Oldalképek
PDF
ePub

when REIMMANN, in his Catologus Bibliothecæ Theologica, adduces Index Generalis Scriptorum interdictorum, of that date at Venice: but in so

oportuno super his remedio providere, hoc sacro approbante Concilio, ut negocium impressionis librorum hujusmodi eo prosperetur felicius quo deinceps indago solertior diligentius et cautius adhibeatur.

Statuimus et ordinamus, quod de cetero perpetuis futuris temporibus nullus librum aliquem, seu aliam quamcunque scripturam, tam in Urbe nostra, quam aliis quibusvis Civitatibus et Diocesibus imprimere seu imprimi facere presumat, nisi prius in Urbe per Vicarium nostrum et Sacri Palatii magistrum. In aliis vero civitatibus et Diocesibus per Episcopum vel alium habentem peritiam scientie, libri seu scripture hujusmodi imprimende ab eodem Episcopo ad id deputandum, ac inquisitorem heretice pravitatis civitatis sive Diocesis in quibus librorum impressio hujusmodi fieret, diligenter examinentur, et per eorum manu propria subscriptionem sub excommunicationis sententia gratis et sine dilatione imponendam approbentur.

Qui autem secus presumpserit, ultra librorum impressorum amissionem, et illorum publicam combustionem, ac centum ducatorum fabrice basilice principis apostolorum de urbe sine spe remissionis solutionem, ac anni continui exercitii impressionis suspensionem, excommunicationis sententia innodatus existat, ac demum ingravescente contumacia taliter per Episcopum suum vel Vicarium nostrum respective per omnia juris remedia castigetur, quod alii ejus exemplo similia minime attemptare presumant.

Nulli ergo, &c. Data Romæ in publica Sessione, in Lateraneū. sacrosancta basilica soleñiter celebrata. Anno incarnationis Dominice M.D.XV. Quarto Nonas Maii, Pontificatus Nostri Anno Tertio. There was one dissentient, qui dixit placere de novis operibus, non autem de antiquis. In this same edition of the council, and in an Oration, uncondemned, of Christopher Marcellus, a Venetian nobleman and Notary of the Apostolic see, after many other extravagantly adulatory compellations of the Pontiff, the orator adds, Tu denique alter Deus in terris, fol. lvi. verso, end of the Fourth Session, and near the end of the Oration. This is the second and deliberate publication of such blasphemy, as I have an edition of the Oration published separately by the same printer the year after its delivery, 1513.

extraordinary a manner as to induce a reasonable doubt of its existence. At p. 90, vol. i., he expresses himself thus-Atque ab hoc tempore (493, having mentioned Gelasius's Decree as a similar work) conquievit hæc libros excommunicandi ratio usque ad A. C. 1543, quo primus Scriptorum interdictorum Index Generalis prodiit Venetiis, quem plures postea secuti sunt. Et in iis hic Hispanicus-that of 1612, which he had previously noticed. It does not appear, that the supposed book was seen by a single individual.

For the title of the next article, I am indebted to PEIGNOT, in the same work. IL CATALOGO de' Libri, li quali nuovamente nel mese di maggio nell' anno presente MDXLVIII *. sono stati condannati et scommunicati per heretici, da M. GIOVAN DELLA CASA, legato di Venetia et d' alcuni frati. E aggiunto sopra il medesimo Catalogo un judicio et discorso del VERGERIO, 1549, in 4tof. It is a remarkable circumstance, but no less certain, as

This date, as appears by the concluding one, should be MDXLVIIII. a terminating I being omitted by mistake. Of this farther evidence will appear: but as accuracy is important in criticism, I subjoin the note in the Catalogus Bibliothecæ Bunaviana, where the Indexes are enumerated, and this in particular among them. Est hic Catalogus omnium primus eorum qui in Italia prodiere, teste VERGERIO in libello, &c., ex quo vide excerpta quædam in SCHOETTGENII Commentatione II de Indic. Libror. prohibitor. § 116. In his tamen excerptis primus Catalogus an. 1548, Venetiis impressus dicitur, quod sphalma typographicum est. Tom. I., p. 496.

Tom. I., p. 256.

appears by the very title, that this Index is the production of the infamous Archbishop of Benevento, John della Casa. It was written, as Vergerio asserts, by command of Pope Paul IV. And he adds, that the same Pontiff, overcome by his (Vergerio's) importunities, consented to insert the name of John della Casa among the condemned ones in the last edition published with his approbation; as appears to have been actually done. Verum quid? adds our author with becoming indignation, inseruit hujusmodi portentum in eo ipso Catalogo, in quo doctrinæ Filii Dei propugnatores recensentur. Sentit enim Antichristus, horribile illud atque abominabile scelus eodem loco et numero habendum esse, quo cœlestis, quam profitemur, doctrina*.

If either the original edition of this Index, or the reprint of it by Vergerio, be extant, they are certainly neither of them easily accessible. It cannot, therefore, be unacceptable to the inquirer into such subjects to be presented with an interesting extract from it, in a subsequent work of the same

* Vide WOLFII Lectt. M., Tom. II., p. 692. To this information I was directed by MARCHAND, Dict. Hist. under Casa, where the reader may see more than will give him pleasure in the life of that worthless ecclesiastic. I allow the reference to Wolfius to stand, although I have corrected his quotation, particularly the mistake of Sicut for Sentit, by the original Postremus Catalogus, &c., fol. 8, verso. We shall hear more of this scarce but important little work.

zealous and able opponent of the рарасу, entitled Concilium non modo Tridentinum sed omne Papisticum perpetuo fugiendum esse omnibus piis. Autore VERGERIO. Anno M.D.L.III. Printed, probably, at Strasburg. At the signature E3 we have this account :

Ita incipit Catalogus cujusdam Legati Papalis : Publicantur pro damnatis et prohibitis omnia opera infra scriptorum Hereticorum, & Hæresiarcharum.

Martini Lutheri.
Martini Buceri.

Martini Borrhai.
Melancthonis.

Ecolampadii.

Zuuinglii.

Joannis Hus.
Bullingeri.

Erasmi Sarcerii.

Joannis Brentii.
Pellicnai. [sic]
Antonii Corvini.
M. Antonii Calvini.
Hermani Bodii.

Hieronimi Saonensis.

F. Julii de Mediolano.

Petri Vireti.
Gulielmi Farelli.
Petri Artopei.
Arsatii Schoffer.

Clementis Maroti.
Victoris de Bordellai.
Theodori Bibliandri.
Heliæ Pandochei.

Hippoliti Melangei.
Conradi Lagii.
Leonardi Culmani.

Claudii Guilandi.
Joan. Lorichii.

Hadamarii.

Justi Jonæ.
Jo. Pauperii.
Gerziani.

Joan. Malter in Apoc.

Joan. Spangelbergii Herdesiani,
Petri Artophagi.
Andreæ Althameri.
Joan. Calvini.

Othonis Brunfelsii.
Huld. Hutteni.
Urbani Rhegii.

F. Bernadini ochini.
F. Petri Martyris Flor.

Martini Morhai in Eccles. Solo.
Hermetis Zetmarii de instau-
randa religione.

Jo. Oldenthorpo de Communione
Corporis Christi, sub utraq; spetie.

Joannis Draconitis in Ab

diam Prophetam. Sebastiani Meyeri in Epistolas Pauli et in Apocalipsim.

Joannis Epini in Evangelium

ascensionis.

Rudolphi Gualtheri Anti-
christus.

Zomithani in Matheum.
Christophori Hofmani in Episto-
lam Pauli ad Titum.
Fabricii Capitonis in Habakuk
Prophetam.

Et post alios quosdam fere
LXXX. in universum profertur
condemnatio hujusorodi.

Mandato et commissione reverendissimi Domini, Domini Joannis della casa Archiepiscopi Beneventani, Decani cameræ Apostolicæ et in toto illustrissimo dominio Venetorum Legati Apostolici tenore præsentium denunciantur excommunicati excommunicatione majore, contenta in Bulla Coena Domini, juxta illius tenorem et formam omnes illi, qui penes se in domibus propriis et in quovis alio loco ausi fuerint absque auctoritate, et licentia sanctæ sedis Apostolicæ tenere publice vel occulte, et quovis modo legere, imprimere et defendere libros, compositiones, et opera de quibus in hujusmodi Catalogo fit mentio, et pro talibus ac ut tales declarantur, et publicantur. In quorum fidem, &c. Dat. Venetiis apud Sanctum Joannem a templo, Die VII mensis Mai. Anno M.D.XLIX. Presbyter Bartholomeus à Capello Cancellarius de mandato, &c.

Vergerio adds the following two notes:Legistis juramentum Episcoporum, in quo illi pollicentur se persequuturos, et impugnaturos

« ElőzőTovább »