apocrypho tom. 1, cujus etiam recensione ac notis A Mariæ a nonnullis habetur. Et ideo scire vos volo ulemur, ne actum agere videamur. EPISTOLA XLVIII. CHROMATII ET HELIODORI EPISCOPORUM AD HIERONYMUM. (Hanc habes epistolam inter scripta Chromatio attributa, tom. XX hujusce Biblioth. col. 369.) EPISTOLA XLIX. HIERONYMI AD CHROMATIUM ET HELIODORUM. Dominis sanctis et beatissimis Chromatio et Heliodoro episcopis, Hieronymus exiguus Christi servus in Domino salutem. I. Qui terram auri consciam fodit, non illico arripit quidquid fossa profuderit lacerata, sed priusquam fulgens pondus vibrantis jactus ferri suspendat, interim vertendis suspendendisque cespitibus immoratur, et specialiter qui nondum lucris augetur. Arduum opus injungitur, cum hoc fuerit mihi a vestra beatitudine imperatum, quod nec ipse sanctus Matthæus apostolus et evangelista voluit in aperto conscribi. Si enim hoc secretum non esset, Evangelio utique ipsius quod edidit, addidisset: sed fecit hunc libellum Hebraicis litteris obsignatum : quem usque adeo edidit, ut et manu ipsius liber scriptus Hebraicis litteris a viris religiosissimis habeatur: qui etiam a suis prioribus per successus temporum susceperunt. Hunc autem ipsum librum, numquam alicui transferendum tradiderunt: textum ejus aliter atque aliter narraverunt. multa in eo falsa inveniri. Quidam namque Seleucus, qui passiones apostolorum conscripsit, hunc libellum composuit. Sed sicut de virtutibus eorum et miraculis per eos factis vera dixit: de doctrina vero eorum plura mentitus est: ita et hic multa non vera de corde suo confixit. b Proinde ut in Hebræo habetur, verbum ex verbo transferre curabo. Si quidem sanctum evangelistam Matthæum eumdem libellum liquet composuisse, et in capite Evangilii sui, llebraicis litteris obsignatum opposuisse : quod an verum sit, auctori præfationis et fidei scriptoris committo. Ipse enim ut hæc dubia esse pronuntio: et ita liquido falsa non affirmo. Illud autem libere dico, quod fidelium neminem negaturum puto, B sive hæc vera sint, sive ab aliquo conficta, e sacrosancta sanctæ Mariæ magna miracula præcessisse, maxima consecuta fuisse : et idcirco salva fide ab his qui Deum ista facere posse credunt, sine periculo animæ suæ credi et legi posse. Denique in quantum recordari possum, sensum non verba scriptoris sequens, et nunc eadem semita non eisdem vestigiis incedens, nec quibusdam diverticulis ad eamdem viam recurrens : sic narrationis stylum ftentabo et non alia dicam quam quæ aut scripta sunt ibi, aut consequenter scribi potuerunt. II. Sed factum est ut a Manichæi discipulo, nomine Seleuco, qui etiam Apostolorum gesta falso sermone conscripsit, hic liber editus, non ædifica- C tioni, sed destructioni materiam exhibuerit: et quod talis probaretur in synodo, cui merito aures Ecclesiæ non paterent. Cesset nunc oblatrantium morsus: non istum libellum canonicis nos superaddidimus Scripturis, sed ad detegendum hæreseos fallaciam, apostoli atque evangelista scripta transferimus: in quo opere non tam piis jubentibus episcopis obtemperamus, quam impiis hæreticis obviamus. Amor igitur est Christi, cui satisfaciemus, credentes quod nos suis orationibus adjuvent: qui ad Salvatoris nostri infantiam sanctam per nostram potuerint obedientiam pervenire. II. Igitur beata et gloriosa semper virgo Maria de stirpe regia et familia David oriunda: in civitate Nazareth nata, Jerosolymis in Templo Domini nutrita fuit. Pater ejus Joachim : Mater vero Anna dicebatur. Domus paterna est ex Galilæa et civitate Nazareth. Maternum autem genus ex Bethlehem erat. Vita eorum simplex et recta apud Dominum, apud homines irreprehensibilis erat et pia. Nam omnem substantiam suam trifariam diviserunt. Unam partem Templo et Templi s servitoribus impendebant; aliam peregrinis et pauperibus erogabant; tertiam suæ familiæ usibus et sibi reservabant. Ita isti Deo chari, hominibus pii: per annos circiter viginti, castum domi conjugium sine liberorum procreatione exercebant. Voverunt tamen si forte Deus donaret eis sobolem, eam se Domini servitio mancipaturos: cujus rei gratia, et Templum Domini singulis por annum festis frequentare solebant. h III. Factum est autem ut Encæniorum festivitas D appropinquaret: unde cum nonnullis contribulibus suis Jerosolymam et Joachim ascendit. Ea vero tempestate i Isachar ibi pontifex erat. Cumque inter cæ Leros concives suos etiam Joachim cum oblatione A Samucle? Et tamen hi ambo steriles matres ha sua videret, despexit eum, et munera ejus sprevit : interrogans cur inter fecundos infecundus ipse stare præsumeret; dicens: munera nequaquam Deo digna posse videri quem ipse prole indignum judicasset, Scriptura dicente: a Maledictum omnem esse, qui non genuisset masculum in Israel. Dicebat ergo prius cum ab hac maledictione, sobolis generatione solvendum, et sic demum in conspectu Domini cum oblationibus esse venturum. Cujus opprobrii objectu, pudore magno suffusus Joachim, ad pastores, qui cum pecudibus erant, in pascuis suis secessit. Neque enim domum repetere voluit: ne forte a contribulibus suis, qui simul aderant, et hoc a sacerdote audierunt, eodem opprobrii elogio notaretur. с buere. Si ergo ratio verbis meis tibi non persuadet, e crede dilatos diu conceptus et steriles partus mirabiliores esse solere. Proinde Anna uxor tua pariet tibi filiam, et vocabis nomen ejus Mariam: hæc erit, ut vovistis, ab infantia sua Domino consecrata, et Spiritu sancto replebitur adhuc ex utero matris (Luc. 1). Omne immundum neque manducabit neque bibet neque inter populares forinsecus turbas, sed in Templo Domini conversatio ejus erit: ne quid de ea sinistrum vel suspicari saltem possit vel dici. Itaque ætate procedente, sicut ipsa mirabiliter ex sterili nascetur: ita incomparabiliter virgo generabit Altissimi Filium, qui Jesus vocatur secundum nominis etymologiam, Salvator omnium gnum erit (Enpetov, ut Lact. 11, 12). Cum perveneris ad Auream in Jerosolymis portam (Porta atrii orientalis), habetis ibi obviam Annam uxorem tuam, quæ de tuæ regressionis tardatione modo sollicita, tunc in aspectu tuo gaudebit. His dictus angelus dis cessit ab eo. IV. Verum cum ibi aliquamdiu esset, quadam die B gentium erit. Et hoc tibi eorum quæ annuntio sicum esset solus, b angelus Domini ei cum immenso lumine astitit. Qui cum ad ejus visionem turbaretur, angelus qui ei apparuerat, timorem ejus compescuit, dicens: Noli timere, Joachim, neque in visione mea turberis. Ego enim sum angelus Domini, missus ab ipso ad te, ut annuntiem tibi preces tuas esse exauditas, et eleemosynas tuas ascendisse in conspectum ejus. Videns quippe vidit pudorem tuum, et audivit sterilitatis opprobrium non recte tibi objectum. Peccati namque, non naturæ ultor est Deus et ideo cum alicujus uterum claudit, ad hoc facit, ut mirabilius denuo aperiat et non libidinis esse quod nascitur, sed divini muneris cognoscatur. Prima enim gentis vestræ & Sara mater, nonne usque ad octogesimum annum infecunda fuit? et C tamen in ultima senectutis ætate genuit Isaac, cui repromissa erat benedictio omnium gentium. Rachel quoque tantum Domino grata, tantumque a sancto Jacob adamata, diu sterilis fuit: et tamen Joseph genuit, non solum dominum Ægypti, sed plurimarum gentium fame periturarum liberatorem. Quis in ducibus vel fortior Samsone, vel sanctior to-Evangelio est Ruben: sed apud Josephum, et filios fide dignos scriptores de utroque ypù quidem. a Græca verba apud Damascenum qui voμxòv πρóσταγμα vocat 17, 25, de Orthod. fide : ἐπικατάρατος ὃς οὐκ ἐγείρει σπέρμα ἐν τῷ Ἰσραήλ. Mier. advers. Jovin. Maledicta sierilis quæ non habet semen in Israel. Pro semine masculum ponitur hoc Pseudo-Evange- D lio, id enim semen xat' ¿oxv. Aut forte conjungenda sunt. Maledictum omnem masculum, qui non genuisset. Nam alioqui nec Maria in lucem edita, masculum generaverant ejus parentes. Sed in Scripturis quidem frustra hæc quæras, etsi inter Benedictiones legitur Exod. xxi, 26, et Deut. vi, 14, oùx eσtai ἄγονος, οὐδὲ στείρα ἐπὶ τῆς γῆς σου. Et Esai XXXI ultim. in edit. Graca, nam ab Hebræis hæc derideri ait Hieronymus ad Pammach. de Optimo gen. interp. μακάριος ὃς ἔχει ἐν Σιὼν σπέρμα, καὶ οἰκείους ἐν Ιερουσαλήμ. Apparitiones angelorum fere solet comitari lux, quæ doğu Kupiov vocatur, Luc. 11,9, sic infra cap.1x. Cæterum Epiphanius hæresi 79, num. 5, refert in deserto angelum Joachimo apparuisse, et Mariæ nativitatem annuntiasse. • Sic Actor. x, 4 : αἱ προσευχαί σου καὶ αἱ ἐλεημο σύναι σου ἀνέβησαν εἰς μνημόσυνον ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ. d Gen. xi, 30; xvi, 1 et xvIII, 11. Nusquam tamen V. Deinde apparuit Annæ uxori ejus dicens: Ne timeas, Anna, neque phantasma putes esse quod vides. Ego enim sum angelus ille, qui preces et eleemosynas vestras obtuli in conspectu Dei: et nunc missus sum ad vos, ut annuntiem vobis nascituram filiam, quæ Maria vocata, super omnes mulieres erit benedicta. Hæc a nativitate sua statim 8 Domini gratia plena, tribus ablactationis suæ annis in domo paterna permanebit. Postea servitio Domini mancipala, a Templo i usque ad intelligibiles annos non discedet. Ibi denique jejuniis et orationibus nocte ac die Deo serviens, ab omni immundo se abstinebit. Virum numquam cognoscet: sed sola sine exemplo, sine macula, sine corruptione, sine virili commixtione, virgo filium, ancilla Dominum, et gratia, et nomine, et opere, Salvatorem mundi generabit. Itaque fit mentio anni ætatis octogesimi, uti nec Genes. XI, ubi narrant genitum ex Sara Isaacum, Abrahamo jam centum annorum ætatem conseculo. Utcumque tamen id colligas ex tempore Saræ defunctæ an. ætatis 127 Gen. xxi, 1. e Id est, tot exemplis a me allatis. Male antea editum: Persuadet credere. Sic lego, cum vitiose in aliis editis, ut novistis. Vid. supra cap. 1. Meminit illius voti a matre Mariæ nuncupati Gregorius quoque Nyssenus homil. in Natal. Domini. 8 Kexapitouém quod Lucæ 1, 28, Syrus quoque interpres reddidit sah, Græca voce utitur ante Lucam Syrachides, 1x, 8, et XVIII, 17. Cæterum quod Ambrosio et aliis quibusdam veteribus gratia plena exponitur, Christo plena, parum congruenter fit ad angeli mentem. Sic et Proto-Evangel. Jacobi c. v. Trimulam in Templo repræsentatam ait etiam Evodius apud Nicephorum lib. 11, c. 3, i Id est, usque ad annos intelligentes, sive quibus homo incipit intelligere malum reprobandum, et bonum eligendum, Es. vii, 15, Joan. 1,11. Adjectivis in bilis sensu activo uti solent scriptores non infim tantum ætatis, sed optimæ quoque. miserunt ipsi vero domum regressi sunt. surge, ascende Jerusalem et cum perveneris ad A Templi, cum aliis virginibus ibidem educandam diportam, quæ Aurea, pro eo quod a deaurata est, vocatur: ibi pro signo, virum tuum, pro cujus incolumitatis statu sollicita es, obvium habebis. Cum hæc igitur ita venerint, scito quod quæ annuntio, sine dubio complenda erunt. VI. Igitur juxta angeli præceptum, uterque de loco in quo erant, promoventes, bascenderunt Jerusalem: et cum ad locum pervenissent, angelico vaticinio designatum, ibi sibi invicem obiaverunt. Tunc de mutua sua visione læti, et promissæ prolis certitudine securi debitas Domino, humilium exaltatori ( Luc. 1, 52), gratias egerunt. Itaque adorato Domino, e domum regressi, divinum promissum certi et hilares expeetabant. Concepit ergo Anna, et peperit filiam; et juxta mandatum angelicum, parentes vocabant nomen ejus Mariam. VIII. Virgo autem Domini, cum ætatis processu et virtutibus proficiebat: et juxta Psalmistam, pater et mater dereliquerant eam : Dominus autem assumpsit eam(Psalm. XXVI, 10). i Quotidie namque ab angelis frequentabatur: quotidie divina visione fiuebatur; quæ eam a malis omnibus custodiebat, et bonis omnibus redundare faciebat. Itaque ad quartum decimum annum usque pervenit, ut non solum nihil de ea mali reprehensione dignum confingere possent: sed et boni omnes qui eam noverant, vitam et conversationem ejus admiratione dignam judicarent. Tunc pontifex publice denuntiabat, ut virgines quæ in Templo constituebantur, et hoc ætatis B tempus implessent, domum reverterentur, et nuptiis secundum morem gentis, et ætatis maturitatem, operam darent. Cui mandato cum ca teræ pron paruissent: sola virgo Domini Maria hoc se facere non posse respondit, dicens: Se quidem et parentes suos Domini servitio mancipasse, et insuper se ipsam Domino virginitatem vovisse: quam numquam viro aliquo, commixtionism more cognito, violare vellet. Pontifex vero in angustia constitutus animi, cum neque contra Scripturam, quæ dicit: Vovete et reddite (Psal. LXXV, 12), votum infringendum putaret: " neque no¬ rem genti insuetum introducere auderet, præcepi', ut ad festivitatem quæ imminebat, omnes ex Jercsolymis et vicinis locis primores adessent: quorun consilio scire posset, quid de tam dubia re faciendum esset. Quod cum fieret, omnibus in commune placuit Dominum super hac re esse consulendum. Et cunctis quidem orationi incumbentibus, pontifex ad consulendum Deum, ex more accessit. Nec mora cunctis audientibus, de oraculo, et de propitiatorii loco, vox facta est secundum Isaia vaticinium, reVerisimillimum autem est, quod Ezechiel per VII. Cumque trium annorum circulus volveretur, et ablactationis tempus completum esset, ad Templum Domini virginem cum oblationibus adduxerunt. Erant autem circa Templum, juxta e quindecim graduum psalmos, quindecim ascensionis gradus. Nam quia Templum erat in monte (In monte Morya ) constitutum, altare holocausti, quod forinsecus erat, fadiri nisi gradibus valebat. In horum itaque uno, beatam virginem Mariam parvulam parentes constituerunt. Cumque ipsi vestimenta quæ in itinere habuerant, exuerent, et cultioribus ex more vestibus se et mundioribus induerent, virgo Domini cuncios sigillatim gradus, sine ducentis et levantis manu ita ascendit, ut perfectæ ætati in hac dumtaxat causa C nihil deesse putares. Jam quippe Dominus in virginis suæ infantia magnum quid operabatur : et quanta futura esset,s hujus miraculi indicio præmonstrabat. Igitur sacrificio secundum consuetudinem legis celebrato, et voto suo perfecto, Virginem i intra septa a Josephus de Bello Judaic. v 14, portam Orientalem testatur abundantius auro et argento ornatam fuisse quam reliquas, etsi et ipsæ inauratæ essent. D In Templum. Sic Luc. xvii, 31. In oppidum Nazareth. Dicitur deinde Anna post genitam Mariam, amisso Joachimo marito, duobus præterea viris nupsisse, Cleophæ, et Salomæ : qua de re hosce tres versus affert Jo. Gerson de Nativ. Virg. Mariæ, tom. 11, pag. 59. Anna tribus nupsit, Joachim, Cleophæ, Salomæque De quibus angelus supra c. 4. e De gradibus illis quindecim Ezech. XL, 6 et 34. seq. meminit et Josephus. Quod vero gradus hosce juxta totidem psalmos nyn, sive ascensionem circa Templum fuisse bic affirmatur, legitur in Talmude, et confirmatur a Kimchio et aliis Judais. De his non infrequenter veteres Patres Christiani. A Græeis psalmi isti dicuntur τὰ προσκύρια, quia primus ex illis inquit, πρὸς Κύριον ἐν τῷ θλίβεσθαι με, etc. Etsi altare ipsum gradibus ascendere prohibuit lex, Exod. xx, 26. Quod ut cum more Judæorum et Ezech., XLII, 17, concilietur, inquirunt viri eruditi. D altaris intelligat plures acclines tramites, per quos poterant sacerdotes sine gradibus pervenire in altaris pavimentum et ambitus. 6 Quod puella tres annos nata semicubitales (talem enim eorum altitudinem et latitudinem fuisse, ait Jacobus Juda Leo de Templo pag. 21) gradus conscendere posset. Morem voti virginitatis faciendi a Jephte filia quidam repetunt. Volum autem Marie multi inter Christianos theologos astruunt, quos inter Petavius lib. XIV de Incarnat. c. 4. Epiphanius in Ancorato n. 60 ait primogenitos tam mares, quam feminas in Templo consecrari, ibique ad annos pubertatis educari solitos. iProto-Evangelium Jacobi præter frequens angelorum commercium, etiam ab angelo nutritam narrat. k Ita et Evodius apud Nicephorum 1. 11, c. 3. Sed in Proto-Evangel. Jacobi duodecennis tantum fuisse dicitur, cum Josepho desponsaretur. 1 Pontifex iste Zacharias vocatur in Proto-Evangelio Jacobi. m Sic enim accipiunt verba Maria, Luc 1, 34 "Avspa où yox: id est, non cognitura virum. Ut nempe per totam vitam Virgo adultior in Templo degeret. Quod Greg. Nyssenus lib. III. Orat. de die Natal. Domini, dicit mulierem inter sacerdotes in Templo versari, atque in sanctis ædibus conspici, quirendum esse cui virgo illa commendari et despon- A stupefacta, sed in solo ejus sermone turbata est : et sari deberet. Liquet enim Isaiam dicere: Egredietur virga de radice Jesse, et flos de radice ejus ascendet, et requiescet super eum Spiritus Domini: spiritus sapientiæ et intellectus spiritus consilii et fortitudinis spiritus scientiæ et pietatis et replebit eum spiritus timoris Domini (Isa. xi, 1 seqq.). Secundum hanc ergo prophetiam, cunctos de domo et familia David, nuptui habiles, a non conjugatos, virgas suas allaturos ad altare prædixit: et cujuscumque post allationem b virgula florem germinasset, et in ejus cacumine Spiritus Domini in specie columbæ consedisset, ipsum esse cui virgo commendari et desponsari deberet. e cogitare cœpit qualis ista salutatio, tam insolita esse posset, quidve portenderet, vel quem finem esset habitura. Huic cogitationi, angelus divinitus inspiratus occurrens: Ne timeas, inquit, Maria, quasi aliquid contrarium tuæ castitati hac salutatione prætexam. Invenisti enim gratiam apud Dominum: quia castitatem elegisti. Ideoque virgo sine peccato concipies, et paries filium. Hic erit magnus, qui 6 dominabitur a mari usque ad mare: et a flumine usque ad terminos orbis terræ. Et filius Altissimi vocabitur: quia qui in terris nascitur humilis, in cœlo regnat sublimis. Et dabit illi Dominus Deus sedem David patris ejus, et regnabit in domo Jacob in æternum, et regni ejus non erit finis. Ipse quippe ejus in sæculum sæculi. His angeli verbis, virgo non incredula, sed modum scire volens, respondit: Quomodo istud fieri potest? Nam cum ipsa virum juxta votum meum numquam cognosco: quomodo sine virilis seminis incremento parere possum? Ad hoc angelus: Ne existimes, inquit, Maria, quod humano more concipias. Nam sine virili commixtione, virgo concipies, virgo paris, virgo nutries. Spiritus enim sanctus superveniet in te, et virtus Altissimi obum. brabit tibi, contra omnes ardores libidinis. Ideoque quod nascetur ex te, solum erit sanctum : quia solum sine peccato conceptum, et natum, vocabitur Filius Dei. Tunc Maria, manibus expansis, et oculis ad cœlum levatis, dixit: Ecce ancilla Domini (neque enim dominæ nomine digna sum), fiat mihi secundum verbum tuum. i Longum forte et quibusdam tædiosum erit, si cuncta huic opusculo inserere voluerimus, quæ nativitatem dominicam vel præcessisse vel subsecuta fuisse legimus. Unde his omissis, quæ in Evangelio plenius scripta sunt, ad ea quæ minus habentur, narranda accedamus. IX. Erat autem inter cæteros Joseph, homo de domo et familia David grandævus cunctis vero virgas suas juxta ordinem deferentibus; solus ipse B rex regum et Dominus dominantium est: et thronus suam subtraxit. Unde cum nihil divinæ voci consonum apparuisset, pontifex iterato Deum consulendum putavit. Qui respondit, solum illum ex his qui designati erant, virgam suam non attulisse, qui virginem desponsare deberet. Proditus est itaque Joseph. Cum enim virgam suam attulisset, et in cacumine ejus, columba de coelo veniens consedisset, liquido omnibus d patuit ei virginem desponsandam fore. Igitur nuptiarum jure de more celebrato, ipse quidem in Bethlehem recedit civitatem, domum suam dispositurus, et nuptiis necessaria procuraturus. Virgo autem Domini Maria, cum aliis septem virginibus coævis et collactaneis, quas a sacerdote acceperat, ad domum parentum suorum in Galilæam reversa est. X. His vero diebus, primo scilicet adventus sui C in Galilæam tempore, missus est ad eam angelus Gabriel a Deo : qui ei conceptum Dominicum narraret et conceptionis, vel modum, vel ordinem exponeret. Denique ingressus ad eam cubiculum quidem ubi manebat, ingenti lumine perfudit: ipsa vero gratantissime salutans, dixit: Ave, Maria, virgo Domini gratissima: virgo gratia plena, Dominus tecum, benedicta tu præ omnibus mulieribus: benedicta præ omnibus hactenus natis hominibus. Virgo autem quæ jam angelicos bene noverat vultus, et lumen cœleste insuetum non habebat ; neque angelica visione territa, neque luminis magnitudine nec lex, nec gravitas permittebat, ouтe vóμμov, D καὶ ἅμα τῷ πράγματι τὸ σεμνὸν οὐ προσῆν. * Proto-Evang. Jacobi vocat τους χηρεύοντας του λαοῦ Epiph. in Ancorat. n. 60 : χήρους καὶ ἀγάμους καθ' ἑκάστην φύλην. b Expressum ex eo quod narratur Num. 17 cui deinde superadditum de Spiritu sancto. Columbæ specie virga insidente, occasione Matth. in, 16. e Epiph. hæres. LI, 10, vocat eum πрεσбúтη dydоńXOVTK ÉTбY Tλeiw kláσow. Verus Hier. lib. It in Matt. velut ex deliramentis Apocryphorum repetitum rejicit, id est, quod Joseph viduus fuerit, et filios filiasque antea susceperit. d Epiph. hæres. LXXVIII num. 7 xλńpwv eis toŬTO ἀναγκαζόντων, sortibus nempe ad hoc cogentibus, quod repetit in Ancorato n. 60. Hoc est sponsalibus quæ fiebant, cum solemni ritu in conventu sponsi sponsæque nomina tabulis inscriberentur, ut auctor est Philo de legibus special. XI. Joseph igitur a Judæa in Galilæam veniens, desponsatam sibi virginem, uxorem ducere intendebat jam namque tres fluxerant menses, et i quartus instabat, ex eo tempore quo sibi desponsata fuerat. Interea paulatim utero puerpera intumescente, puerperam se manifestare cœpit : neque hoc la A sponsaliorum tempore vero ad deductionem usque mora aliqua concedi solita. f Ita scripsi pro eo quod editum fuerat collectaneis, intelligit enim virgines, quæ eodem tempore cum illa fuerint post ablactationem in Templum adductæ. 8 Ex Psal. LXXII, 8. Quem hymnum de Messia Judæi ipsi interpretantur. Anastasius Sinaita Serm. Annuntiat. Mariæ. ἀσυνδυάστως ἐκυοφόρησεν, ἀνυμφεύτως ἀπέτεκεν. Hinc solemne illud, Virgo ante partum, Virgo in partu, Virgo post partum. Incipiunt verba Pseudo-Hieronymi usque ad narranda accedamus. i Evodius apud Nicephorum 1. 1, c. 3. k In homil. Athanasii εἰς ἀπογραφὴν τῆς ἁγίας Mapias. Josephus inducitur graviter super hoc cum sponsa sua expostulans, tom, п, p. 650. Sic ProtoEvang. Jacobi. : tere potuit Joseph. Nam sponsi more liberius ad A nostri Filii Dei pertineant, sequestratim exposuivirginem introiens, et familiarius cum ea loquens, gravidam esse deprehendit. Estuare itaque animo et fluctuare cœpit : quia ignorabat quid sibi potissi mum esset faciendum. Neque enim eam traducere voluit, quia justus erat (Mauh. 1, 19). Neque fornicationis suspicione infamare, quia pius. Itaque cogitabat clam dissolvere conjugium, et occulte dimittere eam. Hæc autem eo cogitante, ecce angelus Domini ei apparuit in somnis, dicens: Joseph, fili David, noli timere : hoc est, ne velis fornicationis suspicionem in virgine habere, vel aliquid sinistrum cogitare, neque timeas eam in uxorem ducere. Quod enim in ea natum est, et nunc animum tuum angit : non hominis, sed Spiritus sancti est opus. Pariet enim mus. Qui ad Natalem, qui ad sanctam Epiphaniam, id est, ad baptismum Dominicum, sive apparitionis stella diem: et qui in quinta feria ante passionem Domini et qui in ipsa passione Dominica, qui in pascha Resurrectionis ipsius Domini nostri Redemptoris et qui in Ascensione ejus in cœlos: qui etiam in Adventu ejus: et qui de judicio futuro: et qui de civitate æterna, in qua Christus Dominus noster, sanctos suos a principio mundi usque ad finem hujus sæculi, sibi congregat secum conregnaturos in æterno regno cœlesti, sanctus Dominus, trinus et unus, Deus æternus qui etiam ad Dominum Deum deprecandum in litania: vel qui a poenitentibus psalli debeant qui etiam in natali sanctorum dici omnium virgo sola Dei Filium, et vocabis nomen B debent. Cæteros vero psalmos invenies qui quotidie ejus Jesum, id est, Salvatorem: ipse enim salvum faciet populum suum a peccatis eorum. Igitur Joseph secundum angeli præceptum virginem uxorem duxit: nec tamen cognovit eam, sed caste procurans custodivit. Jamque nonus a conceptione instabat mensis, cum Joseph, uxore, cum aliis quæ necessaria erant assumpta, Bethlehem civitatem unde ipse erat, tetendit. Factum est autem cum essent ibi, impleti sunt dies ut pareret et peperit filium suum primogenitum, sicut sancti evangelista docuerunt, Dominum nostrum Jesum Christum (Luc. x1, 6) : qui cum Patre, et Filio, et Spiritu sancto vivit et regnat Deus per omnia sæcula sæculorum. MONITUM IN EPISTOLAM SEQUENTEM. Sequiorum multo temporum auctorem totus orationis contextus clamat. Erasmus, ne tantulus quidem, ait, in hac Epistola Hieronymi gustus, immo barbarum quiddam ac neotericum sapit. EPISTOLA LI. AD PAULAM ET EUSTOCHIUM. De virtute psalmorum. legendi sunt. III. Omnes tamen psalmi quotidie in toto anno per ordinem psalli possunt, secundum consuetudinem Ecclesiarum et monasteriorum. Sane qui legis, considera, quia unus psalmus ad multos dies sanctos pertinet et psalmi Deo multipliciter iterantur per singulos dies. Nam est psalmus qui ubique psalli pctest. Alii iterum sunt, qui ad unius diei figuram pertinent: appensantes vero qualis personæ fieret, utrum religiosæ, an laicæ. De psaimis qui quinta feria ante passionem, aut qui in ipsa passione Domini dicuntur: atque in natales sanctorum exinde eligendi sunt psalmi: ita etiam de canticis prophetarum fecimus, ut non in diebus supradictis confuse C psallantur: sed qui in quo die dici debeant, qui legis invenies. 1. Quia me, dulcissimæ filiæ meæ, in spe misericordiæ Dei petistis, ut vobis diversos psalmos per ordinem sequestrarem, qui ubi psalli debeant : vos quoque ego petii pro me deprecare Dominum Deum nostrum, ut dono suo mihi concedere dignaretur, quo possim sanctam petitionem vestram arripere, vel ipso donante complere in cujus misericordia D sperans (prout Dominus concedere dignatus est intellectum humilitati mex) necesse habui tam sanctæ petitioni vestræ, pro affectu Domini nostri obedire. . Pro quo opere si nobis gratia fuerit integre assignata, de omnibus quæcumque dicta sunt, ipsi Domino nostro omnipotenti pro humilitate mea orantes, gratias referte: qui etiam asinæ loqui præcepit quæ ipse Dominus voluit. II. Licet enim universi psalmi, qui requisitus fuerit, legis divinæ propemodum omnia habeant: tamen donante Deo, et Domino Jesu Christo, et Spiritu sancto in confessione Trinitatis, qui psalmi proprie ad singulos dies feriatos Domini Salvatoris Ad majores operas pertinet psalmus LXXVII. Catechumenis et electis, xxiv. Per jejunium, xix, xxxiv et LXXI. De baptismo per Pascha, LXIV. De lamentatione, cxxxi. Ad conventionem fratrum, cxxxn. Ad benedictionem, cxxxII. Ut laudes ante Deum fundantur, ix. Ut poeniteat homo, L. De fixa fide, x. De monendo, cviii. Ut oculum pudicitiæ agas, 1. De vigiliis in grabbato, vi. De justitia, xiv. De honesta oratione, LXXXV. De communione cum omnibus hominibus, vel pauperibus, XL. De Natali Domini, cix. De Trinitate, ut non timeatur homo, IX. De insidiis hæresum, 111. De monendo proximum, iv. De spe in Deum, xxII. De credulitate, x. De oratione in homine, xxx. Benedictio super principes, xx. De amore legis, XXVI. De tribulatione inimicorum, xxv. Ut creatura creatorem laudet, c. De martyrio, XLIV et L. De persecutoribus, LXXXI. Dum intras ad alienigenam, LXXXI. Oratio super agrum, LXXXIII. Oratio nocturni temporis, xc. Oratio ad altare, xxxIII. EPISTOLA LII. AD AUGUSTINUM. (Inter S. 'Augustini epistolas ultima habetur in edit. Benedict. cum hoc argumento: Augustino Anonymus (non enim Hieronymus, ut ex stylo liquet, tametsi in ipsius epistolis edita sit num. 50), significans se moerore gravi affectum, quod ipsum cum Severo simul non repererit in urbe Leges, et quanto ipsum amore prosequatur exponens.) |
