But to facilitate the comprehension of the point, by those to whom metaphysical speculation is either novel or hateful, I haveon the thought's striking me——thrown the thing into a dialogue, which here follows--with its attendant Sanskrit version penned by Vitthal Sástrí, and accepted, in the Benares Sanskrit College, by everybody.

N-Let this at present suffice as my reply, that the character under which I wish you to re

भावे किमपि बाधकमस्ति ।

नै० । सांप्रतमचमयैतावदेवेाच्यते यन्मयाप

gard me during the discussion न्यसिष्यमाणायां कथायां which I invite, is that of a Naiy

üyika, who, uninstructed in the भवान् मां वेदान्तशास्त्र

Vedänta, and hearing you apply परिचयशून्यं तथा निगु

to the Supreme (Brahm) the

description “ Devoid of qualities”

ब्रह्मवादितया श्रुते भव(ningiega), feels constrained to ति शून्यवादितापूर्वपक्षा

regard you, primd facie, as a

Nihilist (súnja-vādin). Do you द्भावनप्रवृत्तं नैयायिक जा dispute the justice of this prima नातु भवानेनं पूर्वपक्षं विविच्य समाधास्यति किं ।

facie conclusion?

V.--Of course.

me

But let वे॰ । अवश्यम् । परन्त्वेask. Is this at present your set- तद् भवन्तमहं पृच्छामि

tled conviction ? Or do you table

it only as a provisional conclusion which courts a trial?

N-If you have no objection

किमेष विषयो भवतो निश्चितः किंवा जिज्ञासितत्वात् परीक्ष्यः ।

नै० । एष विचारो ऽप्रलwe will waive that question as तत्वात् हेय इति मन्ये यदि irrelevant. You, as a philoso- भवान् अनुमन्यते । किन्तु pher, can, I imagine, discuss a phi- पण्डितेन त्वया पिशाचlosophical question on its own मायामूढस्य प्रतिवादिनः of being tempted to charge him खण्ड़ने प्रयत्नं विहायायं who supports the opposite side with निर्गुणब्रह्मवादिनः शून्यbeing deluded into doing so by वादितापत्तिरूपो विषयः the devil. Refute my proposi- स्वरूपता विचार्यतां अनु

merits, without running any risk

tion, if it be an error, and thus

instruct me how I also may refute पपन्ना

मदुक्तीर्दूषयित्वा

it when brought forward by others. चायं जनः परोपन्यस्तता

V.-Agreed. Am I to under

दृशापत्तिनिरसन प्रकारं बाध्यतां ।

वे० । बाढं । तर्हि किं

stand that your proposition (pra- यो निर्गणब्रह्मवादी स भू

tijná) is this, that he who holds न्यवादीति तव मतं मया the Supreme (Brahm) to be ज्ञातव्यम् ।

“ without qualities" (nirguna),

is a nihilist?

N.—It may be reduced to the

नै० । तादृशमेव मम

simpler form of proposition, that, मतं सरलीकृत्य वेदान्तप्र“ The Brahm of the Vedánta is तिपाद्यं ब्रह्म शून्यरूपमिNothing."

V.-And your reason?

N. Because it is devoid of all

qualities.

V. — The reason ( hetu ) is a fact,

त्येवं प्रकारं मन्यतां ।
वे॰ । को हेतुः ।

नै० । निर्गुणत्वादिति ।

वे० । पक्षवृत्तिर्हेतुरेषः ।

—but I do not see the applica- परन्तु पंचावयव न्यायप्रयो

tion. Let us develope this argument in the full proportions of your own Five-membered form of exposition. Where, then, in the third place, is your example (udāharana) ?

N.-As a Lord Mayor as con

ceived by Crambe.

गे तृतीयवाक्ये को दृष्टान्तः।

नै० । काम्बीकल्पितेा नगरनायकः तथाहि ए

To explain. A certain student केन छात्रेण मनुष्यसामाwhen considering the genus Man sfafta afeà fai in the abstract, being asked by त्वं नगर नायकसामान्यं क

his preceptor whether he could

frame the idea of a universal Lord ल्पयितुं शक्तोषीति गुरुणा Mayor, having replied that he पृष्ठे तत्रच वसनभूषणाcould not imagine a Lord Mayor दिहीनं नगरनायक क

abstracted from his dress, orna

ments, &c.,—another student, by ल्पयितुं न समर्थोस्मीति can तेन शिष्येणेोत्तरिते का

I can

name Crambe, said, "I

frame a conception of a Lord म्बीनामका परम्छाच

Mayor abstracted from his dress, ornaments, horse, form, colour,

आह अहं वसनभूषण

hands, head, &e, and limbs, body, वाहनाकृतिरूपकर शिर:

life, &c.!"

V. —— Plausible. And your “Ap

प्रभृत्यवयवशरीरप्राणादिविहीनं नगरनायकं कल्पयितुं शक्नोमीति ॥

वे॰ । वरम् । उपनयplication of the example” (upona- वाक्यन्तु तथाच वेदान्तप्रya) is “ And so is the Brahm तिपाद्यं ब्रह्मेति तव विव

of the Vedanta ?”

क्षितम् ।

N. — True : - and my Conclu- नै० • । सत्यम् । तस्माद् sion (nigamana) follows, viz., वेदान्तप्रतिपाद्यं ब्रह्म श्र therefore “ the Bralem of the Ve - न्यरूपमिति निगमनम् ।

dánta is Nothing." Q. E. D.

V." Quod erat demonstran- वे॰ । एवमेतत् । साध्यlum,” I grant you,— but it is not न्तु न सिद्धं । एतन्यायान्तyet demonstrated. Your Middle र्गत हेतुभागस्यास्पष्टार्थता

Term (hetu) is fallacious. It has the logical flaw of ambiguity.

N.-How so, I pray?

रूपन्यायदोषदुष्टत्वात् । नै० । कथमेतत् । वर्ण्य

ताम् ।

वे० । हेतुभागनिर्वचनं कुरु तेन स्फुटं द्रक्ष्यावः । नै० | निर्गुणत्वं तावद् गुणसामान्याभावरूपम् ।

वे॰ । भद्रम् । तच सा

to find with the “ nir,” but what मान्याभावांशी निर्दोषः । do you understand by the “ guya?" गुणशब्देन तावत् किम

guna?”

भिप्रेतम् ।

N.—What are called “ guna" नै० | तर्कसंग्रहादिन्याय

are the twenty-four enumerated

in the Tarka Sangraha, as in

ग्रंथेषु चतुर्विंशतिर्गुणा रूother expositions of the Nyaya परसगंधस्पर्श संख्या परिphilosophy, viz._Colour (1úpa), माण पृथक्त संयेागविभागSavour (rasa), Odour (gandha), परत्वापर व गुरुत्वद्रवत्वTangibility (sparsa), Number

(sankhya) Dimension (parimdina) स्नेहशब्दबुद्धिसुखदुःखेच्छाSeveralty (prithaktwa), Conjunc- द्वेषप्रयत्नधर्माधर्मसंस्काराः tion (sanyoga), Disjunction (oil- परिगणिताः सन्ति । hága), Priority (paratwa), Pos

teriority (aparatwa), Weight, (gurutwa), Fluidity (dravatwa), Viscidity (sneha) Sound (subda), Understanding or Knowledge (buddhi or jnána), Pleasure (sukha), Pain (du'lcha), Desire (ichchha) Aversion (dwesha), Effort (prayatna), Merit (dharma), Demerit adharma), and Mnemonic impression (sanskára).

V. I expected you to say so, and thus far you have exhibited

वे० । त्वमेवं वक्ष्यसीति

yourself as one rightly instructed मया पूर्वमेव तर्कितम् ताव in the exoteric doctrine (the ताच केवलं व्यावहारिकNyáya), but in that only.

चिन्ताव्यापृते न्यायशास्त्रे

व्युत्पन्नत्वमात्मनस्त्वया प्र काशितं ।

G.