opportunam: Quod minus est, inquit, omni- CAPUT bus feminibus; cum autem creverit, maius est LXIV. omnibus oleribus, et fit arbor, ita ut volucres cæli veniant, et in ramis eius habitent. Magnitudinis enim indicium declarare voluit. Sic, inquit, et in prædicatione erit. Nam omnium infirmissimi erant discipuli, omniumque minimi. Attamen quia magna in ipsis virtus erat, per totum orbem effusa est. Deinde fub hac imagine fermentum posuit, dicens: Simile est regnum cælorum fermento, quod acceptum mulier abscondit in farina fatis tribus, donec fermentatum est totum. Sicut enim fermentum multæ farinæ vim fuam indit; fic et vos totum mundum convertetis. Et vide prudentiam! naturæ imagines affert, quo ostendat, ut hæc fecundum naturalem rerum feriem necessario ita fiunt, fic et ista. Ne mihi dixeris, quid poterimus duodecim homines in tantam multitudinem incidentes? Nam idipsum maxime virtutem vestram fplendidam reddit, quod multitudini admixti non fugiatis. Quemadmodum et fermentum tunc massam fermentat, cum farinæ admovetur. Nec modo admovetur, fed ita ut misceatur; non enim fimpliciter dixit, posuit, fed abscondit. Sic et vos agglutinati et iuncti cum impugnantibus vos, ipsos fuperabitis. Et ficut illud obruitur in massa, fed non perditur, fed paulatim toti massæ vim fuam indit; idipsum in prædicatio

CAPUT ne continget. Ne itaque, quia multas ærumnas LXIV. prædixi, ideo timeatis: nam fic fplendidi eritis

دو

et omnia fuperabitis. Adhuc fublimius S.
Isidoro Pelusiotæ fermentum est incarnatio
Verbi divini:,, Quæ, inquit a), universum
terrarum orbem conspersit: et unius cor-
poris ex nostra fubstantia, atque a Dei geni-
trice Maria fumti coagmentatione, quæ ho-
mines omnes, qui ab orbe condito extite-
runt, ad novum ortum renovavit." Et
S. Hilarius in hanc parabolam de fermento:
,, Huic, inquit b), se Dominus compara-
vit, quod acceptum mulier, fynagoga fcilicet
per iudicium mortis abscondit. " Sic etiam
thesaurum in agro absconditum, quem qui
invenit, vendidit omnia que habuit, et emit
agrum illum, Christum in carne intelligit
» quem, inquit c), invenisse est gratuitum.
Evangeliorum prædicatio in absoluto est,
fed utendi et possidendi huius thesauri cum
agro potestas non potest esse fine pretio,
quia cœlestes divitiæ non nisi damno fæ-
culi possidentur." Eadem est ratio proximæ
parabolæ, qua regnum cœlorum fimile esse
dicitur homini negotiatori quærenti bonas
margaritas, quas S. Hieronymus legem et
prophetas intelligi posse dicit in h. 1. Le-
gem autem gratiæ unam illam pretiosam;
omnium vero harum parabolarum conve-

a) Lib. I. Epist. 201. p. 59.
c. 13. 12. 5. p. 676.

b) Comment. in Mattb. c) Num. 7.

دو

CAPUT

nientiam explicans S. Jo. Chrysostomus,
,, Nam, inquit a), illic per utrumque hoc LXIV.
fignificatur, oportere prædicationem omni,
bus anteponere. Et illæ quidem fermenti,
et finapis parabolæ, ad vim prædicationis per-
tinent, ipsamque totum orbem fuperaturam
indicant; hæ autem duæ parabolæ eius pre-
tium et dignitatem declarant, Extenditur
quippe illa ut finapi, fuperat ut fermentum,
pretiosa est ut margarita, innumera præbet
commoda, et ornatur ut thesaurus. Neque
id folum hic discimus, omnibus se exuere
par esse, ac prædicationi inhærere; fed
etiam id cum gaudio esse faciendum, Certe
is qui omnibus renunciat, fciat oportet,
rem illam esse negotiationem, non iactu-
ram. Deinde ne prædicationi tantum fi-
damus, neve putemus folam fidem ad fa-
lutem nobis fufficere, aliam terribilem affert
parabolam, Quænam illa est? Sagene para-
bola, missa in mare, et ex omni genere piscium
.congregantis bonos et malos, electos et re-
probos, ut ipse Dominus explicat: Sic erit
in consummatione feculi, exibunt angeli et Sepa-
rabunt malos de medio iustorum, et mittent eos in
caminum ignis, ibi erit fletus, et ftridor dentium."

CAPUT

LXV.

Prudentia

colum

bina.

CAPUT LXV.

APOSTOLORUM SIMPLEX

PRUDENTIA.

Ecce ego mitto vos ficut oves in medio
luporum. Estote ergo prudentes ficut
Serpentes, et fimplices ficut columba.
Matth. X. 16.

Dum dicit Christus mittere se discipulos

ferpenti fuos ficut oves, fuum tacite insinuat exemna, fimplicitas plum, qui tanquam ovis ductus est ad victimam demonstratus a Joanne baptista: Agnus, qui tollit peccatum mundi, quod astutia ferpentina in paradyso mundo illatum est a). Quam est hæc admirabilis rerum conversio, dispositioque divina, ut illis quos Christus misit ad Evangelium gratiæ falutarisque medicinæ prædicandum, contra mortalem ferpentis ictum præscriberetur ferpentis prudentia fed cum temperamento fimplicitatis columbinæ coniuncta. Estote Poovipos prudentes non calliditate feu astutia ferpentum, et fimplices dxégalo finceri, innocui, a dolo et fraude immunes: ita prudentes, ut ab aliis non fallamini; ita fimplices, ut vos non fallatis, feu prout D. Paulus instruit: Volo vos fapientes esse in bono, et fimplices in malo b).

a) Gen. III, 1.

Temperamentum

b) Rem, XVI, 19.

autem illud prudentiæ ferpentine, et fim- CAPUT plicitatis columbinæ ex verbis Christi aptis- LXV. sime explicat S. Hilarius: Dissidentium, ait a), a se animantium inesse nobis voluit naturam: fed ita, ut ferpentinam prudentiam columbæ fimplicitas temperaret, et fimplicitatem columbæ prudentia ferpentis instrueret; fieretque et fimplex fapientia, et fapiens fimplicitas. " Adhuc clarius mentem Christi exponit Gregorius Nazianz. in hanc fententiam : Nam ferpentis prudentiam ad malum, columbæ finceritati ad bonum admiscendo, neque prudentiam fivit esse malitiosam, neque fimplicitatem fieri amentem, fed unam virtutis formam, quam maxime licuit, ex ambobus exquisite constituit b). Apud Corderium in catena Græc. PP. in S. Lucam Geometra in Prov. rem omnem adhuc explicatius edisserit :

دو

Illud autem, inquit c), estote prudentes fi cut ferpentes, idem est, ac si dicat, nolite ferpentum versutiam ignorare; illa enim. nobis prorsus necessaria est, ficut apostolus dixit, ne a fatana circumveniamur, ac fuperemur, cuius tam perversas fcimus esse cogitationes, ut prudentia ferpentina destitutos calliditate fua facile fupplantet." Alludit ad locum apostoli II. Cor. XI. 3. Timeo autem, ne ficut ferpens Evam feduxit a) Lib. de Synodis n. 23. p. 1165. b) Orat. XIX. de Putre. c) In cap. XVI. n. 9. p. 397.