53. Sed imprimis memorabilis forma genitivi iége a nominativo iégews pro isgeús, quam Atticam dicit Scholiastes Dionys. Thrac. p. 1197.Bekk. Haec n.2058. A. 23. 33. 59. obvia haud dubie ex veteri resedit Ionum usu. Formae Eevopáveus, 'Apiorongáтeus n. 2085. 1. m. non certo Olbiopolitis tribui possunt, quod fabrica illorum monumentorum potest peregrina haberi. Postremo Olbiae decretorum prolixitas n. 2058. 2059. aliquatenus ad Ionum notissimam pangoλovíav referenda esse videtur. In Bosporanis autem civitatibus, Panticapaci et Phanagoriae et in vicinia, hoc est in Milesiorum et Teiorum coloniis, Ionica repperi haec. N.2121. Ἐοπάμων p. Εὐκτήμων, in quo eo p. su non habet quocum comparetur nisi Amphipolitanum peye; quamquam incertum an amphora, quae illum titulum habet, Phanagoriae facta: Ocadoσίης et Θευδοσίης n.2117-2119. in quo formam Θεν non esse Aeolicam habendam, sed potius ex Ionicis poetis derivandam, suprà monui (Introd. I, 15.), Anμητρίης n.2108. Ἱπποσθένεος, Παιρισάδεος n.2i18. etsi vulgares formae alibi in Bosporo habentur, item Пlagioάdeos in carmine n. 2104. porro Пórios n. 2117. et in carmine Kavnáσios (Kavnáσidos) n. 2104. Etiam forma Kaia n. 2121. non tam Dorica habenda, quam communis etiam Ionibus quibusdam. Anuoστράτηα n.2115. sitne ex Δημοστρατηΐα natum an ex prava pronunciatione pro Anuorтgárea, in ambiguo Δημοστράτεια, relinquo. Singulare est in p. iégea n. 2108. convenit tamen forma Bariλ p. Barihaa, qua ex veteri Atticismo usus est Sophocles in Iphigenia apud Hesychium, contracta ex Bariλéa, quod trisyllabum posuit Pindarus Nem. I, 39. (vide ibi nott. critt. et cf. Buttm. Gr. Gr. ampl. T. II. p. 329.), male nuper ab imperito correctus. Idem annotavit Stephanus Byzantius v. ̓Αγάμεια: βασίλεια κατὰ συναλοιφὴν βασίλη: scribe Bar. Sic igitur pro iégea dictum est igéa, βασιλῆ. ἱέρεια ἱερέα, de qua forma dixi ad Pindarum (Nott. critt. ad Pyth. IV. init.), atque inde factum ieg: perfectus Ionismus postulabat igén vel igen, ut recte iudicat Buttmannus. Porro Dorica habes in Chersoneso Heracleotica excepto metrico titulo n. 2101. et recentiore n.2099. ut δῆμος n.2097.2098. τάν et εἰςαγησauévy n. 2097. Etiam 'Ayaσıxλ n. 2097. quod vulgo poeticum habetur, videtur Doricum idque fortasse imprimis Megaricum, ut xgéas Megarensibus est xgns. Gorgippiae quoque aliquot formae Doricae sunt, Aaμόστρατος, ̓Αγίας, Σαρμάτας Σαρμάτα, ..λάτας, n.2130. 40. 34. et extr. ac n. 2131. 2130. 23. et barbara nomina in σας, non σης terminata; de causa vide supra (Introd. I, 15.). Atque ut etiam de orthographia moneam, ex vetusto usu & pro y resedit Olbiae n. 2078. in Egu; op. ou, [] p. w habetur in Maeotica urbe remotissima n. 2133. ubi simul habet formam +, x quae potissimum Attica est, aliaeque vetustissimi conspiciuntur ductus, imprimis. Etiam Tyrae s. Ophiusae in Milesia colonia n. 2057. MEZ[I]THEO videtur Μησίθεος esse.

2. In Olbiae titulis praeter minora, quae suis locis ad inscriptiones annotavimus, nonnulla in vocabulorum significatione inusitata sunt, ut ἀγοράζειν re

dimere (uovoda) n. 2058. A. 46 sqq. αogoda exhauriri s. absumi ib. vs. 12. dánтwpia damnum ib. vs. 55. et B. vs. 40. in formarum vi, ut vanwμévns p. vxons n. 2061. B..et n. 2062. Vocabula inusitata ȧgxovTEÚεw licet recte formatum n. 2076. B. 30. 53. TuquσTegos quasi a tubeis (tiμnais) n. 2058.4.62. évɛκοπίασεν ab ἐγκοπιᾶν vel ἐγκοπιάζειν n. 2059. 29. etsi xoTav et yxomos Hellenistica sunt, illud in Novo Testamento, hoc in Septuaginta interpretibus et scriptoribus Christianis (vide Hasium ap. Rochett. Antt. Bosp. p. 185 sq.), geuos n. 2059. 24. quum alias sola geμéσтegos et géμa atque géuas usitata sint, porro βάσκαικος omnino barbarum n. 2059. 31. ἡμιεκτέον p.

exтeús n. 2058. A. 75. nisi locus corrigendus est. Non optimae notae est xovτns n. 2059. 20. (cf. Phrynich. et Thom. M.). In flexione vocabulorum singulare est γυναῖκαν, θυγατέραν n.2089. qui titulus non ante Traianum scriptus, haud aliter atque in Thessalia atque in Aegypto (n. 1781. et not.) et Thessalonicae (n. 1988. b. 4.); estque hoc etiam Hellenisticum: TOITOV P. TOITEWV est n. 2058. A. 63. Eiπav n. 2058. A. 2. 2059. init. extra Atticam non inusitatum est, et in Ponto habetur etiam Byzantii n. 2060. neque insolitum ageίoxται n. 2058. A. 5. παρείσχηται Formulae aliquot a solito genere dicendi recedunt; ut τὸ τετράκις p. τὸ τέταρτον n.2059.26. ἀγάλματι ἀνέ σToεv n. 2089. Neque apta sensui formula - piñɛïv duvaμévwv n. 2059. extr. Aliquoties laborat structura n. 2059. maxime in participiorum et verborum finitorum consecutione et reliqua anacoluthia, quae minor est n. 2058. sed in hoc titulo rursum 4.50. magnopere offendit ordo vocabulorum did to dề Tà xguara un dúvardai douvaι, et steg de p. steg dý χρήματα δύνασθαι ὥσπερ ὥσπερ δή vel sneg ye A. 62. In orthographia pauca notabilia vel reprehendenda. Οὐδεὶς et οὐθεὶς, μηδεὶς et μηθεὶς promiscua sunt n. 2058. neque hoc alterum damnandum; exλnoía n. 2058. constanti scribitur vitio, sed exxλnoía n. 2059. Scriptura Xegoóvnoσos n. 2059. licet insolens defenditur nummis Chersonesitarum. In Graecis nominibus propriis pauca sunt vitiosa, ut n.2071. Ἱσταῖος pro nomine Milesiis valde usitato Ἱστιαῖος, n.2079. Διονυσιόδωρος; etiam n.2095. Λυ

gevòs fortasse corruptae est Graecitatis: plurima vero nomina ex barbaris radicibus formata sunt, de quibus posthac dicam. Quibus rebus omnibus spectatis satis patet verissime dixisse Dionem Chrysostomum (Or. Borysth. p. 78.) Olbiopolitas, si Homericum exceperis studium, τἄλλα οὐκέτι σαφῶς Ἑλληνίζοντας διὰ τὸ ἐν μέσοις οἰκεῖν τοῖς βαρβά

gols. Chersonesi porro urbis etsi paucos habemus titulos, tamen ex n. 2099. collegeris Graecitatem ibi fuisse incorruptiorem certe ante Christianam aetatem (cf. Introd. I, 11.): de prava scriptura Xeporównoσos Χερσόνησσος modo paulo ante monui, et n. 2101. OλÚTEMOS antepaenultima longa reprehendendum est, item opsirave pro igioavti s. ögiavri n. 2097. nam & pro brevi omnino barbarum est. Postremo in Bosporo Phanagoriae n. 2127. male scriptum rois denárαs p. Toes denádas; nov monosyllabum ibidem habetur; magnopere soloecum est βασιλεύων p. βασιλεύοντος n.2117.

Etiam barbara nomina propria Panticapaei et Phanagoriae reperiuntur; de Panticapaeensibus monui ad n. 2091. in lemmate, Phanagorensia vide n.2127In remotiore urbe Maeotica n.2132. barbaro mur est ̓Αγγέλιππο et τὸ Δεωχίο pro ̓Αγγέλιππος et Asuyiw (cf. Introd. II, 5.).

2129.

more

trod. I, 12.), partim quod convenit analogiae aliorum Thracicorum nominum, ut 'Auádonos s. Mndoxos nomen est regium Thracicum satis notum. Hic Spartocus Thrax, cuius meminit Thucydides, videtur ille frater Sitalcae fuisse, qui ad Scythas transfugerat (Herod. IV, 80. coll. Cary Hist. reg. Thrac. p.8.): cave tamen eum putes in Bosporum delatum esse: Sitalces enim illum in Thraciam reduxit. Praeterea Пagáns est Thracicum, nec quidquam commune habet cum Persico nomine muliebri Parysatis, quod Persis est Pharziris: Thracicum regulum Bugiσádny,

ad quam rationem etiam Bosporanum nomen scriptum legitur (Introd. I, 12.), novimus ex Demosthene; eiusdem analogiae est nomen Marádns, qui Seuthae pater (Xenoph. Anab.), et Mndooάns alius Thracis nomen apud Xenophontem (Anab. VII, 1, 5 sqq.), longe illud diversum a Sauromatico Mndoσánuns, quocum non recte comparatur: atque ut in Bosporo variatur flexio, dum antiquitus dictum est Пaguáδους, mox Παιρισάδου, sic modo Μαισάδου et Μηδοσάδῃ dicitur apud Xenophontem, modo ad tertiam declinationem Mydorades. Tertium in regia Bosporanorum stirpe antiqua Thracicum opinor nomen est Koμoσagún, quod redit in regina Bithyniae, cuius incolae Bithyni antiquitus Thraces (cf. ad n. 2119.). Enimvero quum ne Attici quidem optimates Thressas puellas regias uxores ducere aspernati sint, etiam optimates Bosporanos par est connubio cum Thracum regulis esse iunctos atque inde invecta in Bosporum Thracica nomina: viam monstrant Archaeanactidae, si illi Mytilenaei fuerunt (Introd. I, 12. 15.); nam Mytilenaei in Thracia tenuerunt Aenum: quamquam etiam Teii et Milesii, Bosporanorum parentes, in Thracia condiderunt colonias. Quidni vero Thracum reges Bosporanis collocarint filias? Certe Scytharum regibus Thressae nupserunt (Herod. IV, 80.). Recentiores autem Bospori reges Thracicis nominibus usi sunt Rhescuporidis, Cotyis, Rhoemetalcae, quibus ipsis Thracum quoque reges vocati sunt. Ex his primum per Sauromatas invectum est: nam antequam Bosporo imperaret Rhescuporis I. iam alius Sauromaticae gentis regulus hoc est nomine vocatus (Introd. I, 13.): videtur igitur Sauromatarum rex aliquis cum Thracico rege iunctus affinitate esse, ut Strabone teste cum Polemone I. Bospori rege Cotys V. Thrax Sapaeus. At Cotyis nomen a Mithradatis progenie in Bosporum propagatum est (Introd. I, 13.), fuitque illud etiam Lydium. Rhoemetalcae nomen genuinum est Thracicum, ut Zráλяns: id quoque per Sauromatas in regiam domum invectum videtur.

3. Iam ut ad barbara nomina transeam, in iis mihi eo magis desudandum fuit, quod nisi illa ad certas revocentur analogias, ne lectiones quidem in titulis diiudicare, immo ne vocabula quidem recte dirimere licet. Neque vero placuit incerta captare etyma, sed formas potissimum et compositionem vocabulorum spectavi, et nomina in titulis obvia in sua divisi elementa, comparatis simul aliis, quas scriptores et nummi praebent, vocibus sat multis; raro vero ad radicum significationem constituendam adspiravi, quod Mongolicarum, Persicarum, Slavicarum linguarum, ex quibus illa potissimum petenda videtur, cognitio a meis studiis alienior est, et ne ex illis quidem certa constitui posse probabile est. Nec multum promoveris comparandis duplicibus eiusdem viri nominibus, altero barbaro, altero Graeco, quod nimium pauca sunt et haec quoque valde incerta; nam quum n. 2090. Aádos et Пavтonλñs aperta sint, tamen dubia sunt quae illis respondent Aos et Μάστονες, et sola n.2093. Νεικήρατος et Ομψαλμος sufficientem habent auctoritatem. Proxime autem in censum veniunt linguae Thracica s. Getica, Scythica, Sauromatica, Maeotica, ad quas referendae titulorum voces barbarae sint. Et Getae quidem, Thracica gens, quum circa a. u. c. 700. Olbiam usque progressi sint (Introd. I, 6.), non negaverim ex illis aliquos in vicinia remansisse, et nomina Getica Olbiae ab illis potuisse propagari: ac fortasse ex hoc genere sunt OvagBanos n. 2070. et cum alia terminatione Apeißaris n. 2067. Nam Baños haud dubie Thracica et Getica est radix finalis, quam tenes in Dacico nomine Decebalus, et in nomine populi Triballorum, cu vero ante vocalem frequens in Dacicis vocibus, nec rarum in Geticis Dacicisque nominibus, ut Decebali arx est Sarmizegethusa, numen Geticum apud Herodotum Gebeleïzis, ut Zalmoxis etc. In Bosporo vero etsi Thraces mercenarii versati sunt, tamen non arbitror ullam unquam habitasse Thracicam coloniam (Introd. I, 18. et 2.): quare nulla ibi exspectes Thracica nomina: nec reperio ulla nisi in regiis stirpibus, primum in vetusta principum domo, et mox in regibus posterioribus inde a Rhescuporide I. ita quidem, ut quae nomina apud Thraces regia inveniantur, sint etiam Bosporanis regibus indita: unde facile coniicias, inter regias domos, non inter populos, aliquid intercessisse coniunctionis. E vetustorum igitur principum nominibus Thracicum est Znáproxos; sic Spartacus gladiator ille clarus Thrax fuit (Plutarch. Crass. 8. Appian. B. C. I, 116. Flor. III, 20.); olim vero id nomen regium Thracicum fuisse docet Thucydides (II, 101.), ubi alii libri ΣTagδίκου, alii Σπαραδόκου, alii Σπαρδόκου, et hoc tertium debet verius haberi, partim quod proximum est genuinae Bosporanorum scripturae Zwάgronos (cf. In

4. Scytharum natio si Mongolica, Sauromatarum Slavica est, distingui utrorumque lingua debet; quodque Herodotus contrarium affirmans Sauromatarum sermonem ex Scythico esse corruptum dicit (Introd. I, 2.), Olbiopolitarum haud dubie secutus iudicium, potest tantum eatenus verum haberi, ut et Sauromatae ii, qui vulgo Γυναικοκρατούμενοι νοcantur, Scythis permixti fuerint, quemadmodum eos fabula a Scythis et Amazonibus derivat, et Scythae

ii, in quibus Olbia condita, hoc est agricolae, ab reliquis sermone paulo distulerint, quippe alienigenae nec perfecte Scythae, sed Sauromatis affines, ita ut utrorumque sermo, Scytharum agricolarum et Sauromatarum Tv Tuvainongaтouμévwv, ex quibus de Γυναικοκρατουμένων, ceteris statuisse Herodotum consentaneum est, potuerit esse simillimus. Et profecto quae Olbiae barbara nomina reperiuntur, quamvis probabile videatur illa esse Scythica, collata cum magno Scythicorum nominum numero, maxima ex parte deprehendi Scythicis parum similia esse, sed potius Maeoticis, Sauromaticis, Medicis sive Persicis: quae vix crediderim per Sauromatas demum Olbiam post Scytharum dominationem progressos invecta esse omnia, licet aliquid ab his quoque repeti possit; neque ea omnia ex Scytharum in Media commoratione, neque ex Scythica Darii expeditione videntur derivari posse, quum praesertim Maeoticorum et Olbiopolitanorum nominum concentus eo referri nequeat. Potius Olbiopolitarum haec nomina magna ex parte rettulerim ad Scythas Méλnvas: hi vero haud dubie ex Graecis et Scythis agricolis coierunt; agricolaeque Scythae haud iniuria non Scythae origine, sed pristini coloni a Scythis subacti habentur (C. Ritter. Vorhalle d. Gesch. p. 316 sqq. Niebuhr. Opusc. T.I. p. 360.). Sic Maeotae Europaei, quorum passim mentio fit, paruisse Scythis dicuntur (Xenoph. Mem. II, 1.); notissimique Scytharum servi, qui sese adversus dominos ex bello reduces vallo a Theudosia ad Chersonesum ducto vel secundum alios Taphrensi (Steph. Byz. v. Tápga) munivisse feruntur, quos Sindos vocat Valerius Flaccus (Argon.VI, 86.); iidem Hylaeae Scythis agricolis proximae tribuuntur ab Ammiano (XXII, 8, 41.): Sindi ignobiles, post heriles in Asia casus coniugiis potiti dominorum et rebus, et circa Hylaeam extra Chersonesum Plinio est Scythia Sendica (H. N. IV, 26.), eodemque referente in occidente a Borysthene videntur Scythae degeneres et a servis orti collocati esse. Quapropter tanta illa Olbiopolitanorum nominum barbarorum cum Maeoticis congruentia videtur a Sindis potissimum, ut priscis Borysthenis accolis, repetenda esse, qui recentiore aetate, post Olbiae a Getis vastatae instaurationem, in civitatem recepti sint: in antiquioribus enim titulis barbara nomina nulla insunt. Sindica vero lingua non videtur a sermone ceterorum Macotidis in Asia accolarum multum diversa habenda esse; quare barbara nomina in Sindis et eorum vicinia usitata latiori vocabulo Maeotica appellabo. At Sindi et reliqui Maeotae certe non Scythae fuerunt, licet hos subinde in eas regiones esse evagatos constet; neque idoneam video causam, cur illos ex Cimmeriis ortos putemus: probabilior mihi ea sententia, quae illos ex interiore Asia, Medica aliqua provincia, immigrasse statuit (Introd. I, 16.). A Maeotis autem Sauromatae non prorsus dirimendi videntur: quibus certe affines Iaxamatae fuerunt, comraunione nominis quoque aliqua testante, nisi quod radix initialis eos discernit, quae Iaxamatis cum Iaxarte amne communis est, in Sauromatarum autem

nomine ex alio fonte quocunque manavit (cf. Introd. I, 3. et 1.): hi vero Iaxamatae ut Sauromatae, ita etiam Maeotae habiti sunt, et ii quidem Maeotae, quos veteres Maeotarum vocarint nomine (Introd. I, 3. coll. 17.). Denique Sauromatae quoque ex Media immigrasse dicuntur. Quae quum ita sint, Medica et Persica, quae exacte distingui nequeunt, Maeoticis Sauromaticisque vocibus explicandis adhibenda dixeris; et successus docebit, ab illis haec unice esse derivanda: nisi quod etiam Scythica quaedam Sauromaticae linguae immixta atque utriusque indolem in rebus pluribus fere eandem esse concedendum est; immo unum et alterum nomen ex diversarum linguarum radicibus, Scythica et Maeotica, posse compositum esse, non magis negandum est, quam vocem ZwBelagos n. 2079. ex Maeotica et Graeca esse conflatam. His igitur praemissis iam barbara Olbiopolitarum nomina partim ex Scythico sermone, partim ex Maeotico et Sauromatico explicabo, Sauromatica vero et Maeotica, quae ut Olbiae ita in Bosporano regno sparsa sunt, ex Medicis Persicisque manasse simul ostendam paucis.

5. Scytharum sermo, etsi subinde a veteribus Scythica vocabula afferuntur, parum cognitus est; nec mihi omnia, quae de eo tradita extant, innotuisse arbitror, sponte oblata potius componenti quam dedita opera materiam conquirenti, neque adiuto aliorum commentis nimium absonis, ut quae F. W. Beer in commentatione Additamentis Historiae universalis ex Anglico sermone in Germanicum translatae inserta Vol. III. p. 43-8o. disputavit. Nonnulla etiam, quae veteres referunt, non possunt intelligi, ut quod ex Scythica lingua apposuerat Stephanus Byzantius v. Kagdía; alia nulla prorsus auctoritate nituntur, ut quod Bayerus in Memoriis Scythicis (Comment. Acad. Petropol. T. III. a. 1732. p. 354.) Koppa Scythis valde usitatum fuisse ex Parmenonis (ap. Athen. V. p. 221. E.) loco collegit, quem aliter explicandum docuit Schweighäuserus. Accedit quod Scytharum nomen vagum latius patet, quam Scytharum gens proprie vocata: ut Zigns (Zigus) s. Zign Suidae Scythicum vocatur, quod Sauromaticum potius esse discas ex Luciani Toxari. Quamquam plurima, quae Scythica dicuntur, ad Scytharum sermonem proprie dictorum referenda esse videntur, et maxime deorum nomina et alia propria ab Herodoto allata, quae ne credas Sindica esse agricolarum Seytharum. Iam ut Scythicae tharum. Iam ut Scythicae linguae indoles, quantum ex tenuibus licet vestigiis, noscatur, videamus primum, quomodo Scytha sagittarius apud Aristophanem (Thesm. 1007 sqq.) Graeca corrumpat. Is igitur, ut alia omittam, nullis utitur aspiratis, pro Σ semel habet, Sigma finale potissimum omittit, vocesque in i et terminare consuevit, ut oiui, eνίγκι p. ἐξενέγκω, πυλάξι p. φυλάξω, λέγι p. λέγεις et λέγω, τὸ γραμματέο pro τοῦ γραμματέως ut videtur, κλέπτο p. κλέπτης, πανοῦργο p. πανοῦργος, τὸ πρωκτὸ p. τὸν πρωκτόν, etiam N finali omisso, τὸ βόμβο τοῦτο pro & Boußos otros, in utroque neutro ut videtur usus pro masculino, κῶμο p. κῶμος et plura huius