parte corporis præfigurationem veræ circumcisionis A quentes, verbum Domini, dum non custodimus, habere voluerit, ostendit, obierimus. IX. Dixi de occulto circumcisionis, quæ putavi esse dicenda superest ut de ipsa circumcisione tractemus, quæ figura sit, cur non oculo circumcidamur et manu, dicente Domino: Nam si oculus tuus scandalizat te, erue eum : et si manus tua scandalizat te, abscinde eam (Matth. v, 29). Quæ tanta ibi præfiguratio est, ut per unam partem corporis totus omnino homo circumcisus esse credatur: et cum hoc nos post Christum, ut Judæi faciunt, non faciamus in carne, facere tamen per eumdem judicemur in corde? Veniamus ad regenerationis nostræ sacra menta cœlestia, ut circumcisionem spiritualem in spirituali nativitate quæramus et in ipsis fidei nostræ cunabulis, quo tempore circumcisio celebratur, B primos vagitus sacrata repetamus infantiæ : et abrenuntiationem illam, qua præputiis denudamur, ante oculos collocemus, quoniam sicut qui carnaliter nascebantur in mundo, carnaliter circumcidebantur in lege: ita qui nunc ad cœlorum regna generantur ex verbo, per verbum circumciduntur a mundo. Sic namque dicimus abrenuntiare nos mundo et pompis ejus, quoniam quidquid est in mundo, concupiscentia carnis est, et concupiscentia oculorum est, et ambitio sæculi, quæ non est a Patre (I Joan. 11, 16). Ila ergo promissio et circumcisio est, quam non patimur ut servi, sed exhibemus ut liberi: nec postquam nati fuerimus celebramus, sed ut renascimur offerimus: omnique in procinctu baptismatis indumento nudati, sola sanctorum oculis confessione vestimur: nec ad speciem naturam nostram arsura filorum veste velamus, quia in Evangelio arbor foliis exuberans, cum in ea fructus non esset repertus, exaruit: sed cuncta carnis repudiata natura, sexus immemores, nil veremur: nec cum primo illo terreno homine, Adam ubi es (Gen. 11, 9)? Deum fugientes audimus : sed cum illo secundo celesti. Ego hodie genui te (Act. x1, 55). Deum sequentes audimus. Præputia itaque quæ Adam transgressor acquirit, per subjectionem cœlestis obedientiæ respuentes, naturam circumcidimus vitiorum, et per unam corporalis membri formam, omnes exercentes in præputium sensus persequimur ac truncamus. Non enim naturam, sed naturæ superflua resecamus: scientes, quoniam quidquid amplius est, a malo est. Sic Domini dignationem consequimur, ut nos qui secundum carnem præputium dicimur, id est, velut ignorantia quadam naturaliter obtecti, tamen revelata facie gloriam Domini speculemur: cum illi qui secundum carnem circumcisio dicuntur, tamen ne in legem introspiciant, obtentis præ facie obcæcentur aulæis. Evacuata est itaque circumcisionis figura corporeæ, et in vim nominis ejus tota transcendit, quando etiam sic præputium circumcisio reputatur. Quod tunc evenit, si aut post verbum Domini, naturæ hujus corruptæ acquiescimus blandimentis, et denuo incentiva sequimur vitiorum aut etiam non circumcisi in carne, eam ipsam naturam cum suis perse X. Porro hæc an ita se habeant, et fidei patrem, et circumcisionis interrogemus auctorem : quoniam ab ipso utraque hæc, et quæ ad mentem, et quæ ad corpus pertinent, processerunt: ipse nobis respondebit ex gestis, utrum ne illum Deo Judaica circumcisio, an vero nostra hæc quam dicimus commendarit. Ac primum audit a Domino: Exi de terra tua et de cognatione tua (Gen. xi, 1). Sub hoc verbo juxta carnem in præputio constitutus, a parentibus se circumcidit, et patriam naturamque omnem, qua per affectum tenebatur, abrumpens, verbum Domini sequitur peregrinus. Hinc deinde ex conjuge sterili et annosa, id est, et contra vitium naturæ, et contra conditionem deficientis ætatis, posteritatis promit titur multitudo: non considerat corpus suum emortuum, cum jam fere centum esset annorum, et emortuam vulvam Saræ conjugis suæ, cui desierant fieri muliebria, etiam si ante sterilis non fuisset : sed in promissionem spem supponens, justificationem credendo promeretur. Prius ergo quam in carne circumcidatur, eligitur. Prius enim scriptum est: Credidit Abraham Deo, ct reputatum est illi ad justitiam (Rom. iv, 3). Jubet igitur Deus : Circumcidatur omne masculinum vestrum, et circumcidemini carnem præputii vestri (Gen. xvi, 40). Addidit et significantiam hujus rei, ne esset obscura. Ait enim: Et erit in signum testamenti inter me et vos. Signum ad oculos pertinet, videlicet, ut eorum esset agnitio, qui C non putarent eum mundialem naturam per verbum Domini respuisse : ac si qui essent illi qui Abrahæ fidem et virtutem operationis ignorarent, per signum velut per imaginem aliqua comparatione depictam, quid verum esset agnoscerent. Deinde et Propheta infideli populo, qui Deum ex eo quod videri non potest, nollet credere, signum visibile promittit dicendo: Dabit vobis Deus vester ipse signum : Ecce virgo in utero concipiet, et pariet filium, et vocabitur nomen ejus Emmanuel (Isa. vi, 14). Et ipsi Judæi cum Dominum tantum in carne conspicerent, et fidem ejus virtutibus denegarent, signum postulant de cœlo, nempe ut crederent si viderent. Deus ergo pro tempore cum Abrahæ posteritas paribus si posset vestigiis ingredi in fidem electionis sum, notam in signo hoc voluit esse justitiam, ut qui mundialem naturam animæ respuisset, ei circumcisio carnalis appareret in corpore, ac velut per hoc quod videtur posset intelligi. Sic multa quæ a prophetis populo denuntiabantur, ab ipsis prius a quibus præconabantur effecta sunt. Nudos in captivitatem filios Israel esse ducendos, Per prophetam iratus Dominus minabatur certe dictum jam ad partium omnium intelligentiam poterat intrare. Vadit tamen nudus ipse Propheta per populos, et in se quod aliis vaticinabatur ostendit. Videt vulgus, non audit, et in Isaiæ corpore quæ sibi erant ventura cognoscit. Fit signum de vale, et in libero adhuc populo amaritudinem sentit Propheta captivi. Sic Abraham desi◄ Ꭰ sub terras, Dominum dedisse, Dominum abstulisse (Job. 1, 21). O virum naturam sæculi respuentem, non se lacrymis, non se gemitibus, non se etiam tenebris tradidisse, sed potius detrimenta pignorum, suscepisse adjumenta meritorum dolorum victor, etiam sensu egenus, affectu fit fortior cum infirmatur, et in valle lacrymarum turrim occupat gloriarum. Ubi es in sola carne circumcisa Judæa? Confer cum hoc viro pedem, et contende gloria : attolle te majorum superba virtutibus: latusque tuum benedictis nobilium patriarcharum circumcinge nominibus: ut in te justificationum vetus illa virtus et avorum splendor appareat. Job adversum te procedit in medium, sanguinis auctores non erubescens, gnat in carne qued exercebat in mente, et per nomen A exisse de utero matris suæ, nudum etiam iturum membri velut virtutem circumcisionis intelligit, non per hoc signum exprimens carnis: sed signum fidei. Denique post illam carnis circumcisionem suæ, si erat plenitudo justitiæ, quare majora adhuc Deus in Abraham fidei experimenta quærebat? cur in patrio postmodum tentatur affectu, si jam in alla circumcisione benedictionis summa tenebatur [Al. summam tenebat]? Sed quoniam non illa virtus, sed signum jubebatur esse virtutis, quæritur a singulari viro, utrum ne qui jam et patriæ et cognationi renuntiasset, et circumcidi se passus esset, non parceret et filio? Quem ubi ad victimam non tristis exhibuit, pro digna pignoris impietate, fit carnali pietate sublimior. Lucratur orbitatem, dum parricidium meditatur : et cum unico nou parcit in terris, stellas pro B nec per Esau inconcessam benedictionis fortem filiis annumerare jubetur in cœlis carnalisque despector naturæ, in natura siderum collocatur : et humani contemptor seminis, pater vocatur astrorum. Sic fidelis non filio, sed præcepto, dum mandatum Domini religionem ducit esse, non crimen, dum offerre filium Deo sacrificium judicat esse, non parricidium, pene meruit prævidere, quod Deum ad tentationem probanda mentis parricidium voluit offerri, sed noluit impleri. XI. Ab hac veritate, forma Judaicæ circumcisionis admissa est: hæc nominis erat figura, non membri. Sic naturam nostram Deus voluit denudari, ut 100 in nobis aut cupiditas arderet, aut ambitio sudaret, aut affectus carneus præemineret, sed ab omnibus transfusione mentitus. Nam illa, nec prodesse novi- præputiis nos Dei amor et præsentium contemptus C ditur : tibi velut incircumcisæ Amorrhæus pater et exueret. Dixit quidam satyricus gentium poeta: Pro- mater ingeritur esse Cethæa : ut manifeste liqueat, et illum per virtutes operum non observantiam circumcisionis benedictionem sibi restaurasse quam proavus amisit: el te per jactantiam circumcisionis virtutes negligentem, eam benedictionem, quam Jacob sola subtilitate acquisierat, perdidisse. XII. Quid enim sibi Judæorum arrogantia non usurpet? Job iste qui Deo placuit, quodammodo gentis est meæ, et circumcisus est forte, quoniam de Esau circumciso hucusque generatur: licet in hoc non circumcisio fuerit prædicata, sed virtus:nec an sine præputio vixerit, sit quærendum, sed quod nihil labiis suis peccaverit, sit tenendum. Ad alienigenas ad quos provocavit veniamus, quoniam nullam nobis arborem exemplorum ager divinorum omni ligno feracium plantariorum, nec in eo germina de vimine, sed de fruge censentur. Ostendamus in Israel gloriam peregrinam: et benedictionis germen in ligno fluxisse non suo, dicimus Ruth [ Mart. in ligno fluxisse suo non dicimus Ruth ], quo magis confundantur in fœmina. Promittitur per prophetas de radice Jesse virga pro nostra salute proditura: in quam flos conscenderet, qui solus utique pleni agri odore fragraret pro consortibus suis: quem in odorem unguentorum super omnia aromata lætitiæ oleo pater unxisset. Hic tamen Jesse aviam non Israeliticam habuit, sed Moabitam. Cui tantum peregrinæ conceditur, quantum nulla de patriarcharum germi ne promeretur, ut suo utero destinatæ benedictionis A jam antequam terras promissas sibi, Jesu illas spe culante, vidissent, gigantes ibi esse fortissimos conquerebantur, cum quibus manus conserere formidarent. Circumcidit et oculos, ne alienigenarum conjugia contra licitum concupiscant: aliudque in illis regionibus velint possidere quam terras. Non enim si non circumcidantur, sed si hæc negligant, per iram Domini moriuntur : quoniam illud signum est benedicti, non meritum benedicendi. XIV. Sed pleni sunt omnes libri, plena exemplorum vetustas, quod non præsectione nescio cujus membri, sed naturæ nostræ circumcisione Dominus delectatur in qua se cum etiam ille major omnium prophetarum Joannes circumcidit, non vestitur mollibus, non exquisitis ad gulam dapibus saginatur: semen accipiat, et Israeli non Israelita parturiat dignitatem cornuque populi sui, in alterius populi benedictionibus aliena sustollat. Unde istud, oro, promeruerit? Credo, quia dicit socrui suæ : Populus tuus, populus meus est: et Deus tuus, Deus meus est (Rut. 1, 16). O virtutem viris etiam præferendam! Abrahæ fidem incircumcise gentis mulier imitatur, quam virilis circumcisio dereliquit, et per aliena vestigia meritum justificationis ingreditur, a quibus majorum cæca hæreditas deviavit. Deos suos Moabita contemnit, cum tu, Israel, desideres alienos. Illa in unum Deum suorum jam oblita conjurat, et tu post multitudinem fornicaris idolorum: hinc eligitur a Domino, hinc fit Israelita mente, non genere; fide non sanguine; virtute, non tribu: hinc usque adeo B sed in hoc mundo pene sine mundo est, cunctam benedicitur, ut prophetarum tuorum mater vocetur et regum. Lucet prorsus die clarius, regnum cœlorum vim pati, et a vim facientibus invadi, diripi, possideri nec justificationem gentis esse, sed vitæ: quando non circumcisi per frugem probitatis, aulam sanctificationis introeunt; et circumcisi in eadem aula geniti, per pudenda gestorum sceptrum sanctificationis amittunt. XIII. Sed rursum ad benedictum velut duodecim tribuum sanguinem redeamus, ut in eo jam tunc præcedens ecclesiastici mysterii veritatis umbra probetur. Longum est singulorum formas enumerare sanctorum, eorumque gesta tuis, filia dilectissima, enarrare virtutibus: quid sit quod Joseph de domo Ægyptii regis, veste projecta, nudus aufugerit: quid C sit quod hic populus mare transierit, et Pharaonis non transiit exercitus, et species labentis naturæ sub hominum pede mutatur. Quid est, quod ipsum mare evadentibus Ægyptum Jacob filiis occurrat? Tibi hæc cuncta examinanda, et juxta tuam vitam, et juxta Ecclesia mysteria derelinquo: ut in his veritate circumcisionis arcana, quam in Abraham aspicis, vacuatam formam signi Judaici non mireris. Igitur quoniam strictim universa dicenda sunt, ne in longum sermo procedat, seges mihi omnis Israelitæ gentis est invadenda, et in ea ipsius circumcisionis ventilandus effectus. Jesus Nave populos hæreditaturus in terris, prius illa omnia velut divinæ plebis circumcidere jubetur examina: quasi vero non tota eremus per varias peccaminum plagas circumcisæ gentis ossibus albicaret. Quid ergo jubebat hoc fieri, quod peccati meritum non sanabat? Dicit Dominus, Fac tibi cultellos petrinos nimis acutos ( Jos. v, 2). Quid est, quod tantopere cavet, ne habeantur obtusi? Nimis, ait, acutos, ut videlicet non qui particulam aliquam corpusculi sui sensu doloris abscindant, sed multa lima atque usu cotis assiduo tenui acie, mortiferos sensus mentis subtiliter discriminent. Circumcidit ergo, ni fallor, in illis Ægypti desiderium, murmurationem, contumaciam, idolorum fornicationem, consuetudinem peccandi, pro quibus iram Domini eorum sensere majores. Et illis etiam sine dubio circumcidit metum positorum ante faciem præliorum. Nam PATROL, XXX. D desideriorum deserens curam mundialem; setosa durum virum horridant tegmina, non decorant; humifero esu, melleo tenuiter sudore saturatur: quæ alia circumcisio præstantior debebit inquiri? Denique hic non agnum illum quem in umbra veritatis soliti erant Judæi habere pro pascha, per quem mundi peccata non poterant aboleri : sed illum verum agnum, cujus omnis esset mortalitas cruore salvanda; relictis nonaginta et novem ovibus, unam gestari pastoris veri humeris primus agnovit, dicendo: Ecce agnus Dei, ecce qui tollit peccatamundi (Joan. 1, 29). Illud etiam in eo mirandum est, quod eremum elegerit, Domini prædicaturus adventum; non in templis, non loquitur in plateis, multitudinem multitudini profuturus horrescit: et cur vox est clamantis, si declinatur auditor? Opus est utique multitudo doctori. Et quæ in eremo multitudo? Sine dubio nulla. Et quid faciet propheta, qui vox est, et vox clamantis? Elegit, ni fallor, locum, non ubi eum nullus audiat, sed ad quem populos de naturæ corruptæ conversatione reducat, ut in Propheta novam vitam videntes, divinam mirari discant, seque omnibus vitiis circumcisos in eremo esse patiantur. Locus ergo ipse forma doctrina est, et ipsa prædicatio solitudo est virtutum. Operatur habitatio, dum urbium frequentiam sollicitus relinquit auditor, et eremum a contagione mundi velut a theatro hoc voluptatum avulsus ingreditur. Prohibet denique ne Abraham patre glorientur: videlicet quod ejus vestigia non sequantur. Certe si ad circumcisionem illam Judaicam veniamus, circumcidamur ut Abraham fuit circumcisus. Si ad sanguinem, cur filii Abrahæ non dicantur esse qui filii sunt? Sed et fidei pater non potest esse nisi credentium et filii non de signo circumcisionis, sed de operis similitudine recognoscuntur. His ergo cum inhibebatur, ne se Abraham parente jactitarent, illud ostendebatur, non quia signum fidei illius, sed quia signum patrium non haberent. Tunc autem rite filii Abrahæ sunt dicendi, si ad formam parentis non facie, sed vita respondeant. Si ad verbum Domini, nec patria diligatur, et filius possit occidi: cum ipse etiam totus homo illi, qui pro nobis mortuus est, pari debeat charitate commori. 7 : XVI. Jamue vides, filia, jamne consideras totam circumcisionem per operum formam, velut per quædam membrorum lineamenta deductam, et per actuum diversitatem quasi colorum varietate depictam : a unum tamen justificationis apicem virtutum gradibut impletam? Cernis alium patriam relinquentem, nec de parricidio dubitantem alium tanti census naufragium non curantem, nec in orbitatibus lacrymarum, immo et in putredine corporis sui de peccato potius conjugis quam suo vulnere suspirantem, Illam populos suos deosque deserențem, nec in alienam gentem inopem virilis auxili venire metuentem. Hunc repromissionis ingressurum terras, cultellosque animorum non in ense ponentem, sed de caute facientem, ut ex se habeat petrinus, quod ferreus ac præparantem, et rectas semitas in eremo facientem. Alium porro dimitti de sæculo deprecantem, et pacem Domini malle quam mundi. Hos vero suis affectibus spoliatos, in auro, thure et myrrha conversationum itinere mutato, qui per Herodem venerant, per angelum redeuntes. Istum etiam nunc acervos fraudium cam fenore removentem, et Abralis filium non naturæ beneficio, sed gestorum suffragio nuncupatum ut evidenter appareret omnem mundi naturam per singulorum operationes fuisse demissam. XV. Si Simeon senex : Nunc dimittis, ait, Domine, A servum tuum in pace : Quia viderunt oculi mei salutare tuum (Luc. 11, 29). Forma est utique quod qui Christum videt, jam sit sæculo moriturus. Et hæc est circumcisio, non adhuc sub tabernaculo significationis adumbrata, sed præfiguratione veritatis occultata, etiam in lucem facis imagine expoliata procedens : quam Abraham priorum mysteriorum pene omnium initiator ostenderat, cum post verbum Domini locum sibi a filiis Heth, non ubi viveret, sed ubi morerctur, acquirit. Magi quoque, adorato Domino, ne cui genti, ut docuimus, præputium corporale fraudi esset ad gloriam, suis se affectibus circumcidere, cum thesauris suis, id est, secretis mentium patefactis, animorum motus maciavere pro munere ; eosque morbos per quos aliquid aut cupimus, aut metuimus, aut do- B quirit aliunde. Alium in solitudine viam Domini lemus, velut ante pietatis aram et misericordiæ altare foderunt, ut vel in auro avaritia, vel in thure idololatria, vel in myrrha fieret Domino subjecta mortalitas: a quo ejus utique erat captiva ducenda captivitas et in hanc petram et sacra pecuniæ cupiditas, et profana errorum superstitio, et amata mortalitatis conditio, velut illisæ morerentur: jampridem Babyloni Psalmista præcinente: Beatus qui tenebit et allidet parvulos suos [Al. tuos] ad petram (Psal. cxxxvI, 9). Sub his ergo Magorum et nominibus et oblationibus, omnimode ille divinorum operum interpellator exuitur: Quoniam Deus erat in Christo mundum reconcilians sibi. Quis enim jam aut aurum sibi audeat possidere, si Domini est? aut idolis thura concremare, si Christi sit? aut mortuum nisi mortons C sepelire, si myrrha jam vivi est? Denique et a diabolo. velut per hanc trium aleam tesserarum Dominus ipse tentatur. Nam et continentia in fame, et religio in adorando, et vita in præcipitio periclitatur. Sed facile cuncia superavit, quia pater et rex bonorum Omnium thesaurorum, et sacerdos repositorum ante sæcula mysteriorum, et resurrectio destinatus fuit mortuorum. Magi tamen ex illo veteris vitæ reliquere vestigia novumque iter ingressi, vacui sarcinis, non vacui benedictione, cantaverunt: Revertere, anima mea, in requiemtuam, quia Dominus benefecit tibi (Psalm. cxiv, 7). Nec non ille ad quem Dominus ingressus est, omni dicitur præputio circumcisus vitiorum: nam et dimidium ex substantia sua dat egenis, et si cui quid fraudavit, reddit in quadruplum. D Пlle utique qui Dominum non poterat videre dum dives esset, nisi postquam de terra, in qua cor ipsius videbatur esse cum thesauro, sycomorum qua Dominus esset transiturus ascendit. Tunc velut de cognata necessitate a crucifigendo conspectus in arbore cognoscitur, et filius dicitur Abrahæ. Cur dicitur? Si erat, testimonio non egebat. Sed quoniam non omnes erant filii Abrahæ, qui esse credebantur: hic de opere agnoscitur filius, non de gente et virtute, non de sanguine. Ila circumcisiones sunt nota de circumcisionis effectu. XVII. Sed quoniam tamquam circa nuptialis convivii finem, pene vinum quod per patriarchas ministrabatur expendimus, et novum cœpimus aquarum conversione libare, de novis quoque utribus aliqua proferamus: ut quale sit quod receperunt, de eo quod ipsi redolent estimeaus. Fervet quidem uniformiter per omnium apostolorum mentes plenis musto pectoribus, et mensuram corpoream inundatio spiritualis excedens, ebrietatem non celat gloriosam. Nobis tamen ab illo est incipiendum a quo hauriendi sitis est inchoata: ut ex desiderii magnitudine, sacræ infusionis plenitudinem doceamus ex uno sitim parilem sociorum, non avara divinæ sobrietatis propinatam. Ecce inclytam sodalitatem. Augustum caput Petrus extulit, novi signifer testamenti et in creatione ejus primitivus alius quod sine dubitatione loquor Abrabam, nescio an major: certe quod sentio non secundus. Illi generatio larga promitțitur, huic generatio pascenda committitur. Ab illo justificanda procedunt in hoc justificata fundantur: ita quod ille sperat, hic accipit. Illi dicitur: Faciam te in gentem magnam (Gen. x11, 2); huic dicitur: Faciam te in piscatorem hominum (Matth. 1v, 19). Illi dicitur: In semine tuo benedicentur omnes gentes (Gen. XII, 3); huic dicitur : Judicabis duodecim tribus Israel (Matth. xix, 28). Ili dicitur: Ut stellæ erit semen tuum (Gen. xx1, 17); huic dicitur: Tibi dabo claves regni cœlorum (Matth. xvi, 59). Ac per hoc, ille fœcunditate seminis benedicti impletur hic ante semen ipsum evangelizaturus aşciscitur. Abrahæ pro filiis claritas monstratur astrorum, sed Petro tra a Ab hoc septem versus subsequentes in nupera edit. desiderantur. XVIII. Et quoniam satis abundeque exempla et veterum protulimus et novorum, mentisque cursum ne velut cæca nocte ad ignorantiæ scopulos deveniret, sanctorum imaginibus quasi per sermonem cœli notandis sideribus instruximus : nunc ex obscuro noctis egressi, non solum diem et solem, sed ipsius solis et luminis lumen, sub quo errari non potest, contemplemur. Illorum enim quærit ipsa multitudo judicium, et in copia formarum, necesse est ut eveniat subinde similitudo flammarum; ut sæpe nautis confuse attonitis per pavorem, ut lucifer vesperum, et vesper luciferum mentiatur: solis sine societate parili sola est claritudo miranda, cum dubia etiam sub nubilo a similitudine sit vindicata si paruit. Ac per hoc etiamnum Dominus, quoniam carnem sumpsit, et homo esse dignatus est, aliquid tale fecerit requiramus ut velut solem sub nubilo, ita sub specie corporali etiam id quod radiaverit admiremur : aliumque potius opponamus quam ipsum aliunde sumpsisse credamus. Quem autem alium, pro fide divina bumanaque in hoc sæculi pelago numquam sine metu naufragii navigantes, ad dirigendum veritatis cursum sequemur, quam illum qui, disclusa penitus parilitate sui, solus etiam cum pro nobis in nostra carne obscuratur, immensus est? Qui nec in nomine potest celari, dum mortalitatis naturam substantia divinitatis exsuperat : qui non clementum, sed virtus elementorum est: in quo tenemus initium et con duntur regna cœlorum videlicet ut in ea, sine Pe- A hominum, uno tamen contemptu rerum velut falce tro, nec filii Abrahæ possint intrare. Hic ergo non succideret. quo circumcisus sit juxta gentem suam apud Dominum gloriatur, sed dicit: Ecce nos reliquimus omnia, et secuti sumus te, quid erit nobis ( Matth. xix, 27)? Quæ sunt ista omnia apud eum, qui præter instrumentum artis piscatoriæ nihil habebat? omnia, inquit, utique quæ ad concupiscentias mundus ingerit, quæ præputia possunt dici, si congregantur ad lenocinia peccati: quæ vehementius præcidenda succrescunt, si cum proventu mentitæ felicitatis adulantur interioremque illam mentis nostræ naturam circumvestire nituntur : ut majoribus tenebris ipsum etiam quod nobis pro lumine datum est, tenebrescat. Omnia, inquit Apostolus, reliquimus, et secuti sumus te. In fidem veteris exempli nepotum virtus tam sera B quam mira, per discipulum primogenitum novæ justificationis aspirat: et obsolescentibus jam pene imaginibus veritatis, Abraham reformatur in Petro: omnia se reliquisse testatur: non in alto fluctuat, artis cura non geritur, nec socrus ægra sine Domino visitatur. Omnis singularis viri affectus in Christo est, hunc sequitur substantiæ contemptor, studii negligens, affinitatis oblitus: et id quod Abrahæ ut faceret imperatum est, hic jam fecisse non celat : videlicet ut simili circumcisione sicut virtutis hæres est, fiat hæres et gloriæ. Omnia, inquit, reliquimus et seculi sumus te, quid erit nobis? Hoc est dicere, totis vitæ prioris vitiis desecatis, in forma utris in pruina jacentis, dum te sequor, exarui nihilque in hoc mundo praeter te, quo impleri cuperem elegi: C summationem et medietatem omnium: per quem socujus non frustra hujusmodi siccitas sancti Spiritus ubertate pensatur; per quam ebrietatem novæ gratiæ in se Apostolus ipse, dum linguis infidelium infamatur, agnovit. Sed et cæteri apostoli ejusdem musti spumavere fervore, et unius botryonis superfluenti maduere vindemia, qui tamen in odorem ejus nectaris ad beati Petri similitudinem cucurrerunt. Aspice illos geminum sidus in terris, nec incassum tonitrui filios nuncupatos, cymbam, linum, patremque deserentes, nec victus sollicitudine dubitantes, nec officii usibus inhærentes, nec potestatem paternam reverentes, sumptu, negotiatione, affectione castratos. Quid aliud utique quam natura sæculi circumcisos veste, fluctu arida, manu sicca ære, corde, pietate non molli: nudo etiam de navali parata vestigio ? Credo ad eam formam, jam tunc et Moysi, ut pedum solveret vincula, præceptum est: Quam speciosi pedes evangelizantium pacem (Rom. x, 15)! Et ideo non sunt velanda quæ pulchra sunt in conspectu Domini, nec mortuis vestienda quæ vita diligit. Hune rursus respicit de teloneo publicanum, quæstum damnantem, consuetudinem respuentem, et nomen actus fidei nomine commutantem, ut ab omnibus omnino non pars corporis, sed natura prorsus inique consuetudinis circumcisa monstretur. Totum dicerem novæ vocationis examen, nisi in similibus convenirent, et eamdem virtutem haberet diversitas personarum, naturamque mundialem multitudo licet lum solis et anni cursus sunt, et stellarum dispositiones, mensium quoque mutationes: quoniam in ipso vetera transierunt, et facta sunt omnia nova (I Cor. v, 17). Et cum magorum iter ejus stella duxerit, quid mirum erit, si nos quoque gestorum ejus claritas,velut ipso thesauro immensi fulgoris instruxerit? Atque utinam ad certam dationem tanti splendoris et luminis, nostrorum oculorum avertatur infirmitas : ut ille se subtraheret et negaret, inquis? non, sed palam omnibus cœlestis splendor appareret modo ad eum sequax mens amica voluntate convertatur, in solo inveniet plenitudinem quam guttatim per sin. gulos colligebat. Octavo die circumciditur, a matre utique quasi homo qui promissus fuerat ipsi Abrahæ, cum de circumcisione doceretur, dicente Domino : Et erit lestamentum meum in carne vestra in testamen. to æterno (Gen. xvII, 11). Dei testamentum in nostra carne esse, Domino in nostra carne dignante, quis dubitat? Illudque testamentum æternum videri, quod citharis et psalteriis psalleretur. Cujus rei quoniam prolixa est disputatio, et necessaria videtur esse transcursio, ne per ramorum copiam robur ipsum proposita materiæ derelinquens, incastigata erret effusio præsertim cum mihi difficilius sit naturam ejus implere quam quærere, et satis superfluum mærentibus brachiis laberare, quamquam ipsam materiam gracile non sustentet ingenium et necessarium pene sit, ut et disputationibus aliquibus eir |