LXXXVIII

mus, quam qui vulnera nostra curavit: di- CAPUS ligamus eum, quasi Dominum, diligamus eum, quasi proximum; nihil enim tam proximum, quam caput membris: diligamus etiam eum, qui imitator est Christi: diligamus eum, qui inopiæ alterius corporis unitate compatitur. Non enim cognatio facit proximum, fed misericordia; quia misericordia fecundum naturam: nihil enim tam fecundum naturam, quam iuvare consortem naturæ." S. Augustinus a) tum alibi cum vero fuccincte et articulatim de Christo explicat hanc parabolam lib. II. Quæstionum evangelicarum Quæst. 19.

Judæi et Samaritani ex Israelitica gente ac ftirpe fratres erant, nec religione nisi ex parte dispares, hinc tamen admodum aversi animo. Unde Jo. IV. 9. mirabatur mulier Samaritana: Quomodo tu, inquit, Judaus cum fis, bibere a me petis, que fum mulier Samaritana? Non enim coutuntur Judai Samaritanis. Causam odii et dissidii etiam ultra Roboami Salomonis filii ac Jeroboami (a quo fcissum est Israeliticum regnum) tempora infra IV. 20. indicat mulier Patres nostri in monte hoc adoraverunt, et vos dicitis, quia Jerosolymis est locus, ubi adorare oportet. Unde revera, in opinione hac Judæorum Christus Samaritanus videri poterat vel a) T. 111. P. 11. p. 255.

1

CAPUT maxime; quippe qui aboliturus erat non LXXXVIII folum cultum templi Hierosolymitani, fed

et ipsum templum ac urbem. Hinc quando
Judæi Christo Jo. VIII. 48. insultabant, im-
properabantque: Nonne bene dicimus nos, quia
Samaritanus es tu, et dæmonium habes? Sama-
ritani nomen non detrectavit; iam autem
Jo. IV. 21. quid futurum fit de religione
templi, mulieri Samaritanæ indicat dicens:
Quia venit hora, quando neque in monte hoc,
neque in Jerosolymis adorabitis Patrem. Hic
autem in parabola, quid æterni illius Patris
Filius, Samaritanus iste noster, in humani
generis gratiam egerit, ftudiose enumeratur
in persona lethaliter fauciati hominis cuius-
dam, qui in latrones incidit: quod nimirum
accidit protoparenti, insidiante diabolo in
paradiso, fpoliato, et plagis impositis femi-
vive relicto in terris: ubi levita et facerdos
viso eo prætereuntes designant levitici or-
dinis ad fananda vulnera nostra ineptiam
inertiamque; divinus autem Samaritanus
noster, appropinquans, Verbum divinum e
cælo descendens, alligavit vulnera eius, infun-
dens oleum et vinum: et imponens illum in iu-
mentum fuum, duxit in ftabulum, et curam eius
egit a), in se fuscipiens vulnera et livorem
nostrum, quando apud nos fuit. Ipse autem
ulneratus est propter iniquitates nostras, attritus
est propter fcelera nostra: et disciplina pacis nostr
a) Luc. X. 34.

fuper eum, et livore eius fanati fumus a). Quem CAPUS respiciens prophetæ locum D. Petrus: Qui, LXXXVIII inquit b), peccata nostra ipse pertulit in corpore fuo fuper lignum: ut peccatis mortui, iustitiæ vįvamus: cuius livore fanati fumus. Et ut iam ex Origene audivimus, altera die, nempe in cœlum rediturus, protulit duos denarios, et dedit ftabulario (zavdoxes) et ait, curam illius habe, et quodcumque fupererogaveris, ego, cum rediero, reddam tibi. Nihil ad Ecclesiam Catholicam, in qua toti humano generi per Adamum fauciato locus est in diversorio feu nosocomio, designandam aptius est voce πανδοχείον ex πάν et δέχομαι unde πα: doxus hospitator: quo nomine hic ministri veniunt, quibus Christus curam Ecclesiæ commisit, dispensatoribus mysteriorum Dei, falutaris doctrinæ et facramentorum ad falutem fidelium. Hic iam quæritur inter dispensetores, ut fidelis quis inveniatur c), ad promissam a Samaritano nostro, cum redierit, ut reddat unicuique iuxta opera fua, recipiendam mercedem: Curam, inquit, illius habe, et quodcumque fupererogaveris, ego, cum rediero, reddam tibi. Quod universim etiam ad omnia pietatis officia, quæ quisque proximo in necessitatibus fpiritualibus et corporalibus iuxta totius parabolæ tenorem præstat, pertinet d): Unusquisque, ficut accepit gratiam,

CAPUT in alterutrum illam administrantes, ficut bore LXXXIX. dispensatores multiformis gratia Dei.

Exem

va vita

CAPUT LXXXIX.

I A.

MARTHA ET MARIA.

Mulier quædam Martha nomine, excepit
illum in domum fuam: et huic erat
foror nomine Maria, quæ etiam fedens
fecus pedes Domini, audiebat verbum
illius. Martha autem fatagebat circa
frequens ministerium: quæ ftetit, et
ait: Domine, non est tibi curæ, quod
foror mea reliquit me folam ministrare?
Dic ergo illi, ut me adiuvet. Et re-
spondens dixit illi Dominus: Martha,
Martha, follicita es, et turbaris erga
plurima. Porro unum est necessarium:
Maria optimam partem elegit, quæ non
· auferetur ab ea. Luc. X. 38. etc.

Animadverte, quomodo Christus Domi

plum con- nus ab obviis quibusvis rebus, a terrenis
templati-
væ et acti- et transitoriis ad cœlestia et æterna animum
erigendi occasionem arripiat, fermonemque
convertat ad doctrinam et officium fuum
nos ad cœlestem patriam revocandi. Ma
ria ad pedes Domini fedens intenta erat
huiusmodi fermonibus et doctrinæ, Martha

i

vero circa frequens ministerium eo follici- CAPUT tior operosiorque fatagebat, quod Chri-LXXXIX, stum Dominum hospitem haberet, cui epulas pararet; Maria animam pascebat, corpore utpote excellentiorem; nec fivit eam Christus amoveri, quod foror Martha importune petebat:,, Utique, ut apud Cassianum Abbas Moyses loquitur a), non ad vile opus, fed ad laudabile ministerium provocabat. Et tamen quid audit a Domino? Martha follicita es, et turbáris erga plurima. Paucis vero opus est, aut etiam uno: Maria bonam partem elegit, qua non auferetur ab ea. Videbis ergo principale bonum in theoria fola, id est contemplatione divina Dominum posuisse. " Theoria vitam contemplativam innuit, quam etiam passim SS. PP. in Maria, ut in Martha activam adumbratam fuspiciunt, indigitatque S. Ambrosius in h. 1. ceu philosophiam christianam, desiderium feu studium fapientiæ.,, Agat te, inquit b), ficut Mariam desiderium fapientiæ; hoc enim maius, hoc perfectius opus. Nec ministerii cura cognitionem verbi cœlestis avertat, nec arguas eos, et otiosos iudices, quos videas ftudere fapientiæ ; hanc enim fibi cohabitantem Salomon pacificus adscivit. Nec Martha tamen in bond ministerio reprehenditur; fed Maria, quod b) Lib. VII. in Luc. T. I, p. 1430; X

a) Collat. I. c. 8. TOM. II.