinis Praemonstr. vel potius a Gerardo Canonico Viennensi erectum dotauit; anno 1331. denuo auxit. Coll. Hevenesi Tom. XVII. 422.

JI.

P.

A. Ch. 1301. Bonifacius PP. VIII. ad tollenda Hungariae mala Nicolaum Ostiensem ac Veletrensem Episcopum de latere suo in Hungariam destinat. Anagniae III. Idus Maii an. VII.

Bonifacius

Nicolao Ostiensi et Veletrensi Episcopo A. S. L. Quamuis vniuersis et singulis regionibus, Deo et Apostolicae sedi deuotis, fauorem Apostolicum, quotiens necessitas ingruit, impendere debeamus; et ad eas nostrae mentis intuitum leuando in circuitu vigilis more pastoris tam corporeos quam mentales oculos; visuri quid gregi commisso nobis expediat, et quid operis impendi debeat circa ipsum; vt illius fulti praesidio, cui cogitationes hominum praeparantur, quique fortium arcus superat, et infirmos robore potenter accingit, ministerii nostri sollicitudinem ad ea praesertim, quae fidelibus populis necessario expedire viderimus et noverimus profutura, salubriter et vtiliter exponamus; in praesentiarum tamen Vngariae regni nobilis necessitates praecordialiter intuemur, profundis meditationibus, laboriosisque vigiliis insudando, vt eidem in huiusmodi

necessitatum articulis opportunum adhibeatur Domino auxiliante, consilium, salubreque remedium impendatur. Vnde cum hostis humani generis, pacis aemulus, et zizaniae seminator, ab olim in eodem regno turbationes et scandala suscitarit:. ex quibus regale solium, ipsiusque regni regimen multipliciter sunt depressa, vastatis fidelium bonis, Ecclesiarum et locorum Ecclesiasticorum direptis iuribus, conculcata damnabiliter ecclesiastica libertate, ac subsecutis exinde animarum periculis, deplorandis personarum nefandis excidiis, et aliis fere innumeris detrimentis; nos exinde graues et amaras gessimus et portamus in mente nostra puncturas, dum miserabilis illius regni conditio, et commissorum ibi enormitates excessuum infra nostra praecordia reuoluuntur. Et vtinam desuper datum esset, vt cum honore Dei et Ecclesiae ac aliorum salubri statu fidelium posset commode circa tantum negocium exhiberi nostra praesentia corporalis, vt vbi mente vigilanter intendimus, ibi praesentialiter nostrum desiderium panderemus. Sed quia id conditio nostra non patitur, et innumera negociorum vndique occurentium varietate distrahimnr, illos in partem Apostolicae sollicitudinis de latere nostro nonnunquam assumimus, quibus fore percipimus coelesti dono prouisum, vt in altis et arduis negociis sciant et possint consulere prouide, ac vtili consilio prouidere. Attendentes itaque, quod personam tuam altissimus Gratiarum Dominus scientiarum magnitudine, prouidentiae munere, circumspectionis gratia, industriae claritate multisque virtutibus insigniuit; humeris tuis forditudinis robur adiiciens, vt ad laudem sui nominis frequenter onera grandia supportares; ple

nissimam quoque de tuis meritis fiduciam obtinentes, licet apud sedem Apostolicam ex eminentia tui consilii valde necessarius habearis, nosque inuiti quodammodo tanti viri praesentia caremus; tamen propter vrgentem et ineuitabilem necessitatem dicti regni, cui speramus in praedictis per tuam industriam circumspectam, illo tibi auxiliante, qui potest salubriter consuli et vtiliter subvenire; te ad praefatum regnum, commisso tibi plenae legationis officio in eodem regno, et in Poloniae, Dalmatiae, Croatiae, Ramae, Seruiae Lodomeriae, Galliciae, et Cumaniae partibus illi conterminis, vt in eis euellas, et destruas, dissipes et disperdas, aedifices et plantes et statuas in nomine Domini, sicut videris expedire; de fratrum nostrorum consilio tanquam pacis Angelum destinamus: iniuncto tibi nihilominus, vt in regno ipso inter eiusdem regni personas, nec non tam ibidem, quam in prouinciis memoratis inter ecclesiasticos et mundanos viros et vniuersos alios, cuiuscunque conditionis, praeeminentiae, siue status agas, et tractes, quae ad cultum Dei et praedictae sedis honorem, observantiam ecclesiasticae sanctionis, redintegrationem ecclesiasticae libertatis, robur prosperi status regni et prouinciarum praedictarum, honestatis cultum, reformationem pacis, releuationem pauperum ac animarum salutem et tranquillitatem corporum pertinebunt. Et vt circa legationis officium, quod in eodem regno Vngariae tibi duximus committendum, eo possis prosperari facilius, quo solitis Legatorum, qui missi de latere mare transeunt, adornatus insigniis, personam nostram quodommodo praesentabis; de speciali gratia apostolica tibi auctoritate concedi