ΙΩΑΝΝΟΥ ΜΟΝΑΧΟΥ ΚΑΙ ΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ ΕΥΒΟΙΑΣ ΛΟΓΟΣ ΕΙΣ ΤΑ ΑΓΙΑ ΝΗΠΙΑ ΤΑ ΕΝ ΒΗΘΛΕΕΜ ΑΝΑΙΡΕΘΕΝΤΑ JOANNIS MONACHI ET PRESBYTERI EUBENSIS SERMO IN SS. INNOCENTES IN BETHLEEM INTERFECTOS ET IN RACHEL α'. [Cod. p. 21 6.] Πάλιν ὁ τάλας ἐγὼ τὸν νοῦν Α ἐπὶ τὴν Βηθλεὲμ ἐκπετάσαι βούλομαι, καὶ τὰ ἐν αὐτῇ ἐπὶ Ηρώδου του παιδοκτόνου παρανόμως ἐκτελεσθέντα τῇ ἐννοίᾳ τῆς θεωρίας στηλιτεύσομαι δόγ ματα. Φόβου γὰρ καὶ δακρύων ἡ τοιαύτη ἔρευνα γέμει· οὐκ ἡμετέρῳ φόβῳ, ἀλλὰ τῶν τότε μητέρων, τῶν μακαρίων ἐκείνων παίδων, ὧν ὁ Ἡρώδης ζητῶν τὸν γεννηθέντα βασιλέα, τοὺς μηδὲν ἠδικηκότας παῖδας, ἄωρος ἀδίκως δρεπάνη ἐξεθέρησεν. Τοῦτο γὰρ μου τὸν νοῦν προετρέψατο, καὶ ὡς ἐν ὀφθαλμοῖς ἀρτίως ὁρῶ τὸν παράνομον Ηρώδην μεμηνότα καὶ σκυθρωπὸν, ἐπὶ τοῦ ἀδίκου αὐτοῦ θρόνου καθεζόμενον, καὶ πλείονος ξίφους τὴν τούτου καρδίαν ἠκος νημένην, καὶ πρὸς ἀνταρσίαν εὐτρεπιζόμενον τοῦ Βασιλέως τῶν βασιλευόντων καὶ Κυρίου τῶν κυριευόντων, δι' οἱ βασιλεῖς βασιλεύουσιν, καὶ τύραννοι Β κρατοῦσι γῆς. Ἡ διαβολὴ γὰρ τῶν παρανόμων Ἰουδαίων, καὶ ὁ θυμὸς τοῦ ἐχθίστου καὶ ἀποστάτου Πρώδου, οὐ μόνον τὴν Βηθλεέμ, ἀλλὰ καὶ τὴν Ἱε ρουσαλὴμ ἐμόχλευσεν. Ὅτι οὖν ὁ δείλαιος ἐκεῖνος ἐνεπαίχθη ὑπὸ τῶν σοφῶν Μάγων, ιλιγγιᾷ καὶ ἀλλοιοῦται, ταράττεται τῇ μορφῇ, καὶ τῇ καρδίᾳ δειλιά ῥητορεύει πρὸς τοὺς ἀρχιερεῖς, καὶ φρατρια άζει μετὰ τῶν Φαρισαίων νόμον ἀναγινώσκεσθαι ἐπιτρέπει, καὶ προφήτας ερμηνεύεσθαι προστάττει. Αφρων, καὶ κακούργε, καὶ ῥᾳδιουργὲ, εἰ νόμος καὶ προφῆται τὸν γεννηθέντα Βασιλέα ἄνωθεν ἔρχεσθαι προεκήρυξαν, σὺ τί μάτην ταράττῃ ; Ταράττῃ μὲν, οὐκ ἰσχύεις δέ. Ταράττῃ, ἀλλ ̓ εἰς ἑαυτὸν συντριβήσεις. Οὐκ ἤκουσας ἐν τῇ βίβλῳ τῶν Ψαλμῶν, ὅτι μάτην ταράσσεται πᾶς ἄνθρωπος ζῶν; Καὶ τί τούτου ματαιότερον ὅτι διώκεις τὸν ἀκατάληπτον ; Ανομε καὶ παράφρων, καὶ τοὺς παῖδας ἐκκόρεις, τὸν Βασιλέα οὐ καταλήψῃ. Εἰ ὁ νόμος καὶ οἱ προφῆ ται ἐν Βηθλεὲμ Βασιλέα ἀθάνατον γεννᾶσθαι χρημα τίζουσιν, σὺ τοὺς ἀνευθύνους παῖδας τί ἀνελεῖς; Καὶ ἡ μὲν σὴ διάνοια προγέγραπται διὰ τοῦ προφήτου Ιερεμίου λέγοντος· Φωνὴ ἐν Ραμᾷ ἠκούσθη, θρῆνος, καὶ κλαυθμὸς, καὶ ὀδυρμός πολύς· Ραχὴλ κλαίουσα τὰ τέκνα αὐτῆς, καὶ οὐκ ἤθελεν παρακληθῆναι, ὅτι οὐκ εἰσίν. Μὴ ἐὰν ἀποκτείνῃ τοὺς παῖδας ὁ Βασιλεὺς στρατόπεδον οὐχ ἕξει ; "Η ἐν τῇ παρανόμῳ σου καρδίᾳ λογίζεις, ὅτι πάντως ἐκ τῶν ἀποκτεινομένων παίδων εἷς ἐστιν ὁ Βασιλεύς; Εἰ παντὸς τοῦ κόσμου τοὺς παῖδας ἀποκτείνεις, τοῦ In Bethleem iterum ego miser animum intendere volo,ibique edicta ab infantium interfectore Herode impie lata vivida expositione notare. Timore et enim et lacrymis plena est talis indagatio, timore non nostro, sed illorum beatorum infantium, matrum quarum innocentes pueros gladius iujuste messuit, cum natum regem quæreret Herodes. Hoc etenim animum meum provocavit, et quasi oculis meis video impium Herodem insanientem vultuque tetrico, iniquo throno insidentem, et multis gladiis corde exagitato, festinantemque contra insurrectionem Regis regum et Domini dominantium, per quem reges regnant et principes terræ dominantur. Non Bethleem modo, sed et Jerusalem turbaverunt impiorum calumnia Judæorum, et inimicissimi prævaricatorisque Herodis furor. Postquam igitur timidus ille princeps a sapientibus Magis illusus est, vertigine laborat, immutatur, turbatur et in corde timet. Summis sacerdotibus causam dicit, init cum Pharisæis societatem; legem legi permittit, prophetasque interpretari jubet. Insipiens, improbe et maleficentissime, si lex et prophetae nati regis adventum prædixerunt, cur frustra turbaris? Turbaris quidem, sed nihil vales. Turbaris, sed in teipsum contereris. Nonne audisti in libro Psalmorum quod in vanum conturbatur omnis homo vivens? Et quid magis vanum quam persequi eum qui comprehendi nequit. Inique et insipiens, etiamsi infantes occideris, regem non comprehendes. Si lex et prophetæ regem immortalem in Bethleem nasciturum prædicant, tu quare insontes pueros interimis? Intentionem tuam jam ante scripsit Jeremias propheta dicens : Vor in Rama audita est, ploratus et ululatus multus; Rachel plorans filios suos, et noluit consolari quia non sunt 1. Num si pueros interfeceris exercitum non habebit rex? Vel in impio corde tuo cogitasti quod ad summum unus ex pueris interfectis erit rex? Nec si orbis universi pueros occideris, nati regis imperium finem habebit. O amentiam! O iniqui regis inhumanam sententiam ! O regis impietatem ! Ad quem confugient si ab eo vim patiantur a quo justum judicium accipere deberent injustitia affecti ? 4 Jerem. xxxi, 15 ; Matth. I, 18. τεχθέντος Βασιλέως ἡ βασιλεία τέλος οὐκ ἔχει. Ω τῆς ἀνοίας! ὦ παραδίκου βασιλέως ἀνηλέως κρίσις [ ὦ παρανομία βασιλέως ! παρ ̓ οὗ ἔμελλον ἀδικούμενοι κρίσιν δικαίαν λαμβάνειν, τυραννούμενοι ποῦ ἀπελεύσονται ; O Bethleem sancta, non per Regis nativitatem Α β'. 'Ω Βηθλεὲμ ἁγία, ὅτι οὐ μόνον ὑπὸ τοῦ τεχ A tantum es sanctificata, sed etiam per sanguinem puerorum injuste interemptorum duplicem reportasti sanctificationem. Recogito enim Herodem, copias mittentem, militum duces caventes ne ullus infans ipsos celetur, matres exspectantes dum cernerent infantium crudelissimam necem, portas urbium occlusas, vicos a militibus circumventos, exitusque platearum occupatos, milites gladiis districtis, ut canes, rabie percitos circumcurrentes, privatos cives iuclusos, et unumquemque interrogatum quonam loco essent, cui eorum, et ubi tunc temporis puer natus esset; parentes inscriptos, ne mas e conspectu subriperetur; irruerunt enim ut aquila in prædam cadaveris, ne mas ab oculis tolletur: patresque metum regis reformidantes, quasi ex vino temulenti ebriique, nesciebant quid " agerent; matres autem suum quæque infantem suscipientes, iram iniqui regis fugere festinabant, multæque inter eas, veluti passerculum suum unicum puerum inter ulnas tenentes, aliæ vero duos, ut agnellos gementes vagientesque, bajulantes fugitabant, enses aspicientes coruscos, istum fugiebant, aliique occurrebant. Aliquando vero tentant offerre militibus pecuniam ; lamentantes sic dicebant: Adjuro te per legem Mosis, commiserationem induere, quia etiam te mater genuit, forsanque uxorem et liberos habes. Nulla alia mihi est spes vel res, hic est solus mihi infans, accipito aureum ornamentum parcitoque meo puero. θέντος Βασιλέως ἡγιάσθης, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τοῦ αἵμα τος τῶν ἀδίκως ἐκκοπέντων παίδων, διπλοῦν τὸν ἁγιασμὸν ἐκομίσω· κατανοῦ γὰρ τὸν Ἡρώδην, τὰ στρατεύματα ἀποστέλλοντα, τοὺς στρατοπαιδάρχας μηχανωμένους μή πως πώποτε παῖς ἀποκρυβῇ αὐτοὺς, τὰς μητέρας ἐκδεχομένας θεωρῆσαι τῶν νηπίων τὸν ἔχθιστον θάνατον, πύλας τῶν πόλεων ἀποκλειομένας, τὰς κώμας ὑπὸ τῶν στρατευμάτων κυκλουμένας, τὰς δὲ ἐξόδους τῶν πλατειῶν φρουρουμένας, τους στρατιώτας ξιφήρεις ὥσπερ κύνας λυττῶντας καὶ περιτρέχοντας, ἰδιώτας ἐναποκλείστους γενομένους, καὶ ἑκάστους αὐτῶν ἐπερωτωμένους περὶ τῶν τόπων ὅπου ἦσαν, τίς καὶ ποῦ ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις παῖδα ἐγέννησε, τοὺς γονεῖς ἀπογραφομένους, μή πως ἄῤῥεν ἀποκρυβῇ ἐξ ὀφθαλμῶν αὐτῶν. Ἐξῆλθον Β γὰρ ὥσπερ ἀετὸς ἐπὶ βορὰν πτώματος, ὅπως τε μὴ ἀποκρυβῇ ἐξ ὀφθαλμῶν ἄῤῥεν. Καὶ οἱ μὲν πατέρες τὸν φόβον τοῦ βασιλέως δεδιότες, ὥσπερ ἐξ οἴνου ἐκ παντὸς τρόμου μεμεθυσμένοι, οὐκ ᾔδεισαν τὸ τί διαπράξονται· αἱ δὲ μητέρες λαβοῦσαι ἑκάστη το ἴδιον νήπιον, τὸν θυμὸν τοῦ παρανόμου βασιλέως ἀποδράσαι ἔσπευδον· καὶ πολλαὶ μὲν ἐξ αὐτῶν, ὥσπερ στρουθίον ἀπὸ ἑνὸς παιδὸς ἐν ταῖς ἀγκάλαις κατέχουσαι, ἄλλαι δὲ καὶ ἀπὸ δύο, ὥσπερ ἀρνία ἀποδυρώμενα καὶ κλαυθμυρίζοντα, βαστάζουσαι ἀποτρέχειν ἔσπευδον· καὶ ὁρῶσαι τὰ ξίφη ἀπὸ αστράπτοντα, τοῦτον διέφευγον, καὶ εἰς ἄλλον περιο ἐπιπτον. Ἔσθ ̓ ὅτε δὲ καὶ χρήματα πειρῶνται διδόναι πρὸς τοὺς στρατιώτας· ἀποδυρώμενοι ταῦτα ἔλεγον· Ορκίζω σε κατὰ τοῦ νόμου Μωϋσέως, κτῆσαι σπλάγχνα οἰκτιρμῶν, ὅτι καὶ σὲ μήτηρ ἐγέννησεν· ἔσθ' ὅτε δὲ καὶ γυναῖκα καὶ παῖδας ἔχεις· οὐκ ἔστιν μοι ἄλλη ἐλπὶς ἢ ὑπόστασις, ἢ μόνον τὸ νήπιον τοῦτο· λάβε ὁλκὴν χρυσίου καὶ φεῖσαί μου τοῦ παιδός. τρυ Quibus non ea ferentibus, sed instar accipitris . γ. Τῶν δὲ μὴ ἀνεχομένων, ἀλλ' ὥσπερ ιεράκων immisericorditer irrumpentibus in turtures vel – teneras columbas, aut veluti lupis agnos diripientibus, vclutive leonibus teneros vitulos ex uberibus juvencarum rapientibus et non parcentibus,necesse est matres circumplecti manibus et ulnis cervices puerorum, istosque sævos satellites adjurare: Adjuro te, vir, per eum qui ex incunabulis eduxit te adolescentem ; trucida me primum, dein hunc infantem in ulnis meis. Ille vero iniquus invidia metuque impotens princeps speculatores pone mittens,jubebat quærere utrum,pecunia accepta,alicui pepercissent; ne parentes nati regis donis allicientes milites impellant ad insurrectionem. Ii vero ex mandatis excitabant illos interfectores qui, his auditis, magis ac magis studio ebulliebant. Licet autem isto spectaculo non adfuerim, abhinc enim D septingenti quadraginta et quatuor anni elapsi sunt, ex ortu Christi septingenti anni et quatuor; ab infantium autem cæde septingenti quadraginta duo anni; quasi vero huc assistens, sic ista in mentem subeunt, et videre mihi videor istum cru ἀνηλεῶς ἑπταμένων κατὰ νεοττῶν περιστερῶν ἢ προ γόνων, ἢ ὥσπερ λύκων ἄρνας διαρπαζόντων, ἢ ὡσε περ λεόντων ἀπαλὰ μοσχάρια ἐκ μασθῶν μητέρων διαρπαζόντων καὶ μὴ φειδομένων, ἀνάγκη τὰς μητέρας περιπλέκειν, ἅμα χειρῶν τὰς ὠλένας αὐτῶν τοῖς αὐχέσι τῶν νηπίων, καὶ κατορκίζειν τοὺς ἀνό μους ἐκείνους στρατιώτας· Ορκίζω σε, ἄνθρωπε, εἰς τὸν αὐξήσαντά σε ἐκ βρέφους ἄνδρα τέλειον· ἀπό κτεινον δὴ ἐμὲ πρῶτον, καὶ τότε τὸ νήπιον ἐν ταῖς ἀγκάλαις μου. Εχθρὸς τῆς δικαιοσύνης ἐκεῖνος τῷ ζήλῳ καὶ δειλία ὑπερμεθύσας, σκοπευτὰς κατώπι σθεν ἀποστέλλων, παρήγγελλεν ἄρα μή τι χρήματα λαβόντες τινὶ ἐφείσαντο· μὴ οἱ γονεῖς τοῦ γεννηθέν τος Βασιλέως δώροις ἐκμειλίξαντες τοὺς στρατιώτας, καὶ πρὸς ἀνταρσίαν ἐμοὶ αἱρεθήσουσιν. Οἱ δὲ ἀποστελλόμενοι τὰ αὐτὰ παρενόχλουν τοῖς φονευταῖς ἐκείνοις· κακείνοι ταῦτα ἀκούοντες ὑπὲρ που ρισσοῦ τῷ ζήλῳ κατεμέθυσαν. Καὶ νῦν εἰ καὶ οὐκ ἤμην περιών, ἐστὶν γὰρ ἀπὸ τότε ἔτη ἤδη τέσσαρα καὶ τεσσαράκοντα καὶ ἐπτακόσια, ἀπὸ μὲν τῆς παρουσίας Χριστοῦ ἔτη ἑπτακόσια τεσσαράκοντα τέσσαρα (1), ἀπὸ δὲ τῆς παιδοκτονίας ἔτη ἑπτακόσια A τεσσαράκοντα δύο· ἀλλ ̓ ὡς παρὼν ἐκεῖ, οὕτως ταῦτά μοι κατὰ νοῦν πάρεισιν, καὶ ὡς θεωρῶν εἰμι τὸν ἔχε θιστον βασιλέα Ἡρώδην τῷ θυμῷ ζέοντα, τοὺς μετ γιστᾶνας αὐτοῦ παραμυθουμένους αὐτὸν, τοὺς φονεῖς τὰ δάκρυα τῶν πατέρων μὴ ἐλεοῦντας, τὰ νήπια μὴ οἰκτείροντας, ἀλλὰ τῶν μὲν τὰς κεφαλὰς ἀποτέμνοντας, τῶν δὲ ταῖς μητράσιν κατεχουσῶν, καὶ μὴ βουλομένων ἀφιέναι ἐν ταῖς ἀγκάλαις αὐτῶν ταῖς μαχαίραις ἀναλίσκοντας αὐτῶν τὰ νήπια. Αλλοι δὲ κατεμέριζον αὐτὰ ἔμπροσθεν τοῖς γεννήσασιν, καὶ ἕτεροι κρατοῦντες τοῖς ποσὶ ἐν ταῖς πέτραις ἐξεδάφιζον, καὶ οὕτως τῶν κροτάφων αὐτῶν τῇ γῇ σκορπιο ζομένων, ταῖς ἐλεειναῖς μητράσιν οὐκ ἦν παράκλης σις· ποῖαν γὰρ καὶ παραμυθίαν εἶχον ἔχειν ἔν ἑαυταῖς ὁρῶσαι ἐν ὀφθαλμοῖς αὐτῶν τὸν ἄωρον θάνατον; τὰ ἱμάτια αὐταῖς τοῖς αἵμασιν καταβαφέντα στήθει διανοίας, τὰ στέρνα τῷ πόνῳ τῶν γα λακτοροίων τρυχώμενα, ταῖς θηλαῖς τὰ ἱμάτια αὐτοῖς καταβρέχουσαι· καὶ αἱ μὲν ἐξ αὐτῶν διετεῖς παῖδας ἐθρήνουν, καὶ ἄλλαι ἐνιαυσιαίους, καὶ ἄλλαι καιροῦ καὶ ἡμίσεως, καὶ λοιπὸν κατωτέρω. ἀπὸ διετοὺς γὰρ ἦν τὸ πρόσταγμα τοῦ δειλαίου καὶ παρανόμου Ηρώδου, καὶ ὅσοι ἐγεννήθησαν πρὸ μιᾶς ἡμέρας τοῦ ἐναγοῦς ἐκείνου προστάγματος. delem regem Herodem stimulantem sui ipsius proceres consiliarios, interfectores lacrymas patrum non miserantes, nec pueris parcentes, sed aliorum colla cædentes, aliorum matribus resistentibus,negantibusque abire,cum viderent infantes in ulnis casos gladiis. Alii milites discerpebant eos sub oculis parentum ; alii, pede eos corripientes, in petras allidebant, sicque temporibus eorum humi dispersis, nulla erat matribus solatio ; quodnam enim solatium afferri potuisset illis necem continuam cernentibus? Vestimenta cruore in pectoribus aspersa; pectoraque contusione mammarum læsa : matres lacte vestimenta puerorum tingentes; quarum aliæ pueros biennes lugebant, aliæ vero anniculos, aut dimidii temporis, denique adhuc minoris ; biennio enim proficiscebatur decretum diri et iniqui HeB rodis, et ab istis qui unum ante diem erant nati ante horrendum istum decretum. C O sententia lacrymis plena! o infantes prorsus innocentes, utque barbari hostes trucidati! o sanguis super terra profusus, et sicut pluvia in ea pinguefactus! o funestam falcem quæ ante tempus messis mediis choris arva occupasti! o matrum luctus et suspiria multusque plangor, in quibus nullum erat solatium! Harum enim omnium matrum, in unius lamentatione propheta obscure prædixit; dicit enim : Ploratus et ululatus multus : Rachel plorans filios suos et noluit consolari quia non sunt; et, ne unius tantum nomine hoc pueri occiderentur, minime; imo multæ fuerunt matres Rachel nominata; sed quandoquidem mater matrum erat Jacob Rachel, ideo propheta nomen veteris Rachel ob puerorum futuram messem obque de illis lamentationes, antea proclamavit. Planctibus igitur suspiriisque plena erat mens. Quis enim non feat una cum illis matribus ? quodve cor non in ejulatus erumpat pro talibus ini. quis ictibus ? vel quis de balbutie illorum beatorum infantium cogitans non lacrymabitur? Videntes enim enses contra ipsos vibratos, utque a feris e sinu matrum arrepti ad istos clamabant dicebantque : Dimitte me, vir; quo me abducis? non te cognosco ; ignoro quis sis; non tu mihi es pater, aut frater, aut avunculus, aut patruus ; nondum cognoverunt cur e terra surgat eorum vita. O scelus aquatilis serpentis, innocentium puerorum carnem devorantis, ac non satiati! Cum enim cædes infantium peracta fuisset sine commiseratione, metu atque insania quærebat adhuc genitum regem, ac indesinenter suspirabat ac tremescebat, dum anima ejus ab ipso ablata esset. δ'. Ω ἐννοίας δακρύων πεπληρωμένης ! "Ω μα καρίων παίδων μηδὲν ἠδικηκότων, καὶ ὡς πολεμίων βαρβάρων κατασφαζομένων ! ὢ αἱμάτων ἀδίκως ἐπὶ τῆς γῆς ἐκχεομένων, καὶ ὥσπερ ὄμβρων ἐν αὐτῇ πιανθέντων ! ὢ δρεπάνης ὀλεθρίου πρὸ καιροῦ τοῦ θέρους ἐν ἀκμῇ τοῦ χοροῦ τὰς ἀρούρας αἰχμαλωτησάσης 1 ὦ μητέρων θρῆνος καὶ στεναγμὸς καὶ ὀδυρμὸς πολὺς, ἐν ᾧ οὐκ ἦν παράκλησις οὐδεμία. Τούτων γὰρ πασῶν τῶν μητέρων, εἰς μιᾶς ὀδυρμόν προφήτης αἰνιγματοδῶς προεφήτευσεν. Θρήνος γάρ, θησὶν, καὶ καὶ κλαυθμός, ὀδυρμός πολύς· Ῥαχὴλ κλαίουσα τὰ τέκνα αὐτῆς, καὶ οὐκ ἤθελεν παρακληθῆναι, ὅτι οὐκ εἰσίν· καὶ μὴ μιᾶς μόνον τῷ ὀνόματι τούτῳ τὰ τέκνα κατεσφάγησαν, οὐχί· ἀλλὰ πολλαὶ Ῥαχὴλ ἐκαλοῦντο· ἀλλ ̓ ἐπειδὴ μήτηρ τῶν μητέρων ἦν ἡ τοῦ Ἰακὼβ Ραχήλ, διὰ τοῦτο ὁ προ φήτης τὸ ὄνομα τῆς πάλαι Ραχήλ διὰ τὸ μέλλον θέρος τῶν νηπίων, καὶ τὴν περὶ τούτων θλίψιν, πόῤῥωθεν ἀνήγγειλεν. Κοπετῶν τοίνυν καὶ στεναγ μῶν πλήρης ἡ ἔννοια· τίς γὰρ μὴ θρηνήσειεν μετὰ τῶν μητέρων ἐκείνων ; ἢ τίς σπλάγχνα οικτειρμῶν οὐκ ἐκτήσατο ἐπὶ τῇ τοιαύτῃ ἀδίκῳ πληγῇ ; ἢ τίς τοῦ ψελλισμοῦ τῶν μακαρίων ἐκείνων ἐνθυμούμενος οὐ πληρωθήσεται δακρύων ; ὁρῶντα γὰρ τὰ ξίφη κατ' αὐτῶν ἀκοντιζόμενα, καὶ ὡς ὑπὸ θηρίων ἀγρίων ἐκ τῶν κόλπων τῶν μητέρων ἀποσπώμενα πρὸς D αὐτοὺς ἀπεφθέγγοντο καὶ ἔλεγον· "Αφες με, ἄν θρωπε, ποῦ με ἀπάγεις; οὐ γνωρίζω σε· οὐκ οἶδα τίς εἶ· οὐκ εἶ σὺ οὔτε πατήρ μου, οὔτε ἀδελφὸς, οὔτε μητράδελφος, οὐ πατράδελφος, καὶ οὐκ ἔγνωσαν ὅπως, οὐδὲ διὰ τί ἐκ τῆς γῆς ἐπαίρεται ἡ ζωὴ αὐτ τῶν. Ὦ παρανομία τοῦ βυθίου δράκοντος, τὰς σάρ κας τῶν ἀναιτίων παίδων βεβρωκότος, καὶ μὴ ἐμ πλησθέντος. Ἔτι γὰρ καὶ τῆς παιδοκτονίας ἀνηλεῶς γενομένης, δειλίᾳ καὶ ἀπονοίᾳ ἔτι ζητῶν ἦν τὸν τεχθέντα βασιλέα· καὶ οὐκ ἐπαύσατο στένων καὶ τρέμων, ἕως οὗ ἡ ψυχὴ αὐτοῦ ἀφαιρέθη ἀπ' αὐτοῦ. ΝΟΤΑΕ. (1) Hic docet auctor se vixisse medio sæculo Christi octavo. Hic igitur Dominus in Evangeliis notans Judæo- A ε'. Ἐκεῖ μὲν οὖν ὁ Κύριος ἐν Εὐαγγελίοις στηλι INDICES ANALYTICI. INDEX RERUM QUÆ IN DISSERTATIONIBUS DAMASCENICIS ET VITA S. JOANNIS DAMASCENI CONTINENTUR. Revocatur Lector að litteras numerales inter uncos positas in textu. Quæ astericis notantur, ad Vitam. S. Joannis Damasceni spectant. A Abdelmelichus Chalipha, vii, ann. Acœmetæ monachi Nestorio addicti, LVIII. Supposito- LIVIII. Ægyptii orthodoxi azymos panes obtulisse feruntur, LXXXIII. Alexander auctor orationis de S. Barnaba, quo ævo Alexander Hierapolitanus Nestorii fautor, L. Alcuini ætate Romana Ecclesia azyma offerebat,LXXXVI. Ammonius Alexandrinæ scholæ magister, XLVII.Ju- Anastasius II Antiochenus homiliarum in Hexaeme- *Anastasius Petri Damasceni successor, xxi, ann. Anselmi Cantuariensis de Spiritus sancti processione Anselmus Havelbergensis cum Græcis solemne collo- Apollinarii operum index ab ejus discipulo Timotheo Apollinarius auctor illius dicti, Uuam Dei Verbi natu- Articuli ad sarciendam unionem utriusque Ecclesiæ ab Athanasii non est expositio fidei de incarnatione ad Athanasio suppositum opus, Quod unus sit Christus, Auctor orationis De iis qui in file dormierunt, non Colyba pro defunctis, LXIX. Concilium Barense de Græcorum schismate, xix. Lug- 'Constantini Copronymi error duplex perstrictus a Constantinus Melitiniota, et Gregorius Metochita Joan- Constantinus Monomachus schismati assentitur, xvI. 'Cosmas melodus Joannis Damasceni socius, vII, et Cosmas monachus Italus, Joannis Damasceni præce- Cycli R. Samuelis, et R. Adder, LXXVI. Cyrillus Alexandrinus Spiritum ex Filio procedere Cyrillus Hierosolymitanus utrarumque Catechesium Cyrus Egeota diversus a Cyro Acometa, L. Diver- D Damianus Alexandrinus novus Sabellius, XLII. Demetrius Bulgarornm archiepiscopus Latinorum azy. Διδάσκαλος οἰκουμενικός, quis. x. Dionysii Areopagitæ non sunt libri qui ejus nomine Dionysii Petavii de ultimo Domini Paschate sententia, Diaphantus Alexandrinus Algebram reperit, vit, ann. E Ebionite a quo nomen habuerunt, xcm. Duplicis ge- Elias Hierosolymitanus patriarcha sanctissimus, XXI,. Epiphanius Spiritus sancti a Filio quoque processio- Epistola ad Cæsarium monachum coutra Apollinaristas Epistola Dionysio Alexandrino subjecta tanquam ad Epistola Felicis papæ nomine perperam invecta, Apol- Epistolæ de interpolatione hymui Trisagii variis aucto Erechthius Antiochiæ Pisidiæ episcopus Monophysita- Euthymius Zygabenus schismaticus, XII, xc. Expositio fidei inter opera sancti Justini, non est Ju- F Filius auctor, fons Spiritus sancti, 1 A Filio accipere, Felicis Papa III ad Petrum Fullonem Aracium, et Ze- Florentinæ synodi definitio, XXIX. Exitus, ibid. G Gamaliel astronomicarum supputationum studiosus et *Germanus CP. a Leone Isauro solio pulsus, x, ann. Gregorii M. Dialogi a Græcis corrupti, xi. Docuit Spi- Gregorii Thaumaturgi confessio fidei a Græcis schis- Gregorius Cyprius patriarcha CP. Joanni Becco et Gregorius Nazianzenns Dionysii libros non laudavit, XXXVIII. Gregorius Nyssenus Spiritum sanctum esse põμz et Gregorius Palamas schisma firmat, xxv. A Philotheo Græci Armenis infensi propter panes azymos, LXXXII. |