Α

Te alterum Mosen adepta est turba monachorum: tuos sermones perinde ac divinas regulas C retinent, utque Mosaicas tabulas tua scripta de ascetica vita.

Sine principio Patrem, atque Filium, sanctumque Spiritum prædicavisti, et de una trium personarum consubstantiali divinitate disseruisti; unus enim Deus est sancta Trinitas.

Orthodoxis fidem corroborasti sapientium apostolorum; quorum prædicationem impiis vocibus impugnatam obfirmasti, o Basili.

Deiparx.-- Splendida lucis nubes ex iliis tuis, ο Virgo, suscitavit solem gloriæ, splendoribus increatæ divinitatis, omni creaturæ apparentem, fraudemque impietatis tollentem.

Ode IV. Audivit perversus. Quemadmodum regio pallio sacri sacerdoti chla- D myde indutus atque erectus apparuisti coram tribunali; visu turbatus fuit, in corde perculsus fuit crudelissimus imperator.

Audenti Spiritus sancti naturam maxime venerandam negare, tu tibi ipse male precari susti

Ασμασιν ἀΰλοις αύλων ἀγγέλων ἔδει γεραίρεσθαι καὶ καταστέφεσθαί σου τὸν ἰσάγγελον βίον, καὶ τὴν ἄϋλον ἐν ὕλῃ ζωὴν, ἣν ἐν γῇ κατώρθωσας ὡς ἄγγελος ἐπίγειος.

Θεοτόκιον. — Σὲ προεζωγράφει ἡ ἐν τῇ θαλάσσῃ ἐκείνη διάβασις τοῦ παλαιοῦ Ἰσραήλ· καὶ γὰρ ἐκεῖνος ἀβρόχως τὸν ὑγρὸν βυθὸν ἐπέζευσεν, ὡς αὐτῇ γεγέννηκας ἀσπόρως, ὑπεράμωμε.

Ὠδὴ Γ'. Σὲ τῶν ἐπὶ ὑδάτων.

[Ινα χ] ωρήσης (1) ὅλην τὴν ἔλλαμψιν τῆς ἁγίας Τριάδος, ἐχώρισας τὸν νοῦν σου πάσης ὁλώδους ἐμ· φάσεως· ἀρεταῖς ἐστίλβωσας τοῦτον ὡς ἔσοπτρον διαυγὲς καὶ καθαρώτατον.

Νέον σὲ Μωϋσέα εὐτυχησε τῶν μοναστῶν τὸ στί φος· τοὺς σοὺς αὐτοὶ λόγους ὡς θείους νόμους κατ ἔχουσι· Μωσαϊκὰς ὡς πλάκας δὲ τὰ συγγράμματα τὰ πρὸς ἄσκησιν ἀλείφοντα.

Αναρχον τὸν Πατέρα, συνανάρχον τὸν Υἱὸν, καὶ τὸ Πνεῦμα ἐκήρυξας· καὶ μίαν τῶν τριῶν ὑποστά σεων ὁμοφυή θεότητα ἐθεολόγησα· εἷς Θεὸς γὰρ ἡ ἁγία Τριάς.

Πίστιν ὀρθοδόξοις ἐκράτυνας τῶν σοφῶν ἀποστό λων· τὸ κήρυγμα δὲ τοῦτο τέῖς ἀντιθέοις κηρύγμασι πολιορκούμενον κατωχύρωσας, Βασίλειε.

Θεοτόκιον. - Ἡ τοῦ φωτός νεφέλη ἀνέτειλεν ἐκ λαγόνων σου, Κόρη, τὸν ἥλιον τῆς δόξης, αὐγαῖς ἀκτίστου θεότητος, πάσῃ τῇ κτίσει φανέντα, καὶ ἀφανίσαντα τὴν ἀπάτην τῆς ἀθεύτητος.

Ὠδὴ Δ'. 'Ακήκοεν ὁ πονηρός.

Βασίλειον ὡς χλαμύδα τῆς θείας ἱερωσύνης τὴν διπλοῖδα αναβεβλημένον σε καὶ ὄρθιον ἀνεστήλωσας αὐτὸν πρὸ τοῦ βήματος, ἰδὼν διεσείσθη, τὰς φρένας ἐξεπλάγη βασιλεὺς ὁ ἀνομώτατος.

Κάτω τὴν φρικωδεστάτην τοῦ Πνεύματος ἐκπεσεῖν φημι τοῦ ἁγίου, σεαυτῷ ἐθαῤῥησας ἀράσασθαι· εἰ

Ὀρθοδόξων ἀλλ' οὐ κακοδόζων πρόμαχος ἄμαχος ὀφθεὶς, τὴν πυρίνην γλῶσσαν ὡς ῥομφαίαν φλογεράν ἐκχέας, ἐξεναντίας τῶν ἐχθρῶν συνέκλεισας· τοῦ ἀέρος δὲ τῆς ἐξουσίας τὸν πικρὸν ἄρχοντα κατέτρω σας ἐν αὐτῇ τοῖς τῆς ἀπειθείας ἐνεργοῦντα υἱοῖς.

Νοουμένων, ἀλλ' οὐ βλεπομένων, ἐλπιζομένων δὲ, σαφῶς ὑπόστασις ἡ πίστις· ἢν σὺ κτησάμενος τῶν βλεπομένων, ὡς λυομένων, νουνεχῶς ἡλόγησας τῇ ἐφέσει τῶν μὴ βλεπομένων· τὰ γὰρ βλεπόμενα πρόσω καιρα καὶ ρευστά, τὰ δὲ μὴ βλεπόμενα αἰώνια.

Μεγαλόφρων, ἀλλ ̓ οὐ ταπεινόφρων, ὤφθης Θεοῦ προπολεμῶν, ὁ πᾶσι δι' ἐκεῖνον παπεινούμενος καὶ προσπίπτων· καὶ γὰρ ὑπάρχων κτίσμα Θεοῦ, ὅμως καὶ Θεὸς εἶναι κεκελευσμένος, ἀπείπας κτίσματι προσκυνεῖν ὡς Θεῷ· Θεὸς γὰρ ὁ κτίστης πάντων ἄκτιστος.

Ἐν τῷ πράττειν, ἀλλ' οὐκ ἐν τῷ λέγειν, μᾶλλον εἰδὼς τὴν ἀρετήν· καὶ γὰρ ἀπράκτου λόγου κρείσσον, ὥς φησιν, ἄφωνον ἔργον· τὰ πλεῖστα πράττων ἢ μα θὼν, ἐδίδασκες· ὁ ποιήσας γάρ, εἶτα διδάξας, οὗτος κληθήσεται μέγας ἐν οὐρανοῖς, ἡ τῶν οὐρανῶν βασιλεὺς εἴρηκεν. Deest Θεοτ. et ods VII. echus.)

natura pari honore affectum et consubstantialem Spiritum sanctum profitereris.

Per sapientiam atque scientiam, ο Basili, omnes participes ejusdem institutionis vicisti; nam secundum tuum cursum et tuos mores, illi ut pedites ad Lydium currum cursitare videbantur, quamvis te sequi posse existimarent.

Postquam direxisti ut navem, Ecclesiam, graviter agitatam vehementi hæreseon tempestate, in orthodoxæ fidei portum tutum a procellis impie. tatis, sermonum tuorum quasi gubernaculo duxisti.

C

Ode V. Vinculo charitatis.

Pariter amnes sapientia et virtute te inferiores erant; quasi e cœlis, o beate, omnes homines undique circumstantes habebant ea certe solarem radium; sublimi enim vitæ genere cœlum putabaris.

Cœlesti divino pane, per tuos sublimes sermones, o Basili (nam verbum panis est angelorum), nutris animas Deum esurientes, ac quærentes cibum non fluxum, sed potius in æternum manentem.

Tecum reputans et plerumque cogitabundus, o ter beate, semper videbaris vestitu ac cibo simplex ac frugalis, fusco vultu, gravis incessu, taciturnus, haud pronus ad verbum.

Deipara. Sancta anima et corpore puro, o veneranda Virgo, Spiritu sancto ad te, o immaculata, veniente, immensam Altissimi potentiam te adumbrantem subiisti.

Ode VI. Collecta fuit.

Orthodoxorum, non heterodoxorum Lux invictus apparuisti, et igneam linguam ut flammeum ensem distringens, adversarios confudisti. Ea sævum aeris principem adjutorem filiorum impietatis perculisti.

In cogitatis ac speratis, non vero in aspectis, vera fides est hypostasis, quam tu acquirens, visi bilia, ut caduca sapienter despexisti invisibilium studio; nam res visæ sunt fluxæ ac temporariæ, Dat res non aspectæ sunt æternæ.

Magnanimus, at non demissus, pro Deo visus es propugnans,omnibus humilis ob illum et modestus; ut enim eras Dei creatura, licet Deus esse jussus fueris, non voluisti adorare creaturam veluti Deum; Deus enim creator omnium est increatus.

In actis, non in verbis ponens potius, virtutem, nam inefficaci verbo, ut ait, præstat mutus actus. Plerumque agens, discensve docebas; qui enim egit, dein docuit, ille vocabitur magnus tn cœlis, ut Rex cœlorum dixit.

Ode VIII.

Curru vectus aerio, non vero flammeis equis, insidens aerio vehiculo virtutum, o Basili, ad metam cœlestem es provectus.

Pastorale carmen cum tuo pastorali pedo tubaque 'spirituali canens congregasti oves in unam fidem, in idem pascuum, spinosas hæreses fugientes.

Nove Paule, Ecclesiarum magister, universam terram voce tua comprehendens, o mens cœlestis, theologiæ tonitru divinaque tuba, laudare, o Basili.

Cum Creatore quisquis in lingua gerit tuum hexaemeron et ei attendit, et novit creaturæ rationes, et Creatorem miratur visu solo doctoris

utens.

Deipare. Idem Deus nostris patribus locutus antea diverse ac multifariam, nobis in Filio posterum locutus est, nam Deus Verbum incarnatus regnans cum Deo Patre ex te natus est, o Virgo sancta.

Ode IX. Legum paternarum.

Noctem profundam obscuramque tenebrosarum hæreseon dissipasti, surgens ut sol, supraque omnes explicans rectæ fidei radios, incolisque terrarum, o Basili, lucem fidei orthodoxæ spargens; tenebræ enim in lucem immutantur, et veritati cedit mendacium.

Ornavisti te variis doctrinæ divinæ floribus in C pratis spiritualibus; intelligibiles enim Scripturæ hortos circumvolasti; ut prudens apis industria ac laboriosa, mysticum condidisti theologiæ mel, amaritudinem hæreseon hebetans, hacumque participes demulcens.

Tempus et sepulcrum quæ oblivionem inducunt viam innatam amiserunt, non sustinentes tuæ sacræ memoriæ pondus ; nam licet, o beate, ex hisce terris excesseris, vivis tamen; justi enim in Deo vivunt et post mortem vitam in Christo abditam, cujus fac non participes tuis precibus.

Immensam igneam columnam te vidit columna deserti Ephraim; visu obstupefactus occupans urbem Cæsarum, cum invenit te cum populo versantem, miratur prodigia majora prioribus, siqui- D dem aspexit in mysterio columbam albam ad aurem tibi loquentem.

Θεοτόκιον. · Ὁ τοῖς πατράσι Θεός λαλήσας τὸ πρότερον πολυτρόπως καὶ πολυμερῶς, ἡμῖν ἐν Υἱῷ ὕστερον ἐλάλησε. Καὶ γὰρ ὁ τούτου σύνθρονος Θεός Λόγος σαρκοφόρος ἐκ σοῦ προῆλθε, Κόρη.

Ωδή θ'. Νόμων πατρῴων.

Νύκτα βαθεῖαν καὶ ἀσέληνον τῶν ζοφερών α ρέσεων διεσκέδασας, ἀνατείλας ὥσπερ ἥλιος, καὶ πᾶσιν ἐφαπλώσας χρυσᾶς ἀκτῖνας πίστεως ὀρθῆς, καὶ τοῖς ἐν γῇ κατασπείρας, Βασίλειε, ὀρθοδοξίας φέγγος· ἐξίσταται φωτὶ γὰρ τὸ σκότος, καὶ τῇ ἀληθείᾳ ἐπιχωρεῖ τὸ ψεῦδος.

Ανθη ποικίλα θείας γνώσεως ἐκ λογικῶν λειμώ νων ἀπανθισάμενος· νοερούς γὰρ περιίπτασο τῆς Γραφῆς παραδείσους· ὡς νοερά τις μέλισσα σοφή καὶ φιλεργός, μυστικὸν ἐγεώργησας θεολογίας μέλι, αἱρέσεων πικρίαν ἁμβλύνας, καὶ τοὺς μετασχόντας αὐτοῦ καταγλυκαίνων.

Χρόνος καὶ τάφος λήθης πρόξενοι τὴν φυσικὴν ἐνέργειαν ἀπηρνήσαντο, ἐπὶ τοὶ μὴ κατισχύσαντες τῆς ἱερᾶς σου μνήμης· κἂν γὰρ ἐνθάδε, μάκαρ, ἀπηλλάγης, ἀλλὰ ζῆς. Ἐν Θεῷ γαρ οἱ δίκαιοι ζωσι καὶ μετὰ τέλος ζωὴν τὴν ἐν Χριστῳ κρυπτομένην, ἧς ἡμᾶς μετόχους ἀνάδειξον εὐχαῖς σου.

Οὐρανομήκη στύλον πύρινον ὁ τῆς ἐρήμου στύλος Ἐφραὶμ κατεῖδε σέ· ἐκπλαγείς δὲ τῷ ὁράματι, τὴν Καισαρέων πόλιν καταλαμβάνων, προσομιλοῦντα το λαῷ εὐρηκὼς σε, τεθέαται καινότερα τῶν πρώτων, λευκὴν περιστερὰν πρὸς τὸ οὖς σοι διαλέγουσαν ἰδὼν ἐν μυστηρίῳ.

Εὐαγγέλιον, τῆς σῆς ἱερουργίας χωρὶς αἵματος μαρτυρικοῦ καὶ

Ut in cœlo immenso, ut in sole vivificante, ille qui tetendit in sole suum tabernaculum et in cœlo in te habitavit: Inhabitabo enim, inquit de tui similibus, et magnifiee in eis ambulabo.

Transiens de his terris ad cœlestem patriam, adstansque cum angelis throno venerando sanctissimæ Trinitatis, o sancte, pro qua, quantum in te fuit, in terris decertasti, memor ne derelinquas eos qui tui meminerunt.

Omnino a te confutatus fuit iste qui formam Divinitatis usque ad se deprimere ausus est, prave vertens in servilem Dominicam speciem, naturam æternam et increatam, et quasi vilem creaturam rebus creatis annumerans.

Nubem crassam carnis perrumpens, debitaque terræ solvens, una cum invicto animo et mente cœlesti nunc habitas informes et incorporeas tenebras in quibus licet versari atque gaudere.

Divina Ecclesia tuto condita velut in infracto fundamento et in scopulo firmo, inconcussa basi tuorum dogmatum, adversorum ventorum flatu violento non movetur, teque veneratur et suspicit.

Deiparæ. Te, sanctissima Virgo, honorandam legatam optimamque mediatricem præmitto libenter ad Filium de te genitum, teque supplico, plurimos lapsus meos et peccata materna intercessione tua omnino dele.

JOANNIS MONACHI.

HYMNUS IN CHRYSOSTOMUM.

Primæ versuum litteræ significant: Alter Joannes laudat te, aureum os. Miser monachus et supplex Joannes. Sonus pl. II, fluctibus maris celantem.

Ore luteo et lingua terrestri te Chrysostomum celebrare tentanti, emisso de cœlis fulgentissimo divinæ disciplinæ splendore, mentem illumina simul et pectus.

Tu quidem contemptis quæ peritura sunt, et fugitiva gloria, et universo mundo, et principe mundi Satana, vir auree, loco omnium Christum adeptus es; cujus amore saucius omnia detrimentum ducebas.

Legibus Salvatoris Christi indulgens, a pueritia super humeros crucem ejus suscepisti, ipsiusque per disciplinæ labores adhæsisti, mortificatis carnis sensibus.

Inhabitasti deserta invia, inaquosa, exsul,vestimentis ciboque destitutus, ignotus, haud secus ac magnus Elias, atque Joannes præcursor, quorum fiduciam imitari studuisti, sanctissime.

Relata victoria splendidissima, beatus, de dracone illustria tropæa, velut victor in Olympicis ludis, divino spiritu reportans, rursus ad eam rediisti quæ te gesserat.

Primi pastoris numine, admisit te egregiuspastor ad ararum ministerium, mox pastorum principem futurum.

Deiparæ. Tu quæ incorporei voce incorporeum genuisti ex te corpus sumpturum, Virgo, a corporeis affectibus libera mentem meam, quæ incorporeis angelis præstas.

Ode V. Divinæ manifestationis tuæ, Christe. Qui, te nondum genito, splendorem fulgoremque animæ tuæ præscivit, quique te sanctificavit antequam in utero formareris, sancte vir auree, idem velut alium Jeremiam sane te vigilem pastorem et custodem gregi suo præposuit.

A Deo, paupertati nostræ consulente, pauperum constitutus præses et auxiliator, et communis egenorum providentia, linguam tuam auream velut clavim avarorum gazas et thesauros reclusisti, ac pauperibus resignasti.

Merita celeritate, meritoque studio vocavit te, ceu angelum Dei, ardens piorum regum fides ex Antiochia Syriæ et reginam civitatum cum summa gloria, cum magno comitatu condignoque honore deductum.

Tota civitatis plebs, tanquam ad publicam festivitatem concurrens, et tanquam ad solemnitatem lætitiæ plenam ex urbe properans, clamoribus tibi

Β

σοῦ εὐροίζου καθαρώτερος ὁ σὸς δέδεικται νοῦς, Χρυσόστομε τρισμάκαρ, πᾶν ἐμπαθὲς καὶ πρόσω υλον νόημα· καὶ γὰρ τὴν ἁγνείαν χωνείᾳ ἐναπετέ φρωσεν.

Ράβδῳ πυρίνῃ τῶν παγχρυσῶν σου διδαχῶν διὰ Χριστοῦ, καὶ τῆς φιλαργυρίας κυμαινομένην θάλασ σαν ἔθηκας βατὴν τῇ ἐλεημοσύνῃ, ἄβατον οὖσαν τὸ Ο πρίν.

D

Τοῦ ἀρχιποιμένος τοῖς νεύμασιν ὁ ποιμὴν ὁ καλὸς ἄξιον παραστάτην προσάγει σε τῷ βήματι, τὸν μετ' οὐ πολὺ τῶν ποιμένων μέγαν ἐσόμενον.

Θεοτόκιον. – Σωματοφόρον τὸν ἀσώματον ἀσωμάτου φωνῇ γεννήσασα, Παρθένε, σωματικῶν ὀρέ ξεων ῥῦσαί μου τὸν νοῦν, ἀσωμάτων ἀγγέλων ὑπερέχουσα.

Ὠδὴ Ε ́. Θεοφανείας σου, Χριστέ.

Ὁ πρὸ γεννήσεως εἰδὼς τὸ χρυσαυγὲς καὶ φαιδρὸν τῆς ψυχῆς σου, καὶ πρὸ τοῦ πλασθῆναι ἐν τῇ μήτρα σε ἁγιάσας, ἅγιε πάγχρυσε, ὡς προφήτην ἄλλον σα φῶς Ἰερεμίαν σε ἄγρυπνον ποιμένα καὶ φύλακα τῆς αὐτοῦ ποίμνης προβάλλεται.

Υπὸ Θεοῦ προχειρισθεὶς τοῦ τὴν ἡμῶν ἀπελθόντος πτωχείαν, τῶν πτωχῶν προστάτης καὶ υπέρμαχος, καὶ κοινὴ πενήτων προμήθεια, ἐμβαλὼν ὡς κλεῖδα χρυσῆν γλῶσσαν τὴν πάγχρυσον τοῖς τῶν φιλαργύ ρων ταμείοις καὶ θησαυροῖς, ἢνοιξας ταῦτα πτω χοῖς.

Συντόνῳ τάχει καὶ σπουδῇ πίστις θερμὴ εὐσεβῶν βασιλέων ἐξ ̓Αντιοχείας τῆς Συρίας σε πρὸς τὴν βασιλίδα τῶν πόλεων, μετὰ δόξης ὅτι πολλῆς, δορυ φορίας τε καὶ τιμῆς καὶ πρεπούσης εὐχῶς ὡς Θεοῦ ἄγγελον ἔθετο.

Ο πᾶς τῆς πόλεως λαὸς ὡς εἰς κοινὴν ἑορτὴν συν δραμόντες, καὶ ὡς εἰς πανήγυριν χαρμόσυνον ἐξελο θόντες ἔξω τοῦ ἄστεως, μετὰ κρότων περιχαρῶς σου