Tit. a. ̓Αντιοχέων τῆς μητ[ροπό]λεως καὶ ἱερᾶς καὶ ἀσύ λου καὶ αὐτονόμου. ἀγορανομούντων ̓Αντιόχου καὶ Ποπλίου. Tit. b. Ἔτους ἑβδ]όμου. δημοσία μ[ν]α. ἀγορανομούντων Ποπλίου καὶ ̓Αντιόχου. Est igitur mina Syriaca ex urbe Antiochia; unde apparet talentum fuisse Syriae proprium longeque diversum ab Attico. Pondus Longperiero annotante valet 1068,20 gramm. Minam dimidiatam Syriacam habes n. 4476. b. in his Add. Inscriptio ANTIOXEON ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΚΑΙ ΑΣΥΛΟΥ KAIAYTONOMOY extat etiam in nummis Antiochiae, in quibus qui anni notantur inde a usque ad OK, ii ex epocha Pompeiana a. u. c. 690. supputandi sunt. Hinc annus vi in pondere nostro signatus ad eandem epocham ut par est, exactus incidit in a. u. c. 697. a. Chr. 57. Recentius pondus est n. 4476. b. in his Add. Post n. 4476. insere: 4176. b. In pondere ex aere ducto, cuius in altero latere expressa est Fortuna ancorae innixa et cornucopiae sinistra tenens, in altero aries et stellala; in Syria repperit Ed. de Cadalvene; nunc asservatur in antiquario bibliothecae Parisinae; accuratissime edidit et descripsit Longperier Annal. Inst. arch. Rom. Vol. XIX. Suppl. p. 542 sq. conf. Monum. ined. Inst. arch. Rom. Vol. IV. tab. XLV. n. 12.12 b. Habui apographum pessime confectum, quod non paenitet suppressisse. Est mina dimidiata Syriaca et ipsa ad urbem Antiochiam pertinens (cf. n. 4476. in his Add.), cuius in nummis aeneis apparet eadem Fortuna ancoram tenens cum nota anni (vid. Eckhel. D. N. Vol. III. p. 271.). Etiam figura arietis ut signi astronomici nota est ex nummis aeneis Augusti Antiochiae percussis, in quibus nomen urbis Antiochiae aeque suppressum est. Annum II. huius ponderis non dubito cum Longperiero referre ad epocham Actiacam (a. u. c. 723.), qua post Pompeianam (a. u. c. 690.) et Caesarianam (a. u. c. 705.) Antiochenos constat usos esse. Itaque pondus fuerit ex a. u. c. 724. a. Chr. 30. Mina haec dimidiata Boeckhio annotante (Disquisit. metrol. p. 73.) valet 521 gramm. Longperiero 555,15 gramm. Monogrammata nominum Apollonidae et Nicanoris ex nummis enotantur apud Mionnet n. 547. 892. Notabis nomina magistratus bis exposita, mutato ordine, ut in pondere n. 4476. N. 4483. p. 227. in contextu litteris minusculis. expresso vs. 2. dele interpunctionem ante dis. Causam quaesiveris in iis, quae monuimus ad n. 4352. in his Add. N. 4485. p. 229. a. lin. 5. dele verba: idque confirmatur etiam nummo Caracallae, in quo COL. PALMYRA. Nempe hunc nummum ut Golzianum damnandum esse bene monet Cavedonius 1. c. Eidem Palmyra colonia iuris Italici facta a Septimio Severo videtur, ut Tyrus et Laodicea, quae urbes Septimiae Aureliae audiunt (Eckhel. D. N. III. p. 320. 387.). Recte haud dubie. Hinc etiam nubes Septimiorum in inscriptionibus Palmyrenis. Ad formulam ἐπίτροπος Σεβαστοῦ δουκηνάριος apte Cavedonius comparat inscriptionem Sexto Vario Marcello positam n. 6627. ubi ille PROC.AQVAR.Č. PROC.PROV.BRIT. CC.PROC.RATIONIS. PRIVAT.CCC. vocatur, atque ad vocem μngoxoλwvias vs. 5. nummum Antiochiae Syriae inscriptum MHTPOKON (Eckhel. D. N. III. p. 303.). N. 4488. p. 229. de legione xiv. Gemina Martia, cuius mentio fit etiam n. 4618. conf. Boeckh. Vol. II. ad n. 3751. et quos Cavedonius citat, Cardinalium Dipl. p. 307. Borghesium Annal. Inst. arch. Rom. XI. p. 160. Cum dictionе TETεunuέvos úÒ TV Αὐτοκρατόρων τετάρτης στρατείας sc. τειμῇ. Cavedonius bene comparat formulam ἀπὸ στρατειῶν n. 4499. N. 4501. p. 234. cum lectisternio pro salute Imp. consecrato Cavedonius 1. c. apte comparat lectisternium nummi Mesopotamiae inscripti YПEPNIKHC ΤΩΝ ΚΥΡΙΩΝ TONKYPION (cf. Eckhel. D. N. III. p. 520.), exemplumque vetustius ex Thucydide III, 68. petitum: κλίνας κατασκευάσαντες ἀνέθεσαν τῇ Ἥρᾳ. Rebellionem Iudaeorum qui anno Varroniano 885. tribuunt statuuntque Hadrianum non in Syriam reversum esse, eos recte iudicare evincit Borghesius (Iscr. di Burbul. p. 64.). Post n. 4503. insere: Inscriptio non uno nomine insignis, posita inter a. u. c. 1020. p. Chr. 267. et a. u. c. 1024. p. Chr. 271. Quae de successore Odenathi Imp. historia tradit, composuimus ad n. 4492. Nunc docemur Zenobiae filium fuisse Vaballathum, qui defuncto Odenatho imperium suscepit retentis vitrici titulis imperatoriis, et Vaballathum istum Graeco nomine Athenodorum cognominatum esse, quod nomen vario modo decurtatum apparet etiam in nummis Vaballathi (Eckhel. D. N. VII. p. 492.). Fortasse non multum a vero abfuit Vopiscus (Aurel. 38.), qui Vaballathi nomine voluit regnasse Zenobiam. Potest id factum esse, ut tamen mox filio traditum imperium sit, qui paucis annis post defunctus matri imperium reliquerit; unde eius memoria prorsus interiit Aureliano Palmyram aggrediente. Initio tituli Aureliani Imp. mentionem fieri coniecit Henzenius. Aureliani et Vaballathi nomina iuncta in nummis con nathi concinnavimus ad n. 4507. p. 237. b. scriben- Herodes, Vaballathus cogn. Athenodorus, Herennianus, Timolaus. De nomine Septimii in familia Odenathi recepto N. 4504. p. 235. ad formulam aiúviov végas Cavedonius 1. c. comparat Homericum illud: è yàp yếgas Ti SavóvTwv (Iliad. XXIII, 9.). Cf. n. 4507. ubi αἰώνιος τιμή. N. 4507. p. 237. a. quae de Odenatho seniore, patre Odenathi Imp. ex temporum et personarum ratione conieci, ea Cavedonius 1. c. monet mirifice comprobari loco Anonymi in Excerptis post Dionem, qui Odenathum iuniorem narrat accusasse Rufinum quod iniusta morte affecisset Odenathum seὅτι τὸν niorem parentem suuin ('OdévaGoi dío· čti Tòv ’Odéναθον τὸν παλαιὸν Ρουφῖνος ἀναιρεῖ — κατηγέρει δὲ ὁ νέος Ὀδέναθος Ρουφίνου ὡς φονεύσαντες τὸν πατέρα αὑτοῦ cet. Mai Collect. scriptt. e codd. Vatt. T. II. p. 238. n. 122. cf. Borghesium Giorn. Arcad. T. XLII. p. 333.). ó N. 4511. p. 237. Gentem Iuliam per Syriam diffusam fuisse monet Cavedonius 1. c. p. 166. provocans ad nomina Iuliae Domnae et Iuliae Maesae Emesenarum natione (Marinus Fratr. Arv. p. 510.) et coniiciens huius rei auctores videri fuisse Syriae praesides ex gente Iulia oriundos (cf. Borghesium Iscr. di Burbul. p. 62 sqq.). N. 4512. p. 258. Caesar Iulianus hic et n. 4513. Cavedonio recte videtur esse Iulianus Apostata. N. 4517. p. 239. Imperatores huius tituli Cavedonio videntur esse Galerius et Licinius cum Maximino et Constantino, qui filii Augustorum audiunt in nummis (Eckhel. D. N. VIII. p. 52.). Coniicit praeterea nomina Galerii et Licinii dedita opera deleta esse ac proinde titulum esse posteriorem a. Chr. 307. At conformatio tituli iude a vs. 5. impedit, quo minus nomina Imperatorum expressa fuisse putemus. P. N. 4521. p. 240. vss. 9. 10. poteram absolvere: σύν Κρόνῳ Κυρίῳ καὶ EvTεBių yv [vaini. Quamquam de Crono dubitari potest, nisi forte nunc intelligendus est deus quidam Phoenicius, Molochus s. Baal (cf. Gesen. Thes. philol. ling. Hebr. p. 794.). Bene Cavedonius coniicit Abilenen ab Augusto Zenodoro (conf. ad n. 4523.) ademptam, restitutam esse Lysaniae, fortasse nepoti Lysaniae ab Iosepho memorati; nam Claudio imp. Abilene regno Agrippae Magni addita est (Eckhel. D. N. III. p. 491. 496.). Hinc simul apparet τοὺς Κυρίους Σεβαστούς esse Tiberium et Livium, qui etiam in nummis Iudaeae titulo spiciuntur (Eckhel. D. N. VII. p. 492 sq.). At potest etiam M. Aur. Claudii Imp. mentio facta esse, cuius cum elogiis conspirant ea quae in lapide dispiciuntur (vid. Vol. II. n. 3747. 3748.), videndumque ne elogium dveientos pertineat ad victoriam a Claudio de Gothis reportatam. Quo posito dedicatio facta Ca ̄v celebrantur (Eckhel, D. N. III. p. 497.)fuerit a. u. c. 1023. p. Chr. 270. statim post nun- N. 4525. p. 240. edidit Bailius Fasc. inscr. III. tium de victoria allatum. Sed nihil decerno. Se- p. 128. transcriptum de marmore reperto inter paquitur ex his, ut in stemmate, quod de familia Ode- rietinas templi vetusti cui nomen est Deir el Qûs Exemplum, quod expressimus n. 4697. b. litterarum formis discrepat, videturque illud Bailiano accuratius esse. Itaque relato titulo n. 4697. b. ad n. 4529. ut par est, sponte patet quae ibi dixi ad originem tituli spectantia locum iam non habere. Iis, quae de L. Balbo Claudii Imp. legato monui, nunc non habeo quod addam. N. 4530. p. 241. denuo transcriptum edidit Bailius 1. c. III. p. 116. Habet vs. 1. extr. AIEI, vs. 2. init. CAOHCE^ENXOC cet. utrumque in lapide videtur esse. Vs. 4. Bailius improbata nostra interpretatione ita explicat: oblationes vel exiguae, modo adsit in dando alacritas, plenam consequuntur gratiam, docens τὸ μικρὸν esse τὴν μικρὰν προσφορὰν προθύμως δοθεῖσαν. Immo in formula παρὰ τὸ μικρὸν inest consilium brevi captum s. promptum: gratia plena inilur ita, ut prompte ac sine haesitatione des, non ut parum aut multum. Haec omnino vis formulae est consideranti, ut par est, locutionem Graecam yiyvejSaι Tagá TI. Ceterum spectata stili ratione γίγνεσθαι παρά ac sententiarum tetrastichum Cavedonio (in litteris ad Academiam missis) videtur comparandum cum tetrastichis S. Gregorii Nazianzeni Mutinae editis a. 1826. e schedis Steph. Ant. Morcelli (Memor. di relig. Lett. T. X. p. 177 sqq.). N. 4531. p. 242. monumentum, quod hodie asservatur in antiquario bibliothecae Parisinae, repetiit Longperier Annal. Inst. arch. Rom. Vol. XIX. Suppl. p. 344. (cf. Monum. ined. Inst. arch. Rom. Vol. IV. tab. XLV. n. 15.) qui aeque ac Cavedonius ibid. p. 167. impugnat Altieri de Hauteroche de duplici epocha inscripta opinionem, quam ipsi amplexi sumus. Uterque MZ explicat μ(nvès) ? i. e. ¿dóμcv. Verum hoc esse nunc persuasum mihi est, non quod diversa collocatio notarum numeralium offensioni sit in eiusmodi supellectile (in qua, ut in nummis, consentaneum est non solum litteras inversas aliquando impressas esse per incuriam sed etiam litterarum ordinem perturbatum), sed quod haec ratio interpretandi longe verisimilior videtur esse. Ceterum hoc monumentum pondus esse etiam Longperierus agnoscit. Quod autem Cavedonius dicit videri formam A parum convenire a. u. c. 602. fateor me non intelligere. Cf. Elem. epigr. Gr. p. 149. N. 4535. p. 243. edidit Bailius 1. c. III. p. 120. qui vs. 1. extr. habet TH pro IH, in reliquis consentiens cumn apographo a nobis expresso. Aliud apographum a Smitho missum protulit Henzenius Bullett. dell' Instit. arch. Rom. 1846. p. 85. in quo vs. 1. est ΡΩ ΑΝΕΘΗΚΑ cet. Suitbianum apographum accuratius dedit Letronnius, qui docte tractavit hunc titulum Revue archéol. III. 1846. p. 79-83. 489-491. (Notice sur une inscription grecque de Beyrouth en Syrie), cum tabula aeri incisa rudera exhibente delineata aquaeductus Romani, ad quem pertinuisse illa inscriptio videtur. Apographum Smithianum ita expressit Letronnius: PWNANEOHKAI 5 NOE KCPAOYXAɅKE ONANTITYПON ПРОХCONTABPO TOIC/EPOAPOMON YAWP Lectio vs. 8. /EPOAPOMON vocabuli emendandi occasionem dedit Letronnio, qui vidit scribendum esse ΑΕΡΟΔΡΟΜΟΝ, ἀεροδρόμον, de quа lectione cogitavit etiam Henzenius fretus haud dubie notitia quam a Smitho habuit de aquaeductibus, quorun reliquiae in illa regione etiam nunc visuntur. Talem notitiam qui non habuit Letronnius ex epitheto illo feliciter invento collegit titulum pertinere ad aquam, quae aleretur per ductum pluribus ordinibus arcuum instructum, qualem poetice descripsit Rutilius Itin. I, 97. quid loquar acrio pendentes fornice rivos? et qualem etiam nunc admiramur ad pontem Gardium in Gallia (Pont du Gard). Conferri potest formula ἐς ἠέρα πολλὸν ἱέναι νάμα de aquaeductu adhibita n. 5649. h. Coniectura Letronnii coufirinata est primum acceptis litteris a Calliero, qui hanc in sententiam rettulit: „cet aqueduc est à deux heures trois quarts de Beyrouth et à deux heures de Déirel-Kalaab, qui est à trois heures de cette ville. Il est entre deux collines et à cheval sur le NahrBeyrout (comme le pont du Gard sur le Gardon); sa longueur est d'environ 200 mètres. Il avait autrefois trois rangées d'arcades; mais le temps les a réduites à deux. Ce bel ouvrage antique est aujourd'hui rompu par le milieu"; mox ab Iulio de Bertou, a quo Letronnius non solum descriptionem sed etiam delineationem loci a Montfortio accurate confectam habuit. Huius igitur aquae ductus alicubi ad meatus subterraneos, unde aqua Berytum ducebatur, consentaneum est formatum fuisse quod vocatur castellum, apposito monumento, quod describitur inscriplione nostra τέχνασμα ̓́Αμμωνος κεραοῦ χάλκεον avTiTUTOV, ex quo aqua profluebat per aerem deducta (aspodpóμov üdwg). Monumentum fuit persona Iovis Ammonis cornuti fabricata Rhodi et ab homine Berytio dedicata. Dedicantis nomen subesse litteris PWN Letronnius coniecit dicens posse esse Eippwv, Zwpgwv, EvJúpgwv, simile. Fortasse tamen rectius cum Henzenio dixeris primum versum terminari [pé]ρων ἀνέθηκα ob verba sequentia τηλέθεν ἐκ νήσοιο Ρόéx ́Pódov, ut nomen dedicantis initio versus scriptum fuerit. Inconsiderate Bailius, qui totum versum ita supplet: οἴκαδε νοστήσας τόδ ̓ ἄγαλμ' Αμμων ̓ ἀνέθηκα. De personarum usu in fontibus ef. Viscontum Mus. P. Clem. V. tab. 6. Avellinum Opusc. II. p. 150. Ad/ consuetudinem fontes ore Ammonis cornuti ornandi apposite Cavedonius Annal. XIX. p. 167. comparat verba Hygini fab. 133. „Liber in India cum aquam quaereret nec invenisset, subito ex arena aries dicitur exüsse, quo duce Liber cum aquam invenisset — P.POSTVMVS P.F.AVCTVS IOVIBALMARCODI V.L.M.S. in eo loco, ubi aquam invenerat, templum constituit, in loco transcriptos dedit (p. 122 sqq.), tum eum, quod Iovis Hammonis dicitur." Ut de singulis pauca quem ex schedis Wildenbruchianis in annotatione addam, quum titulus secundo saeculo epochae Chri- posui, accuratius exhibuit ita: stianae vix antiquior sit, prima syllaba vocis ang in epitheto depedéues correpta offendere neminem potest. Neque exempla huius usus desunt. Lacunam init. versus ultimi caute non explevit Letronnius; exspectari vocem generis masculini ratus, ex qua aptum participium προχέοντα sit; Bailius ἀντίτυπον h. 1. generis masculini esse statuens scripsit Tagouéνος προχέοντα cet. Non tutius est quod Henzenius coniecit vocem avTiTUTOV initio versus hexametri repetendam esse. In contextu igitur litteris minusculis expresso scribe vs. 1. δρόμον. ρων ἀνέθηκα, vs. 4. αερο N. 4536. p. 24. edidit Bailius 1. c. III. p. 118. qui habet vs. 1. extr. IAAPOC, vs. 2. extr. ANEOHKA, vs. 3. extr. KUOY, vs. 8. KWuWNKAIKAT, vs. 9. CCOYAECПOTA, vs. 10. NYNIAAPOYCC. Ubique A. Itaque vocabula "Iagos et ȧvéSnxa uncis liberari possunt. Reliqua ita scripsit Bailius: ὑπὲρ σωτηρίας καί μου εὐτυχοῦς καὶ τέκνων· ἵλαθί μοι, Βαλμαρκώς, κοίρανε κωμῶν καὶ κατ ̓ ἔλεός σου, δέσποτα, νῦν Ἱλάρου σέο κλύθι audacia parum laudabili. Verba inde a vs. 5. in speciem orationis metricae composita sunt; et sane auctor videtur hexametros duos facere voluisse, non tamen quales editor Britannus ei suggessit. Mens auctoris haec potius fuerit: СІЛА ІМО ВААЛЦААРКС KOIPANE KW.UWNKAIKAI[ENTO] 5 CΣΟΥΔΕΣΠΟΤΑ NYNIAAPOYEC[AKOYCON] = Ελλαθί μοι, Βααλμααρκώς, κοίρανε κωμῶν· καὶ κλί[εντό]ς σου, δέσποτα, νῦν Ιλάρου [ἐ]σ[άκουσον. Littera A inter pronuntiandum duplicata, cuius productionis vestigium non solum in orthographia Baal habetur sed etiam in nomine (ex Mamercus contracto) Maagros (cf. Elem. epigr. Gr. p. 248. not.). Et altera pars nominis, MAPKWC s. MAPKWO, quin talem productionem ferat, dubium non est, etiamsi non comparari posset cum nomine Meixágos (BaalMelicarthus Hercules Phoenicum, cf. Gesen. Mon. Phoen. p. 410.). Et priorem quidem versum auctor ita videri potest voluisse fingere productionem litterae A legentibus permittens. Altero versu expressisse videtur: et exaudi nunc, domine, Hilarum clientem tuum. Vocis xλEvros prior syllaba per synizesin pronuntianda. Haec satis de versibus, quibus certe peiores habentur in inscriptionibus. In praescriptis vide ne scribendum sit: nèg owingías x(aì) [Cí]:v sʊTUXcus xai Téxvwv. Nam quod Bailius dedit KUOY, infelici coniecturae deberi videtur; litteras ibi prope evanidas esse docet apographum Wildenbruchianum. Ceterum Bailius quum alios titulos Latinos eodem INSCR. GR. VOL. III. Post n. 4536. adde: 4536.b. Sidone in columella marmorea quae asservatur in bibliotheca Parisina, repperit Ludovicus Batissier; edidit Chabouillet Revue archéol. VI. 1849. p. 344. Vs. 2. extr. Barth. AAIAION; vs. 3. init. Secch. ɅEKMOY, Barth. AEKMOY; vs. 4. Secch. EПAPXON CTOɅO, Barth. EПAPMONETOAOY, quae composuimus; vs. 5. Secch. EYNOIYE ENEKEN, Barthius quod dedimus. Ὁ δῆμος Δέκμον Λαίλιον, Δέκμου υἱόν, ἔπαρχον στόλου εὐνοίας ἕνεκεν. Decimus Laelius praefectus classis annotante Secchio vix alius est quam Decimus Laelius qui quum in gratiam Cn. Pompeii accusator Flacci extitisset (Cic. pro Flacc. 6.), mox Asiaticis navibus praefuit (Iul. Caes. de bello civili III, 5.). Eius pater Laelius teste commentatore orationis Ciceronianae (Auct. class. II. p. 16.) in bello Sertoriano ab Hirtuleianis interfectus est: quem quidem Laelium et ipsum Decimum audiisse auctor est Iulius Obsequens Prod. cxIx. cuius in libris olim falso legebatur Didius Laelius (cf. Frontin. Strateg. II, 3. 5.). Probabiliter Secchius cum aliis statuit Laelii, qui classi praefuit, filium fuisse Decimum Laelium Cornificii legatum, qui, ut Appianus (bell. civ. LVI.) et Dio Cassius (XLVIII, 21.) tradunt, a. u. c. 711. finem vitae sponte implevit, et nepotem eundem Decimi Laelii Balbi Consulis a. u. c. 748. qui in fastis nominatur D.LAELIVS.D.F.D.N.BALBVS. Itaque stemma Laeliorum, qui praenomine Decimi gaudent, hoc fuerit: Kkkkkk k |